🔷اخبار و اطلاعیه🔷

🔷مشاور تحصیلی🔷

در شماره گذشته، در اين ستون به مواردي که آگاهي از آنها هنگام انتخاب رشته براي متقاضيان آزمون سراسري لازم مي‌آيد، پرداختيم، و از آنجا که مهلت انتخاب رشته متقاضيان آ‌زمون سراسري سال 1404 تا پايان روز 18 شهريور ماه تمديد شده است، در اين شماره نيز، آخرين نکات مربوط به انتخاب رشته آزمون سراسري را به اطلاع متقاضيان عزيز آزمون سراسري سال 1404 مي‌رسانيم.

1- بهتر است که هر متقاضي، با دوري از هر گونه هيجان و همين‌طور پرهيز از سفارش‌ها و توصيه‌هاي افراد ناآگاه، با توجه به اطلاعيه‌هاي سازمان سنجش، دفترچه راهنماي انتخاب رشته آزمون سراسري (دفترچه شماره 2) و اصلاحيه‌هاي آن، نرم‌افزار انتخاب رشته مجازي، ويژه‌نامه پيک‌سنجش با عنوان «راهنماي انتخاب رشته آزمون سراسري سال 1404» و با شناختي که از علايق خويش نسبت به رشته‌هاي تحصيلي دانشگاهي دارد، به جست‌وجوي رشته يا رشته‌هايي که مطلوب اوست و انتخاب آنها بپردازد.

2- متقاضيان بايد توجه داشته باشند که انتخاب رشته، تنها براي يک بار امکان‌پذير است و بعد از ثبت و تاييد اطلاعات انتخاب رشته‌هاي تحصيلي و دريافت رسيد، تنها مي‌توانند فرم رشته انتخابي خود را، به تعداد محدود تصحيح يا ويرايش کنند؛ پس بايد در پر کردن فرم انتخاب رشته، که به صورت اينترنتي انجام مي‌گيرد، نهايت دقت لازم را داشته باشند.

3- متقاضيان بايد با در نظر داشتن شرايط خانوادگي و شخصي خود و محدوديت‌هايي که براي آنها وجود دارد، نسبت به انتخاب احتمالي رشته‌هاي تحصيلي دانشگاه‌هايي که در شهرستان يا استان محل اقامت آنها واقع نيست، اقدام کنند.

4- متقاضيان بايد در زمان انتخاب رشته، به شرايط خاص هر دانشگاه و مؤسسه آموزش عالي (امکانات، خوابگاه، غذاخوري، دوري از محل اقامت و ...) و نيز توضيحات مندرج در ستون «ملاحظات» مقابل هر يک از رشته‌ها، که در دفترچه راهنماي انتخاب رشته (دفترچه شماره 2) آمده است، توجه کنند و بر اين اساس انتخاب رشته نمايند.

5- متقاضيان به اين نکته مهم توجه داشته باشند که تغيير رشته از يک رشته به رشته ديگر يا انتقال از يک دانشگاه به دانشگاه ديگر، اگر چه داراي آيين‌نامه مربوط به خود است و از سوي گروه‌هاي آموزشي و دانشگاه‌هاي مبدا و مقصد انجام مي‌گيرد، اما کاري تقريباً دشوار است و دانشگاه‌ها اختيار ردّ يا قبول هر درخواستي در اين مورد را دارند؛ ضمناً تغيير رشته يا انتقال از دوره‌هاي نوبت دوم، پرديس‌هاي خودگردان، پيام‌نور، نيمه‌حضوري و مؤسسات غيرانتفاعي به دوره‌هاي روزانه، ممنوع است؛ پس هنگام انتخاب رشته‌هاي تحصيلي و همچنين دانشگاه‌هاي مختلف، اين نکات را حتماً در نظر داشته باشيد.

6- متقاضيان بايد در انتخاب رشته‌هاي تحصيلي داراي شرايط خاص، ضوابط مربوط به آنها را نيز در نظر بگيرند.

7- آن‌دسته از متقاضياني که در هر يک از نوبت‌هاي اول و دوم آزمون سراسري سال 1404 ثبت‌نام کرده، اما در جلسه آزمون غايب بوده‌اند، و همين‌طور متقاضياني که اصلاً در هيچ يک از نوبت‌هاي اول يا دوم آزمون سراسري سال جاري ثبت‌نام نکرده‌اند، مي‌توانند منحصراً متقاضي رشته‌هايي شوند که پذيرش براي آنها براساس سوابق تحصيلي صورت مي‌گيرد.

8- لازم است که متقاضيان، پس از وارد شدن به سيستم انتخاب رشته و مشخص کردن وضعيت سهميه خود در آزمون سراسري سال جاري، نسبت به تاييد و، در صورت لزوم، تصحيح اطلاعات اعلام شده از سوي سازمان سنجش اقدام کنند.

9- متقاضي در فرآيند انتخاب رشته، ممکن است با اخطارهايي که از سوي سيستم به وي داده مي‌شود، مواجه شود که لازم است وي، ضمن توجه به اين اخطارها، نسبت به برطرف کردن خطاهايي که موجب بروز اين اخطارها شده است، اقدام کند.

10- پس از تاييد اطلاعات انتخاب رشته انجام شده از سوي متقاضي و نهايي شدن آن، اطلاعات متقاضي ثبت و رسيد براي وي صادر مي‌شود که بايد متقاضي از فرم انتخاب رشته خود که در بالاي آن، شماره پرونده و کد رهگيري‌اش درج شده است، پرينت بگيرد و آن را تا زمان اعلام نتايج نهايي آزمون سراسري سال 1404 نزد خود نگه دارد.

🔷مقاله روانشناسی🔷

پس از کنکور: چگونه با نگاه والدین به رتبه خود کنار بیاییم؟

کنکور، یکی از پر استرس‌ترین آزمون‌های زندگی بسیاری از جوانان ایرانی است. سال‌ها تلاش، شب‌بیداری و فشارهای روانی، همه و همه در روز اعلام نتایج به اوج خود می‌رسد. در این میان، واکنش والدین به رتبه کنکور فرزندانشان، می‌تواند عاملی تعیین‌کننده در مسیر روحی و روانی داوطلب پس از آزمون باشد. گاهی این واکنش‌ها، که غالباً از سر دلسوزی و نگرانی است، می‌تواند به شکل انتقاد یا مقایسه ناخواسته بروز کند و بار روانی مضاعفی بر دوش داوطلب قرار دهد. این جستار به بررسی چگونگی تحمل این انتقادات و مدیریت آن‌ها می‌پردازد.

چرا والدین انتقاد می‌کنند؟ درک ریشه‌ها

قبل از هر چیز، مهم است که بدانیم چرا والدین ممکن است در قبال رتبه کنکور فرزندشان واکنش‌های انتقادی نشان دهند. این دلایل معمولاً چندوجهی هستند:

1. دلسوزی و نگرانی برای آینده: والدین، بیش از هر کسی، نگران آینده شغلی و تحصیلی فرزندانشان هستند. آن‌ها ممکن است فکر کنند که رتبه پایین‌تر، فرصت‌های تحصیلی یا شغلی مطلوب را از فرزندشان سلب می‌کند.
2. مقایسه با دیگران: جامعه و محیط اطراف، همواره افراد را با یکدیگر مقایسه می‌کند. والدین نیز ناخودآگاه ممکن است رتبه فرزندشان را با فرزندان اقوام، دوستان یا همسایگان بسنجند.
3. تحقق آرزوهای برآورده نشده: گاهی والدین، آرزوها و رویاهایی دارند که خودشان در زندگی به آن‌ها دست نیافته‌اند و ممکن است تلاش کنند تا این آرزوها را از طریق فرزندانشان محقق کنند.
4. فشار اجتماعی: در برخی فرهنگ‌ها، موفقیت در کنکور و ورود به رشته‌های خاص، به عنوان نمادی از موفقیت و اعتبار خانواده تلقی می‌شود. این فشار اجتماعی می‌تواند والدین را به سمت ابراز نارضایتی سوق دهد.
5. عدم درک درست از فرآیند کنکور: کنکور یک آزمون بسیار رقابتی و گاهی غیرقابل پیش‌بینی است. والدین ممکن است تمام پیچیدگی‌ها و عوامل تأثیرگذار بر رتبه نهایی را به درستی درک نکنند.

تأثیر انتقادات والدین بر روحیه داوطلب

وقتی داوطلبی که خود تحت فشار روانی شدیدی قرار دارد، با انتقاد یا سرزنش والدین مواجه می‌شود، تأثیرات مخربی می‌تواند داشته باشد:

• کاهش اعتماد به نفس: احساس بی‌کفایتی و ناتوانی در برآورده کردن انتظارات، اعتماد به نفس داوطلب را به شدت خدشه‌دار می‌کند.
• افزایش اضطراب و افسردگی: تکرار انتقادات می‌تواند منجر به تشدید اضطراب، احساس ناامیدی و حتی افسردگی شود.
• اختلال در روابط خانوادگی: تنش و دلخوری ناشی از این انتقادات، می‌تواند به روابط عاطفی بین فرزند و والدین آسیب بزند.
• ایجاد مقاومت و لجبازی: در برخی موارد، داوطلبان ممکن است در واکنش به انتقادات، حالت تدافعی یا لجبازانه به خود بگیرند که وضعیت را بدتر می‌کند.
• شکل‌گیری باورهای منفی درباره خود: داوطلب ممکن است این انتقادات را بپذیرد و باور کند که واقعاً بی‌عرضه یا ناموفق است.

راهکارهای عملی برای مدیریت احساسات و واکنش‌ها

رویارویی با این موقعیت نیازمند هوشمندی و مدیریت احساسات است. در اینجا چند راهکار کلیدی آورده شده است:

1. پذیرش احساسات خود: اولین قدم، پذیرش این است که احساس ناراحتی، دلخوری یا حتی عصبانیت در این شرایط طبیعی است. به خودتان حق بدهید که این احساسات را تجربه کنید.
2. عدم درونی‌سازی انتقادات: سعی کنید انتقادات والدین را به صورت شخصی و حمل بر بی‌کفایتی خود تلقی نکنید. به یاد داشته باشید که اغلب این انتقادات ریشه در نگرانی‌های آن‌ها دارد.
3. تمرکز بر نقاط قوت و تلاش‌هایتان: به جای تمرکز بر رتبه‌ای که کسب کرده‌اید، به تلاش‌ها، ساعاتی که مطالعه کرده‌اید و مهارت‌هایی که در این مسیر آموخته‌اید، فکر کنید. شما فراتر از یک عدد هستید.
4. یادآوری اینکه کنکور همه چیز نیست: دنیای پس از کنکور بسیار وسیع است. رتبه کنکور، تنها یکی از مسیرهای رسیدن به موفقیت است و پایان راه نیست. فرصت‌های دیگر نیز وجود دارند.
5. خودمراقبتی: در این دوره، به سلامت جسمی و روانی خود اهمیت دهید. ورزش، تغذیه مناسب، خواب کافی و فعالیت‌های لذت‌بخش می‌توانند به کاهش استرس کمک کنند.

گفتگوی سازنده با والدین: پلی برای درک متقابل

اگر احساس می‌کنید که انتقادات والدین تأثیر منفی زیادی بر شما می‌گذارد، صحبت کردن با آن‌ها می‌تواند راهگشا باشد. در زمان مناسب و با آرامش، نکات زیر را در نظر بگیرید:

• انتخاب زمان مناسب: زمانی را انتخاب کنید که همه آرام و فارغ از مشغله باشند.
• بیان احساسات با “من”: به جای سرزنش والدین، احساسات خود را بیان کنید. مثلاً بگویید: “من وقتی رتبه‌ام را می‌شنوم و شما این را می‌گویید، احساس ناراحتی و ناامیدی می‌کنم” به جای “شما همیشه من را سرزنش می‌کنید.”
• توضیح دیدگاه خود: به آرامی توضیح دهید که کنکور چقدر برایتان دشوار بوده و چقدر تلاش کرده‌اید. همچنین می‌توانید بگویید که رتبه، تمام توانایی‌های شما را نشان نمی‌دهد.
• پیشنهاد راهکار: می‌توانید به والدین پیشنهاد دهید که به جای تمرکز بر انتقاد، چگونه می‌توانند از شما حمایت کنند. مثلاً بگویید: “ممنون که نگران آینده من هستید. الان بیشتر از هر چیزی به حمایت و انرژی مثبت شما نیاز دارم تا با هم برای آینده برنامه‌ریزی کنیم.”
• شنیدن دغدغه‌های آن‌ها: با دقت به صحبت‌های والدین گوش دهید و سعی کنید نگرانی‌هایشان را درک کنید. این درک متقابل، زمینه را برای حل مشکلات فراهم می‌کند.

نتیجه‌گیری

رتبه کنکور، تنها بخشی از داستان زندگی یک فرد است و نباید تمام هویت یا ارزش او را تعریف کند. مواجهه با انتقادات والدین، هرچند دشوار، فرصتی است برای رشد فردی، یادگیری مهارت‌های ارتباطی و مدیریت هیجانات. با درک متقابل، صبر و گفتگوی سازنده، می‌توان از این چالش‌ها عبور کرد و روابط خانوادگی را مستحکم‌تر ساخت. به یاد داشته باشید که شما ارزشمندتر از هر رتبه‌ای هستید و آینده‌ای روشن در انتظار شماست.

🔷اخبار و اطلاعیه🔷

اطلاعیۀ رشته‌‌محل‌های جدید و اصلاحات دفترچه‌های راهنمای انتخاب رشته و پذیرش صرفاً با سوابق تحصیلی در آزمون سراسری سال 1404- (سری دوم تغییرات)

پيرو انتشار دفترچه‌هاي راهنماي انتخاب رشته با آزمون و پذيرش صرفاً بر اساس سوابق تحصيلي سراسري سال 1404 در تاريخ 1404/06/09 و اطلاعيه تمديد و اصلاحاتِ سريِ اولِ تغییرات به تاريخ1404/06/15، ضمن اعلام اصلاحات و رشته‌محل‌هاي جديد (ذیل این اطلاعیه)، به اطلاع متقاضيان مجاز به انتخاب رشته در آزمون سراسري سال 1404 مي‌رساند، مي‌توانند پس از مطالعه دقيق دفترچه‌هاي راهنماي مذکور و مندرجات اطلاعيه فوق و اين اطلاعيه، تا پايان روز سه ‎شنبه به تاريخ 1404/06/18 به درگاه اطلاع‌رساني این سازمان مراجعه و نسبت به ثبت و/یا ویرایش كدرشته‌محل‌هاي انتخابي خود اقدام نمايند.

˜ همچنين متقاضيان ثبت‌نام و انتخاب رشته پذيرشِ صرفاً با سوابق تحصيلي سراسري سال 1404 نیز مي‌توانند با توجه به دفترچه راهنماي ثبت‌نام و انتخاب رشته پذيرش صرفاً با سوابق تحصيلي، اصلاحات مندرج در اطلاعيه فوق و اين اطلاعيه، تا پايان روز سه‌شنبه 1404/06/18 نسبت به ثبت‌‌نام و انتخاب رشته يا مشاهده و ويرايش کدرشته‌محل‌هاي انتخابي خود اقدام کنند.

🔷اخبار و اطلاعیه🔷

اطلاعیه تمدید مهلت انتخاب رشته و اعلام رشته‌‌محل‌های جدید و اصلاحات مربوط به دفترچه‌های راهنمای انتخاب رشته آزمون سراسری سال 1404(سری اول تغییرات)

اطلاعیه تمدید مهلت انتخاب رشته و اعلام رشته‌‌محل‌های جدید و اصلاحات مربوط به دفترچه‌های راهنمای انتخاب رشته آزمون سراسری سال 1404 و همچنین تمدید مهلت ثبت‌نام و انتخاب رشته و اعلام اصلاحات دفترچۀ راهنمای پذیرش صرفاً با سوابق تحصیلی

پيرو انتشار دفترچه‌های راهنماي انتخاب رشته براي رشته‌هاي با آزمون و همچنين دفترچۀ راهنماي ثبت‌نام و انتخاب رشته پذيرش صرفاً بر اساس سوابق تحصيلي سراسري سال 1404 در تاريخ 1404/06/9، ضمن اعلام اصلاحات و رشته‌محل‌هاي جديد، به‌ويژه تغييرات اِعمالیِ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در رشته‌محل‌هاي پزشکي و دندانپزشکي، مربوط به دفترچه‌هاي راهنماي فوق (ذيل اين اطلاعيه)، به اطلاع متقاضيان مجاز به انتخاب رشته در آزمون سراسري سال 1404 مي‌رساند، به منظور فراهم نمودن تسهيلات بيشتر براي آن‌دسته از متقاضياني كه تا اين تاريخ (1404/06/15) براي انتخاب رشته اقدام نکرده‌اند و يا مايل به ويرايش کدرشته‌‌محل‌هاي انتخابي خود هستند، ترتيبي اتخاذ شده است كه بتوانند تا پايان روز سه‎ شنبه به تاريخ 1404/06/18نسبت به انتخاب رشته و يا ويرايش آن اقدام کنند. لذا متقاضيان بايد در مهلت در نظر گرفته شده و پس از مطالعه دقيق دفترچه‌هاي راهنماي مذکور و مندرجات اين اطلاعيه، به درگاه اطلاع‌رساني سازمان سنجش آموزش کشور مراجعه و نسبت به ثبت كدرشته‌محل‌هاي انتخابي خود اقدام نمايند.
˜ آن دسته از متقاضياني كه قبلاً نسبت به انتخاب كدرشته‌محل‌هاي تحصيلي اقدام کرده‌اند نيز مي‌توانند در صورت تمايل تا پايان روز سه‌شنبه 1404/06/18، نسبت به مشاهده و ويرايش موارد قابل اصلاح و كدرشته‌محل‌هاي انتخابي خود اقدام کنند.
˜همچنين متقاضيان ثبت‌نام و انتخاب رشته پذيرشِ صرفاً با سوابق تحصيلي سراسري سال 1404 مي‌توانند با توجه به اصلاحات مندرج در همين اطلاعيه براي دفترچه راهنماي ثبت‌نام و انتخاب رشته پذيرش صرفاً با سوابق تحصيلي، تا پايان روز سه‌شنبه 1404/06/18نسبت به ثبت‌‌نام و انتخاب رشته و يا مشاهده و ويرايش موارد قابل اصلاح و کدرشته‌محل‌هاي انتخابي خود اقدام کنند.

🔷مقاله تربیتی🔷

نقش والدین در اوقات فراغت نوجوانان

مقدمه: اهمیت اوقات فراغت در دوره نوجوانی و نقش کلیدی والدین

دوره نوجوانی، برهه‌ای حیاتی و پرتحول در زندگی هر فرد است. این دوران که با تغییرات فیزیکی، روانی، اجتماعی و شناختی عمیقی همراه است، فرصتی استثنایی برای شکل‌گیری هویت، کشف علایق و استعدادها و کسب مهارت‌های لازم برای ورود به دنیای بزرگسالی محسوب می‌شود. در این میان، «اوقات فراغت» نقشی اساسی ایفا می‌کند. اوقات فراغت صرفاً به معنای بیکاری یا تفریح صرف نیست، بلکه دورانی است که نوجوانان می‌توانند آزادانه به فعالیت‌هایی بپردازند که مورد علاقه و انگیزه آن‌هاست، در نتیجه به رشد و بالندگی آن‌ها کمک شایانی می‌کند.

والدین به عنوان اولین و تأثیرگذارترین مربیان و حامیان نوجوانان، نقش کلیدی و تعیین‌کننده‌ای در چگونگی گذراندن اوقات فراغت فرزندانشان دارند. رویکرد و نحوه تعامل والدین با این دوره حساس، می‌تواند سرنوشت‌ساز باشد. یک مدیریت صحیح و حمایتی از سوی والدین، می‌تواند اوقات فراغت نوجوانان را به بستری برای رشد سازنده، یادگیری مهارت‌های نوین، تقویت روابط اجتماعی و شکل‌گیری شخصیتی متعادل تبدیل کند. در مقابل، غفلت یا رویکردهای نادرست والدین، می‌تواند این دوران را به فرصتی از دست رفته یا حتی زمینه‌ای برای بروز مشکلات رفتاری و روانی بدل سازد. این جستار به بررسی جامع نقش والدین در مدیریت و غنی‌سازی اوقات فراغت نوجوانان خواهد پرداخت.

چرا اوقات فراغت نوجوانان مهم است؟ (جنبه‌های رشدی، اجتماعی، روانی و تحصیلی)

اهمیت اوقات فراغت در دوران نوجوانی را نمی‌توان نادیده گرفت. این دوران، زمانی است که نوجوانان در حال گذار از کودکی به بزرگسالی هستند و بسیاری از الگوهای رفتاری، فکری و عاطفی آن‌ها در همین ایام شکل می‌گیرد. تأثیر اوقات فراغت بر این جنبه‌های رشدی به شرح زیر است:

۱. جنبه‌های رشدی:

• شکل‌گیری هویت: نوجوانی دوره «بحران هویت» است. نوجوانان در این دوران به دنبال پاسخ به این پرسش هستند که «من کیستم؟» و «چه علاقه‌ای دارم؟». اوقات فراغت فرصتی است که آن‌ها بتوانند از طریق آزمون و خطا، تجربه کردن فعالیت‌های مختلف، و کشف استعدادهای پنهان خود، به شناخت بهتری از خود دست یابند. فعالیت‌هایی مانند هنر، ورزش، موسیقی، مطالعه، یا حتی مشارکت در فعالیت‌های داوطلبانه، همگی به این فرآیند کمک می‌کنند.

• کسب مهارت‌های زندگی: بسیاری از مهارت‌های ضروری برای زندگی، از طریق فعالیت‌های فوق برنامه در اوقات فراغت آموخته می‌شوند. این مهارت‌ها شامل حل مسئله، تصمیم‌گیری، کار گروهی، مدیریت زمان، مسئولیت‌پذیری، رهبری، و ارتباط مؤثر است. به عنوان مثال، شرکت در یک تیم ورزشی، نیازمند همکاری، رعایت قوانین، و پذیرش برد و باخت است.

• تقویت خلاقیت و نوآوری: اوقات فراغت، بستری ایده‌آل برای شکوفایی خلاقیت است. زمانی که نوجوانان تحت فشار تکالیف تحصیلی یا انتظارات دست و پاگیر نیستند، ذهن آن‌ها آزادتر می‌شود تا ایده‌های نو خلق کند، مسائل را از زوایای جدیدی ببیند و به ابداع و نوآوری بپردازد. فعالیت‌های هنری، نویسندگی، ساخت وسایل، و حتی بازی‌های خلاقانه، این پتانسیل را فعال می‌کنند.

• رشد شناختی: فعالیت‌های چالشی و کنجکاوی‌برانگیز در اوقات فراغت، به تقویت توانایی‌های شناختی نوجوانان کمک می‌کند. مطالعه کتاب‌های غیردرسی، یادگیری یک زبان جدید، حل معماها، یا تحقیق درباره موضوعات مورد علاقه، ظرفیت‌های مغزی را تحریک کرده و به بهبود حافظه، تمرکز و تفکر انتقادی یاری می‌رساند.

۲. جنبه‌های اجتماعی:

• توسعه مهارت‌های اجتماعی: بخش قابل توجهی از اوقات فراغت نوجوانان با همسالانشان سپری می‌شود. فعالیت‌های گروهی، باشگاه‌های ورزشی، گروه‌های هنری، و حتی بازی‌های آنلاین، بستری برای تعامل با دیگران فراهم می‌کنند. در این تعاملات، نوجوانان یاد می‌گیرند چگونه ارتباط برقرار کنند، دوستی بسازند، اختلاف نظرها را مدیریت کنند، و در یک گروه به فعالیت بپردازند.

• گسترش دایره ارتباطی: فعالیت‌های خارج از محیط مدرسه و خانواده، فرصت آشنایی با افراد جدید با علایق مشترک را فراهم می‌آورد. این امر می‌تواند به نوجوان کمک کند تا دیدگاه‌های متفاوتی را بشناسد و از تجربیات دیگران بیاموزد.

• کاهش احساس تنهایی و انزوا: نوجوانانی که در اوقات فراغت خود فعالیت‌های اجتماعی دارند، کمتر احساس تنهایی و انزوا می‌کنند. درگیر شدن در فعالیت‌های گروهی، حس تعلق به یک گروه را تقویت کرده و حمایت اجتماعی را برای آن‌ها فراهم می‌آورد.

۳. جنبه‌های روانی:

• کاهش استرس و اضطراب: دوره نوجوانی با فشارهای تحصیلی، اجتماعی و تغییرات هورمونی همراه است که می‌تواند منجر به استرس و اضطراب شود. فعالیت‌های لذت‌بخش و مورد علاقه در اوقات فراغت، به عنوان یک راهکار مؤثر برای تخلیه استرس و آرامش روانی عمل می‌کنند. ورزش، گوش دادن به موسیقی، یا صرفاً گذراندن وقت با دوستان، می‌توانند تأثیر مثبتی بر سلامت روان داشته باشند.

• افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس: موفقیت در فعالیت‌های مورد علاقه، حتی در سطوح کوچک، می‌تواند اعتماد به نفس و عزت نفس نوجوان را به طور قابل توجهی افزایش دهد. دستیابی به اهداف شخصی، یادگیری یک مهارت جدید، یا تقدیر از سوی دیگران در یک فعالیت، حس ارزشمندی را در آن‌ها تقویت می‌کند.

• یادگیری مدیریت هیجانات: در طول فعالیت‌های اوقات فراغت، نوجوانان با موقعیت‌های مختلفی روبرو می‌شوند که نیازمند مدیریت هیجانات است. شکست در یک بازی، ناامیدی از عدم موفقیت در یک فعالیت هنری، یا ناراحتی از اختلاف با دوستان، همگی تجربیاتی هستند که به آن‌ها کمک می‌کنند تا هیجانات خود را بشناسند و به شیوه‌ای سالم مدیریت کنند.

• تقویت تاب‌آوری: روبرو شدن با چالش‌ها و شکست‌های کوچک در فعالیت‌های اوقات فراغت، به نوجوانان کمک می‌کند تا تاب‌آوری خود را در برابر سختی‌ها افزایش دهند و یاد بگیرند که چگونه از تجربیات منفی درس گرفته و دوباره تلاش کنند.

۴. جنبه‌های تحصیلی:

• افزایش انگیزه تحصیلی: شاید در نگاه اول ارتباط بین اوقات فراغت و تحصیل نامشخص به نظر برسد، اما یک اوقات فراغت متعادل و غنی می‌تواند انگیزه تحصیلی را افزایش دهد. فعالیت‌هایی که ذهن را فعال نگه می‌دارند و خلاقیت را پرورش می‌دهند، می‌توانند به یادگیری بهتر در کلاس درس نیز کمک کنند. همچنین، استراحت و تفریح سالم، از فرسودگی ذهنی جلوگیری کرده و بازدهی تحصیلی را بالا می‌برد.

• توسعه مهارت‌های یادگیری: برخی فعالیت‌های اوقات فراغت، مانند مطالعه موضوعات مورد علاقه، شرکت در کارگاه‌های آموزشی، یا انجام پروژه‌های علمی شخصی، مستقیماً مهارت‌های یادگیری و پژوهش را در نوجوانان تقویت می‌کنند.

• شناخت استعدادها و علایق مرتبط با تحصیل: گاهی اوقات، کشف یک علاقه در اوقات فراغت می‌تواند مسیر تحصیلی نوجوان را روشن کند. به عنوان مثال، علاقه به برنامه‌نویسی در اوقات فراغت، می‌تواند او را به سمت رشته‌های مهندسی کامپیوتر هدایت کند.

چالش‌های دوران نوجوانی و اوقات فراغت: (تغییر علایق، تأثیر همسالان، فناوری، تعادل بین تفریح و مسئولیت‌ها)

دوران نوجوانی، با وجود فرصت‌های بی‌شماری که برای رشد و یادگیری فراهم می‌کند، مملو از چالش‌های منحصر به فردی نیز هست که مدیریت اوقات فراغت نوجوانان را برای والدین و خود نوجوانان دشوار می‌سازد. درک این چالش‌ها، اولین گام برای مواجهه مؤثر با آن‌هاست:

۱. تغییر سریع علایق:

یکی از ویژگی‌های بارز دوره نوجوانی، تغییر سریع و گاهی غیرمنتظره علایق است. نوجوانی که دیروز عاشق فوتبال بود، امروز ممکن است به کشیدن نقاشی، نواختن گیتار، یا برنامه‌نویسی علاقه‌مند شود. این تغییرات می‌تواند برای والدین که تلاش می‌کنند فرصت‌های مناسبی را برای فرزندانشان فراهم کنند، گیج‌کننده باشد.

• تأثیر بر والدین: والدین ممکن است احساس کنند که تلاش‌هایشان برای تشویق به یک فعالیت، بی‌ثمر است، یا نگران از دست دادن زمان و سرمایه (اگر فعالیت هزینه‌بر باشد) شوند.

• تأثیر بر نوجوان: این تغییرات می‌تواند باعث سردرگمی نوجوان در مورد هویت و علایق پایدارش شود، و یا احساس ناامیدی از عدم توانایی در تعقیب یک علاقه در درازمدت را در او ایجاد کند.

۲. تأثیر غالب همسالان:

در دوره نوجوانی، گروه همسالان اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. تأثیرپذیری از دوستان، به خصوص در زمینه انتخاب فعالیت‌های اوقات فراغت، بسیار زیاد است.

• تأثیر بر والدین: والدین ممکن است نگران باشند که فرزندشان به دلیل فشار همسالان، به فعالیت‌هایی رو بیاورد که از نظر آن‌ها سازنده یا ایمن نیست. همچنین، ممکن است احساس کنند کنترل کمتری بر انتخاب‌های فرزندشان دارند.

• تأثیر بر نوجوان: میل به پذیرفته شدن توسط گروه، گاهی اوقات باعث می‌شود نوجوان فعالیت‌هایی را انتخاب کند که واقعاً به آن‌ها علاقه‌ای ندارد، یا حتی فعالیت‌هایی را انجام دهد که خارج از ارزش‌های خانوادگی اوست.

۳. ظهور و سلطه فناوری:

فناوری‌های دیجیتال، به ویژه تلفن‌های هوشمند، اینترنت، بازی‌های ویدئویی و شبکه‌های اجتماعی، سهم عظیمی از اوقات فراغت نوجوانان را به خود اختصاص داده‌اند.

• تأثیر بر والدین: والدین با چالش‌های متعددی روبرو هستند: نگرانی از اعتیاد به اینترنت و بازی‌ها، مواجهه با محتوای نامناسب، کاهش تعاملات اجتماعی حضوری، تأثیر بر سلامت جسمی (مانند کم‌تحرکی و مشکلات خواب)، و دشواری در تعیین حد و مرز استفاده.

• تأثیر بر نوجوان: استفاده بیش از حد از فناوری می‌تواند منجر به انزوا، کاهش تمرکز، مشکلات سلامتی، و حتی آسیب‌پذیری در برابر قلدری سایبری شود. از سوی دیگر، فناوری می‌تواند فرصت‌های یادگیری و ارتباطی جدیدی را نیز فراهم کند که مدیریت آن نیازمند تعادل است.

۴. تعادل بین تفریح و مسئولیت‌ها:

نوجوانان در این دوره با فشارهای متعددی از جمله تکالیف درسی، وظایف خانوادگی، و آمادگی برای آینده روبرو هستند. یافتن تعادل بین نیاز به تفریح و استراحت، و انجام مسئولیت‌ها، یک چالش اساسی است.

• تأثیر بر والدین: والدین باید به فرزندانشان کمک کنند تا اهمیت هر دو جنبه را درک کنند و برنامه‌ریزی مؤثری داشته باشند. مشکل زمانی ایجاد می‌شود که یا نوجوان همه وقت خود را صرف تفریح کرده و از مسئولیت‌ها شانه خالی می‌کند، یا آنقدر غرق در مسئولیت‌ها می‌شود که فرصتی برای تفریح و بازیابی انرژی نخواهد داشت.

• تأثیر بر نوجوان: عدم تعادل می‌تواند منجر به فرسودگی شغلی (تحصیلی)، احساس خستگی مزمن، کاهش انگیزه، یا حتی احساس قربانی شدن شود.

۵. فشارهای اجتماعی و انتظارات:

جامعه و گاهی خانواده، انتظاراتی را بر دوش نوجوانان می‌گذارند که ممکن است با علایق واقعی آن‌ها همخوانی نداشته باشد. این انتظارات می‌تواند در مورد انتخاب رشته تحصیلی، فعالیت‌های فوق برنامه، یا حتی ظاهر و سبک زندگی باشد.

• تأثیر بر والدین: والدین ممکن است ناخواسته این فشارها را به فرزندانشان منتقل کنند، به خصوص اگر خودشان در گذشته فرصت‌های خاصی را از دست داده باشند.

• تأثیر بر نوجوان: احساس سردرگمی، نارضایتی، و تلاش برای برآورده کردن انتظارات دیگران به جای علایق واقعی، می‌تواند آسیب‌زننده باشد.

مواجهه با این چالش‌ها نیازمند درک، صبر، و رویکردی تعاملی از سوی والدین است. به جای سرکوب یا نادیده گرفتن این مسائل، باید آن‌ها را به فرصت‌هایی برای گفتگو، آموزش، و هدایت تبدیل کرد.

نقش‌های والدین:

والدین در مدیریت و غنی‌سازی اوقات فراغت نوجوانان، نقش‌های متنوع و مهمی را ایفا می‌کنند. رویکرد والدین می‌تواند تعیین‌کننده باشد؛ آن‌ها می‌توانند به جای آمر و کنترل‌گر، به راهنما و مشاور تبدیل شوند. در ادامه به تفکیک این نقش‌ها پرداخته می‌شود:

۱. راهنما و مشاور (نه آمر و کنترل‌گر):

مهم‌ترین تغییر نگرش والدین، فاصله گرفتن از رویکرد اقتدارگرایانه و سلطه‌طلبانه به سمت نقش یک «راهنما» و «مشاور» است. نوجوانان در این سن به دنبال استقلال بیشتر و احساس شنیده شدن هستند.

• چگونگی ایفای نقش:

  • فراهم کردن اطلاعات: والدین می‌توانند با معرفی انواع مختلف فعالیت‌ها، باشگاه‌ها، کلاس‌ها، و رویدادهای فرهنگی و هنری، دایره انتخاب نوجوان را گسترش دهند.

  • گوش دادن فعال: در فضایی امن و بدون قضاوت، به علایق، دغدغه‌ها، و انتخاب‌های نوجوان گوش دهند. سؤال بپرسند تا دلایل انتخاب‌های او را درک کنند.

  • بحث و تبادل نظر: به جای تحمیل نظر، دیدگاه‌های مختلف را مطرح کرده و با نوجوان در مورد مزایا و معایب احتمالی هر انتخاب، به بحث بنشینند.

  • حمایت از استقلال: اگرچه راهنمایی ضروری است، اما در نهایت اجازه دهند نوجوان خود تصمیم‌گیری کند، حتی اگر آن تصمیم با نظر والدین کاملاً منطبق نباشد (البته در چارچوب ایمنی و اخلاق).

  • پرهیز از سرزنش: در صورت بروز اشتباه یا انتخاب نامناسب، به جای سرزنش، آن را به فرصتی برای یادگیری تبدیل کنند.

۲. ایجاد فرصت‌ها:

والدین می‌توانند با شناخت علایق بالقوه نوجوان و همچنین با معرفی فعالیت‌های جدید، بستری غنی برای اوقات فراغت او فراهم آورند.

• چگونگی ایفای نقش:

  • معرفی تنوع: به نوجوانان کمک کنند تا با فعالیت‌های مختلف در زمینه‌های گوناگون آشنا شوند:

    • فرهنگی: بازدید از موزه‌ها، گالری‌های هنری، تئاتر، سینما، کتابخانه‌ها، شرکت در نمایشگاه‌ها.

    • هنری: تشویق به یادگیری موسیقی (ساز یا آواز)، نقاشی، مجسمه‌سازی، خوشنویسی، عکاسی، نویسندگی خلاق، نمایش.

    • ورزشی: معرفی انواع رشته‌های ورزشی (توپی، انفرادی، تیمی، رزمی، آبی)، تشویق به فعالیت بدنی منظم.

    • آموزشی: کلاس‌های زبان، رباتیک، برنامه‌نویسی، نجوم، نجاری، آشپزی، کارگاه‌های خلاقیت.

    • اجتماعی و داوطلبانه: مشارکت در فعالیت‌های خیریه، کمک به سالمندان، پاکسازی محیط زیست، عضویت در گروه‌های اجتماعی.

  • برنامه‌ریزی مشترک: در برنامه‌ریزی فعالیت‌های تفریحی آخر هفته یا تعطیلات، نوجوان را مشارکت دهند.

  • فراهم کردن منابع: در حد امکان، منابع لازم برای پیگیری علایق را فراهم کنند؛ مثلاً خرید کتاب، ابزار هنری، یا پرداخت شهریه کلاس.

۳. تشویق و حمایت از علایق سالم و سازنده:

تشویق کلامی و عملی، موتور محرکه اصلی برای ادامه مسیر در نوجوانان است. حمایت والدین، به خصوص در مواجهه با سختی‌ها، بسیار حیاتی است.

• چگونگی ایفای نقش:

  • تقویت مثبت: هرگونه تلاش، پیشرفت، یا علاقه سالم نوجوان را تشویق و تحسین کنند. این تشویق‌ها نباید فقط محدود به نتایج عالی باشد، بلکه خود فرآیند تلاش و مشارکت نیز باید مورد تأیید قرار گیرد.

  • باور به توانایی‌ها: به نوجوان نشان دهند که به توانایی‌ها و استعدادهای او باور دارند، حتی اگر خود نوجوان گاهی دچار تردید شود.

  • صبور بودن: یادگیری یک مهارت جدید زمان‌بر است. والدین باید صبور باشند و انتظار نتایج فوری را نداشته باشند.

  • حمایت در شکست: اگر نوجوان در فعالیتی موفق نشد یا با شکست مواجه شد، نباید او را سرزنش کنند. بلکه به او یادآوری کنند که شکست بخشی از فرآیند یادگیری است و باید دوباره تلاش کند.

  • اولویت‌بندی سالم: به نوجوان کمک کنند تا بین علایق سالم و فعالیت‌های کم‌خطر، و فعالیت‌هایی که ممکن است پیامدهای منفی داشته باشند، تمایز قائل شود و علایق سازنده را در اولویت قرار دهد.

۴. نظارت هوشمندانه:

تعادل بین دادن آزادی عمل به نوجوان و اطمینان از امنیت و سلامت او، نیازمند نوعی «نظارت هوشمندانه» است. این نظارت نباید به معنای کنترل موشکافانه و مداوم باشد.

• چگونگی ایفای نقش:

  • تعیین چارچوب‌ها: قبل از هر چیز، چارچوب‌ها و قوانین کلی را با نوجوان در میان بگذارند. مثلاً محدودیت زمانی برای استفاده از اینترنت، ساعات بازگشت به خانه، و انواع فعالیت‌هایی که مجاز نیستند.

  • شناخت محیط: والدین باید از محیط‌هایی که نوجوان وقتش را در آن می‌گذراند، و افرادی که با آن‌ها در ارتباط است، آگاه باشند، بدون اینکه حس جاسوسی به نوجوان دست دهد.

  • اعتماد متقابل: بر اساس اعتمادی که بین والدین و نوجوان شکل گرفته، به او فرصت استقلال داده شود. هرچه اعتماد بیشتر باشد، نظارت نیز کمتر محسوس خواهد بود.

  • گفتگوی مستمر: به جای چک کردن مداوم، درباره فعالیت‌های روزمره نوجوان با او صحبت کنند. این گفتگوها فرصتی برای درک بهتر شرایط و ارائه راهنمایی‌های لازم را فراهم می‌کند.

  • توازن در آزادی و مسئولیت: به نوجوان یاد دهند که با افزایش آزادی، مسئولیت نیز افزایش می‌یابد.

۵. الگوسازی:

بهترین روش برای آموزش، «الگو بودن» است. والدین خودشان باید نمونه‌ای از گذراندن اوقات فراغت مفید و متعادل باشند.

• چگونگی ایفای نقش:

  • اوقات فراغت خود والدین: والدین باید نشان دهند که خودشان نیز برای تفریح، مطالعه، ورزش، یا فعالیت‌های مورد علاقه‌شان وقت می‌گذارند.

  • فعالیت‌های خانوادگی: در برخی اوقات، فعالیت‌های مشترکی را با اعضای خانواده ترتیب دهند؛ مانند پیاده‌روی، بازی‌های رومیزی، تماشای فیلم، یا سفر. این امر حس انسجام خانوادگی را تقویت می‌کند.

  • گفتگو درباره تجربیات: تجربیات خودشان در مورد اهمیت اوقات فراغت و فعالیت‌های مورد علاقه‌شان را با نوجوان در میان بگذارند.

  • نشان دادن تعادل: به نوجوان نشان دهند که چگونه بین کار، مسئولیت‌ها، و تفریح، تعادل برقرار می‌کنند.

۶. مدیریت زمان و منابع:

نوجوانان در این سن هنوز در حال یادگیری مهارت‌های برنامه‌ریزی و مدیریت منابع (زمان، انرژی، پول) هستند. والدین می‌توانند در این زمینه یاری‌رسان باشند.

• چگونگی ایفای نقش:

  • آموزش برنامه‌ریزی: به نوجوان کمک کنند تا با استفاده از ابزارهایی مانند دفتر برنامه‌ریزی یا تقویم، برای تکالیف درسی، فعالیت‌های فوق برنامه، و تفریح، زمان‌بندی واقع‌بینانه‌ای داشته باشد.

  • اولویت‌بندی: به او یاد دهند که چگونه بین فعالیت‌های ضروری و فعالیت‌های اختیاری، اولویت‌بندی کند.

  • مدیریت انرژی: به او بیاموزند که چگونه سطح انرژی خود را مدیریت کند و از فرسودگی جلوگیری نماید.

  • مدیریت مالی (در صورت لزوم): اگر نوجوان پول توجیبی دارد، به او در برنامه‌ریزی برای خرج کردن و پس‌انداز کردن آن کمک کنند.

  • پذیرش محدودیت‌ها: به او کمک کنند تا محدودیت‌های زمانی و منابع را بپذیرد و با توجه به آن‌ها برنامه‌ریزی کند.

۷. گفتگو و ارتباط مؤثر:

ستون فقرات هر رابطه سالم، به خصوص رابطه والدین و نوجوان، گفتگو و ارتباط مؤثر است. این امر در مورد اوقات فراغت نیز صدق می‌کند.

• چگونگی ایفای نقش:

  • ایجاد فضای امن: فضایی ایجاد کنند که نوجوان احساس امنیت کند و بتواند بدون ترس از سرزنش یا قضاوت، درباره هر چیزی، از جمله فعالیت‌های اوقات فراغت، صحبت کند.

  • سؤالات باز: به جای سؤالات بله/خیر، سؤالات باز بپرسند که نوجوان را به فکر وادارد و توضیح دهد. مثلاً به جای «با دوستات بیرون رفتی؟»، بگویند «امروز با دوستات چه کار جالبی کردید؟».

  • درک نیازها و تمایلات: تلاش کنند تا نیازها، خواسته‌ها، و انگیزه‌های واقعی نوجوان را درک کنند. چرا او به یک فعالیت خاص علاقه‌مند است؟ چه چیزی در آن برایش جذاب است؟

  • به اشتراک گذاشتن احساسات: والدین نیز می‌توانند احساسات و تجربیات خودشان را با نوجوان به اشتراک بگذارند تا حس نزدیکی و همدلی بیشتری ایجاد شود.

  • حل مسئله مشترک: اگر مشکلی در زمینه اوقات فراغت پیش آمد، به جای دادن دستور، با نوجوان درباره راه‌حل‌های ممکن صحبت کنند و در نهایت به یک راه حل مشترک برسند.

با ایفای این نقش‌های متنوع، والدین می‌توانند به مؤثرترین شکل ممکن، فرزندان نوجوان خود را در استفاده بهینه و سازنده از اوقات فراغتشان یاری رسانند و به رشد و بالندگی آن‌ها کمک کنند.

فعالیت‌های پیشنهادی برای اوقات فراغت: (خلاقانه، آموزشی، اجتماعی، جسمانی، خانواده‌محور)

فراهم کردن تنوع در فعالیت‌های اوقات فراغت، کلید جذب و حفظ علاقه نوجوانان است. این فعالیت‌ها باید با توجه به سن، علایق، و توانایی‌های فردی هر نوجوان انتخاب شوند. در ادامه، به دسته‌بندی فعالیت‌های پیشنهادی می‌پردازیم:

۱. فعالیت‌های خلاقانه:

این دسته از فعالیت‌ها به نوجوانان اجازه می‌دهند تا ایده‌های نو خود را پرورش داده و استعدادهای هنری و خلاقانه خود را شکوفا کنند.

• هنرهای تجسمی:

  • نقاشی و طراحی: با مداد رنگی، آبرنگ، گواش، رنگ روغن.

  • سفالگری و مجسمه‌سازی: با خمیر مجسمه‌سازی، گل رس.

  • عکاسی و فیلم‌سازی: یادگیری اصول عکاسی، تدوین فیلم‌های کوتاه با موبایل.

  • طراحی گرافیک: آشنایی با نرم‌افزارهای طراحی گرافیک.

  • کلاژ و کلاژسازی: با استفاده از روزنامه، پارچه، و مواد بازیافتی.

• هنرهای نمایشی و موسیقی:

  • بازیگری و تئاتر: شرکت در کارگاه‌های بازیگری، نوشتن نمایشنامه کوتاه.

  • نواختن ساز موسیقی: گیتار، پیانو، ویولن، تار، سه‌تار، درام.

  • آواز خواندن: شرکت در کلاس‌های آواز، خوانندگی در گروه کر.

  • ترانه‌سرایی و آهنگسازی: خلق قطعات موسیقی.

• نوشتار خلاق:

  • داستان‌نویسی و شعر: نوشتن داستان‌های کوتاه، رمان، یا اشعار.

  • وبلاگ‌نویسی یا پادکست‌سازی: درباره موضوعات مورد علاقه.

  • دست‌نوشته و خاطره‌نویسی: ثبت تجربیات روزانه.

• صنایع دستی و ساخت و ساز:

  • خیاطی و گلدوزی: دوخت لباس‌های ساده، تعمیر لباس.

  • بافتنی و قلاب‌بافی: بافت شال، کلاه، یا وسایل تزئینی.

  • نجاری و ساخت مدل: ساخت مدل‌های چوبی، هواپیما، کشتی.

  • کاردستی با مواد بازیافتی: خلاقیت در استفاده از اشیاء دورریختنی.

۲. فعالیت‌های آموزشی:

این فعالیت‌ها به گسترش دانش، مهارت‌های فکری، و یادگیری موضوعات جدید کمک می‌کنند.

• زبان‌آموزی: یادگیری یک زبان جدید (انگلیسی، فرانسه، اسپانیایی، چینی) از طریق کلاس، اپلیکیشن، یا تبادل زبان.

• برنامه‌نویسی و رباتیک: آشنایی با مفاهیم کدنویسی، ساخت ربات‌های ساده.

• علوم و فناوری:

  • نجوم: مطالعه درباره ستاره‌ها و سیارات، استفاده از تلسکوپ.

  • آزمایش‌های علمی ساده: در خانه یا در کارگاه‌های علمی.

  • زیست‌شناسی: مطالعه گیاهان و حیوانات، بازدید از باغ وحش یا پارک‌های طبیعی.

  • کارگاه‌های فن‌آوری: آشنایی با ابزارهای جدید و کاربردهای آن‌ها.

• مطالعه و پژوهش:

  • مطالعه کتاب‌های غیر درسی: رمان، تاریخ، فلسفه، علوم، زندگینامه.

  • پژوهش درباره موضوعات مورد علاقه: جمع‌آوری اطلاعات و ارائه نتایج.

  • شرکت در مسابقات علمی و فرهنگی.

• مهارت‌های کاربردی:

  • آشپزی و شیرینی‌پزی: یادگیری دستور پخت غذاها و شیرینی‌های جدید.

  • کمک‌های اولیه: گذراندن دوره آموزشی کمک‌های اولیه.

  • باغبانی: پرورش گیاهان در گلدان یا حیاط خانه.

۳. فعالیت‌های اجتماعی:

این فعالیت‌ها به تقویت مهارت‌های ارتباطی، کار گروهی، و گسترش دایره اجتماعی نوجوان کمک می‌کنند.

• فعالیت‌های داوطلبانه و خیریه:

  • کمک به مراکز خیریه: سر زدن به سالمندان، کودکان بی‌سرپرست، یا مراکز حیوانات.

  • فعالیت‌های زیست‌محیطی: پاکسازی پارک‌ها، کاشت درخت.

  • کمک در رویدادهای اجتماعی: همایش‌ها، جشن‌ها.

• فعالیت‌های گروهی:

  • کتاب‌خوانی گروهی: بحث و تبادل نظر درباره کتاب.

  • انجمن‌های علمی یا هنری: تشکیل گروه‌هایی با علایق مشترک.

  • فعالیت‌های داوطلبانه در مدرسه یا محله.

• ارتباط با طبیعت:

  • کوهنوردی و پیاده‌روی در طبیعت.

  • کمپینگ و شب‌مانی در طبیعت.

  • گردشگری و سفر به نقاط دیدنی.

۴. فعالیت‌های جسمانی و ورزشی:

ورزش و فعالیت بدنی برای سلامت جسمی و روانی نوجوانان بسیار ضروری است.

• ورزش‌های تیمی:

  • فوتبال، بسکتبال، والیبال: در تیم‌های محلی یا مدرسه.

  • هندبال، راگبی، هاکی.

• ورزش‌های انفرادی:

  • شنا، دوچرخه‌سواری، دو و میدانی.

  • تنیس، بدمینتون، اسکواش.

  • ژیمناستیک، اسکیت، اسکی.

• هنرهای رزمی:

  • تکواندو، کاراته، جودو، ووشو.

  • بوکس، کشتی.

• فعالیت‌های بدنی عمومی:

  • یوگا و پیلاتس: برای انعطاف‌پذیری و آرامش.

  • رقص: انواع مختلف رقص.

  • دویدن یا پیاده‌روی سریع: در پارک یا مسیرهای مناسب.

۵. فعالیت‌های خانواده‌محور:

گذراندن وقت با خانواده، به تقویت پیوندها و ایجاد خاطرات مشترک کمک می‌کند.

• بازی‌های رومیزی و کارتی: شطرنج، تخته نرد، کارت بازی.

• تماشای فیلم و سریال مشترک: با بحث و تبادل نظر درباره محتوا.

• پخت و پز و شام خانوادگی: تهیه غذا توسط اعضای خانواده.

• سفر و گردش‌های خانوادگی: رفتن به طبیعت، موزه‌ها، یا شهرگردی.

• باغبانی یا کارهای هنری مشترک.

• مرور آلبوم عکس‌های خانوادگی و به اشتراک گذاشتن خاطرات.

• برنامه‌ریزی برای تعطیلات و رویدادهای خاص خانوادگی.

نکته مهم این است که انتخاب فعالیت‌ها باید با مشارکت خود نوجوان صورت گیرد تا احساس تعلق و انگیزه بیشتری برای انجام آن‌ها داشته باشد.

بایدها و نبایدها برای والدین: (اجتناب از فشار، مقایسه و کنترل بیش از حد؛ تشویق به استقلال و انتخاب)

موفقیت در مدیریت اوقات فراغت نوجوانان، بیش از هر چیز به رویکرد و نگرش والدین بستگی دارد. شناخت بایدها و نبایدها می‌تواند این مسیر را هموارتر کند.

بایدها (Things Parents Should Do):

1. تشویق به استقلال و خوداتکایی:

   • اجازه دهید نوجوان خودش دست به انتخاب بزند، حتی اگر این انتخاب کاملاً با نظر شما یکی نباشد. این امر به او اعتماد به نفس و احساس مسئولیت‌پذیری می‌بخشد.

   • در فرآیند تصمیم‌گیری، نقش راهنما و مشاور را داشته باشید، نه تحمیل‌کننده.

2. گوش دادن فعال و همدلانه:

   • زمانی که نوجوان در مورد علایق، برنامه‌ها، یا مشکلاتش صحبت می‌کند، با دقت گوش دهید، بدون اینکه حرفش را قطع کنید یا سریع قضاوت کنید.

   • سعی کنید از دیدگاه او به مسائل نگاه کنید و احساساتش را درک کنید.

3. ایجاد فرصت و تنوع:

   • با معرفی انواع مختلف فعالیت‌ها (فرهنگی، هنری، ورزشی، آموزشی)، دایره انتخاب نوجوان را گسترش دهید.

   • منابع لازم (زمان، هزینه، ابزار) را در حد توان برای پیگیری علایق سالم او فراهم کنید.

4. تشویق و حمایت مداوم:

   • هرگونه تلاش، پیشرفت، یا علاقه سالم او را تحسین و تشویق کنید.

   • حتی در مواجهه با شکست‌ها، او را دلگرم کنید و به او یادآوری کنید که شکست بخشی از فرآیند یادگیری است.

5. الگو بودن:

   • خودتان نیز الگوی مناسبی از گذراندن اوقات فراغت سالم و متعادل باشید.

   • فعالیت‌های خانوادگی را در برنامه خود قرار دهید و در آن‌ها مشارکت کنید.

6. تعیین چارچوب‌های منطقی و انعطاف‌پذیر:

   • با همکاری نوجوان، قوانین کلی و امنیتی برای اوقات فراغت تعیین کنید (مانند زمان استفاده از فناوری، ساعات بازگشت به منزل).

   • این چارچوب‌ها باید منعطف باشند و با توجه به رشد و بلوغ نوجوان، قابل بازنگری باشند.

7. نظارت هوشمندانه و اعتماد متقابل:

   • به جای کنترل موشکافانه، بر اساس اعتماد، به نوجوان استقلال بدهید.

   • از محیط‌هایی که نوجوان در آن وقت می‌گذراند و افرادی که با آن‌ها در ارتباط است، آگاه باشید، اما حس جاسوسی به او ندهید.

8. مدیریت زمان و اولویت‌بندی:

   • به نوجوان کمک کنید تا مهارت‌های برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی بین تکالیف، مسئولیت‌ها، و تفریح را بیاموزد.

9. حفظ ارتباط و گفتگوی مستمر:

   • به طور منظم درباره فعالیت‌های روزمره و علایق نوجوان با او صحبت کنید.

   • مشکلات را به صورت مشترک حل کنید.

نبایدها (Things Parents Should Not Do):

1. اجتناب از فشار و تحمیل:

   • نوجوانان را به انجام فعالیت‌هایی که واقعاً به آن علاقه‌ای ندارند، مجبور نکنید. این کار باعث دلزدگی و مقاومت می‌شود.

   • علایق خودتان را به فرزندتان تحمیل نکنید.

2. پرهیز از مقایسه:

   • هرگز نوجوان خود را با خواهر و برادر، دوستان، یا همسالانش مقایسه نکنید. این مقایسه‌ها باعث کاهش اعتماد به نفس و ایجاد حس ناکامی در او می‌شود.

   • هر فرد منحصر به فرد است و مسیر رشد خود را دارد.

3. پرهیز از کنترل بیش از حد و دخالت مداوم:

   • هر لحظه از اوقات فراغت نوجوان را زیر نظر نداشته باشید. این کار حس خفقان و عدم اعتماد را در او ایجاد می‌کند.

   • به او فضا و فرصت تجربه کردن و گاهی اشتباه کردن را بدهید.

4. عدم سرزنش در مواجهه با شکست:

   • وقتی نوجوان در فعالیتی موفق نمی‌شود، او را سرزنش نکنید یا مورد تمسخر قرار ندهید.

   • به جای تمرکز بر نتیجه، بر تلاش و فرآیند یادگیری تأکید کنید.

5. عدم نادیده گرفتن یا دست‌کم گرفتن علایق نوجوان:

   • حتی اگر علایق نوجوان برای شما عجیب یا بی‌اهمیت به نظر می‌رسد، به آن احترام بگذارید و سعی کنید آن را درک کنید.

   • به او نشان دهید که علایقش برای شما مهم هستند.

6. پرهیز از انتقادهای مخرب:

   • انتقاد سازنده با انتقاد مخرب تفاوت دارد. به جای بیان ضعف‌ها، بر نقاط قوت تأکید کرده و راه‌های بهبود را پیشنهاد دهید.

7. عدم ایجاد حس گناه:

   • نوجوان را به خاطر گذراندن وقت با دوستان یا انجام تفریحات سالم، احساس گناهکار شدن تشویق نکنید. تعادل بین تفریح و مسئولیت‌ها ضروری است.

8. عدم ایجاد رقابت ناسالم:

   • رقابت سالم می‌تواند مفید باشد، اما اگر والدین باعث ایجاد رقابت ناسالم و فشار بر نوجوان شوند، این امر به سلامت روانی او آسیب می‌زند.

با رعایت این اصول، والدین می‌توانند به بهترین شکل ممکن، نقش حمایتی و راهنمایی خود را در اوقات فراغت نوجوانان ایفا کنند و به رشد و شکوفایی آن‌ها کمک کنند.

نتیجه‌گیری: جمع‌بندی و تأکید بر اهمیت رویکرد حمایتی و تعاملی والدین

دوره نوجوانی، برهه‌ای حساس و در عین حال پر از فرصت برای شکل‌گیری شخصیت، کشف هویت و کسب مهارت‌های حیاتی زندگی است. اوقات فراغت، به عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر از این دوران، نقشی کلیدی در غنی‌سازی تجربیات نوجوانان و هدایت آن‌ها به سوی رشد متعادل ایفا می‌کند. در این میان، والدین به عنوان معماران اولیه آینده فرزندانشان، نقشی بی‌بدیل و تعیین‌کننده دارند.

همانطور که در این جستار به تفصیل بررسی شد، اوقات فراغت نوجوانان صرفاً زمانی برای سرگرمی نیست، بلکه بستری حیاتی برای رشد همه‌جانبه آن‌هاست. از توسعه مهارت‌های شناختی و خلاقیت، تا تقویت هویت فردی، بهبود سلامت روان، و ارتقاء مهارت‌های اجتماعی، همه و همه از ثمرات یک اوقات فراغت هدفمند و غنی هستند. چالش‌هایی مانند تغییر علایق، نفوذ روزافزون فناوری، و تأثیرات قدرتمند گروه همسالان، این دوره را پیچیده‌تر ساخته و اهمیت نقش فعال و آگاهانه والدین را دوچندان می‌کند.

والدین در مواجهه با این چالش‌ها، نباید نقش آمر و کنترل‌گر را ایفا کنند، بلکه باید به «راهنما»، «مشاور»، «حامی» و «الگو» تبدیل شوند. ایجاد فرصت‌های متنوع، تشویق و حمایت از علایق سالم، نظارت هوشمندانه، و مهم‌تر از همه، برقراری ارتباط مؤثر و گفتگوی صمیمانه، ستون‌های اصلی این رویکرد حمایتی و تعاملی هستند. شناخت «بایدها» و «نبایدها»، از جمله پرهیز از مقایسه و فشار، و در عوض، تشویق به استقلال و انتخاب، به والدین کمک می‌کند تا فضایی امن و پربار برای شکوفایی فرزندانشان فراهم آورند.

در نهایت، این رویکرد حمایتی و تعاملی والدین است که اوقات فراغت نوجوانان را از یک دوره گذار بالقوه پرخطر، به فرصتی طلایی برای یادگیری، رشد، و دستیابی به استقلال سالم تبدیل می‌کند. سرمایه‌گذاری بر روی کیفیت اوقات فراغت نوجوانان، در واقع سرمایه‌گذاری بر روی آینده‌ای روشن‌تر و سالم‌تر برای آن‌ها و جامعه است. پذیرش نقش فعال، آگاهانه و همدلانه والدین، کلید موفقیت در این مسیر پربار خواهد بود.

🔷اخبار و اطلاعیه🔷

🔴مشاور عالی وزیر بهداشت: نتیجه بازنگری در ظرفیت‌های کنکور سراسری به سازمان سنجش اعلام شد

🔹صبح امروز نتیجه بازنگری در ظرفیت‌های کنکور سراسری را با سازمان سنجش نهایی کرده و برای آن‌ها ارسال کردیم.
🔹 تعیین تاریخ دقیق اعلام ظرفیت‌های جدید در اختیار ما نیست و سازمان سنجش در مورد زمان اعلام آن تصمیم‌گیری می‌کند. اما به ما گفته‌اند که امروز اعلام خواهند کرد.

🔷اخبار و اطلاعیه🔷

🔴محمدی: سازمان سنجش مجری قانون است/ آخرین تغییرات تاثیر معدل برای کنکور ۱۴۰۵

رئیس سازمان سنجش:
🔹تاثیر معدل کنکور در سال ۱۴۰۴ همان ۶۰ درصد است و برای ۱۴۰۵ هم ۶۰ درصد خواهد بود و همین مصوبه مبنا قرار خواهد گرفت. قرار است که دروسی که امسال تاثیر مثبت داشته برای سال آینده تاثیر قطعی داشته باشد.

🔷مقاله روانشناسی🔷

کنکور، واژه‌ای که برای میلیون‌ها جوان ایرانی معنایی فراتر از یک آزمون ساده دارد. این ماراتن علمی، دروازه‌ای برای ورود به دانشگاه و در پی آن، سکوی پرتابی برای آینده شغلی و اجتماعی بسیاری از افراد تلقی می‌شود. اما در کنار تمام امیدها و آرزوهایی که این آزمون با خود به همراه دارد، سایه‌ای سنگین به نام "فشار روانی" نیز بر سر داوطلبان سنگینی می‌کند. این جستار سعی دارد تا با نگاهی همدلانه و تحلیلی، به بررسی ابعاد مختلف این فشار، علل آن و راهکارهای مقابله با آن بپردازد.

فشار روانی کنکور از کجا ناشی می‌شود؟ پاسخ ساده است: کنکور در جامعه ما صرفاً یک سنجش علمی نیست، بلکه نمادی از موفقیت، اعتبار، و حتی "خوشبختی" تلقی می‌شود. قبولی در رشته‌های برتر و دانشگاه‌های تراز اول، نه تنها آرزوی خود داوطلب، بلکه رؤیای خانواده، انتظارات جامعه و حتی مقیاسی برای سنجش "توانایی" و "ارزش" فردی است. این بار سنگین انتظارات، شانه هر داوطلبی را تحت فشار قرار می‌دهد.

این نمادسازی کنکور، ابعاد مختلفی دارد:

• نماد موفقیت تحصیلی و شغلی: در نگاه بسیاری، قبولی در دانشگاه‌های معتبر، تضمین‌کننده آینده شغلی درخشان و موقعیت اجتماعی مطلوب است. این تصور، هرچند همیشه واقعیت ندارد، اما ذهنیت غالب جامعه و داوطلبان را شکل می‌دهد.

• نماد ارزش‌گذاری اجتماعی: گاهی اوقات، ارزش و جایگاه فرد در جامعه، به طور ناخودآگاه با سطح تحصیلات عالی و دانشگاه محل تحصیل او سنجیده می‌شود. این امر، فشار مضاعفی را به داوطلبانی وارد می‌کند که نگران از دست دادن این "اعتبار" اجتماعی هستند.

• نماد تحقق آرزوهای خانوادگی: بسیاری از والدین، آرزوها و اهداف خود را که در دوران جوانی محقق نشده‌اند، در فرزندانشان جستجو می‌کنند. کنکور به عنوان دروازه ورود به این آرزوها، به بستری برای تحقق خواسته‌های ناگفته والدین تبدیل می‌شود.

• نماد خودارزشی: در جامعه‌ای که موفقیت‌های مادی و تحصیلی اغلب به عنوان معیاری برای سنجش ارزش فردی مطرح می‌شوند، داوطلبان ممکن است احساس کنند که ارزششان به طور مستقیم به نتیجه کنکور گره خورده است. این موضوع، اضطراب ناشی از ترس از "بی‌ارزش" تلقی شدن را تشدید می‌کند.

این نمادین‌سازی، باعث می‌شود که کنکور از یک ابزار سنجش صرف، به یک "مسئله حیاتی" تبدیل شود و فشاری غیرمعمول و گاه طاقت‌فرسا را بر دوش جوانان قرار دهد.

فشار روانی کنکور دارای ریشه‌های متعددی است که می‌توان آن‌ها را به دو دسته کلی "درونی" و "بیرونی" تقسیم کرد. این ریشه‌ها اغلب در تعامل با یکدیگر، موجبات افزایش اضطراب و استرس داوطلبان را فراهم می‌آورند.

این عوامل از درون خود فرد سرچشمه می‌گیرند و به نحوه تفکر، باورها و شخصیت او مرتبط هستند.

• کمال‌گرایی:

  • تعریف: تمایل به دستیابی به استانداردها و اهداف بسیار بالا، همراه با نگرانی شدید از عدم دستیابی به آن‌ها و ارزیابی منفی خود در صورت بروز نقص.

  • تأثیر بر داوطلب: داوطلبان کمال‌گرا، از خود انتظار عملکرد بی‌نقص در تمام دروس و تمامی مراحل آزمون را دارند. حتی یک اشتباه کوچک یا یک نمره کمتر از انتظار، می‌تواند به منزله شکست مطلق تلقی شود. این امر منجر به اضطراب شدید، ترس از اشتباه و عدم توانایی در لذت بردن از پیشرفت‌های کوچک می‌گردد. آن‌ها ممکن است ساعات طولانی را صرف بازبینی و اصلاح جزئیات کنند و از اتمام کارها باز بمانند.

• ترس از شکست:

  • تعریف: احساس نگرانی شدید از عدم دستیابی به اهداف تعیین شده، ناامید کردن دیگران، و مواجهه با پیامدهای منفی احتمالی.

  • تأثیر بر داوطلب: این ترس، یکی از قوی‌ترین محرک‌های اضطراب است. ترس از "نرسیدن" به رشته دلخواه، "کم آوردن" نسبت به رقبا، یا "ناامید کردن" والدین و خانواده، انرژی ذهنی زیادی از داوطلب می‌گیرد. این ترس می‌تواند به صورت وسواس فکری در مورد پیامدهای منفی آینده بروز کند و مانع تمرکز بر مطالعه و تلاش حال حاضر شود.

• مقایسه با دیگران:

  • تعریف: سنجش مداوم دستاوردها، توانایی‌ها و پیشرفت‌های خود با دیگران، به ویژه در بسترهایی که اطلاعات نامتوازن یا ناقصی ارائه می‌شود.

  • تأثیر بر داوطلب: شبکه‌های اجتماعی (مانند اینستاگرام و تلگرام)، گفت‌وگوهای دوستانه در مدرسه یا منزل، و حتی گزارش‌های آزمون‌های آزمایشی، بستری برای مقایسه عملکرد با دیگران فراهم می‌کنند. این مقایسه‌ها غالباً ناعادلانه بوده و حس ناکافی بودن، حسادت و اضطراب را در داوطلب تشدید می‌کنند. دیدن رتبه‌ها و ترازهای بالاتر دیگران (حتی اگر واقعی نباشند) می‌تواند به شدت روحیه داوطلب را تضعیف کند.

• آینده‌نگری افراطی (نگرانی بیش از حد در مورد آینده):

  • تعریف: تمرکز بیش از حد بر پیامدهای احتمالی آینده، به خصوص جنبه‌های منفی آن، و ناتوانی در زندگی در لحظه حال.

  • تأثیر بر داوطلب: ذهن داوطلب مدام درگیر آینده است: "اگر قبول نشوم چه می‌شود؟"، "چگونه می‌توانم شغل مناسبی پیدا کنم؟"، "زندگی من بدون رفتن به دانشگاه چگونه خواهد بود؟". این نوع تفکر، زندگی در زمان حال و تمرکز بر فرایند مطالعه و تلاش روزانه را دشوار می‌سازد. بخش زیادی از انرژی ذهنی صرف پیش‌بینی سناریوهای بد و برنامه‌ریزی برای مقابله با آن‌ها می‌شود، در حالی که تمرکز اصلی باید بر روی انجام وظایف حال باشد.

این عوامل از محیط اطراف داوطلب، جامعه، و سیستم‌های موجود نشأت می‌گیرند.

• انتظارات خانواده:

  • ماهیت: والدین، به دلیل عشق، نگرانی از آینده فرزندشان، و گاهی بازتاب آرزوهای خود، ناخواسته یا گاهی آگاهانه، باری از انتظارات را بر دوش فرزندشان می‌گذارند.

  • نمونه‌ها: جملاتی نظیر "ما تمام زندگی‌مان را برای تو گذاشتیم"، "باید بهترین رشته را قبول شوی"، "تو تنها امید ما هستی"، "اگر قبول نشوی، همه زحمات ما به باد می‌رود" می‌تواند بسیار آسیب‌زا باشد. این انتظارات، حتی اگر ابراز نشوند، ممکن است از طریق رفتار، لحن صدا، یا نگرانی‌های مداوم والدین به داوطلب منتقل شده و فشار روانی را تشدید کند.

• رقابت شدید:

  • علت: تعداد بسیار زیاد داوطلبان برای ورود به دانشگاه‌ها در مقابل ظرفیت محدود پذیرش در رشته‌ها و دانشگاه‌های پرطرفدار.

  • تأثیر: این شرایط، رقابتی سنگین و بی‌رحمانه ایجاد می‌کند. داوطلبان احساس می‌کنند که برای بقا و موفقیت، باید از دیگران پیشی بگیرند. این حس رقابت، اضطراب، استرس و گاهی ناامیدی را افزایش می‌دهد، زیرا تلاش فرد به تنهایی کافی نیست و به شدت به عملکرد دیگران نیز وابسته است.

• نظام آموزشی و آزمون‌های آزمایشی:

  • نظام آموزشی: سیستم آموزشی که به طور عمده بر پایه کنکور طراحی شده است، باعث می‌شود که تمام سال‌های تحصیل، تحت‌الشعاع یک آزمون واحد قرار گیرد. این تمرکز، یادگیری را از حالت لذت‌بخش و اکتشافی به یک فرآیند صرفاً "تست‌محور" تبدیل می‌کند.

  • آزمون‌های آزمایشی: برگزاری آزمون‌های آزمایشی متعدد، با رتبه‌بندی‌ها، کارنامه‌های پر از عدد و درصد، و مقایسه‌های مداوم، همگی بر میزان فشار می‌افزایند. این آزمون‌ها، گرچه برای ارزیابی آمادگی مفید هستند، اما اگر به درستی مدیریت نشوند، می‌توانند باعث ایجاد اضطراب، ناامیدی و مقایسه‌های ناسالم شوند.

• شایعات و اطلاعات غلط:

  • منابع: شبکه‌های اجتماعی، کانال‌های تلگرامی غیرمعتبر، و حتی برخی محافل دوستانه و خانوادگی.

  • محتوا: اطلاعات نادرست درباره سختی بیش از حد کنکور، تقلب‌های احتمالی، ضرایب دروس که ناگهان تغییر کرده‌اند، روش‌های مطالعه نامتعارف و غیرعلمی، یا حتی پیش‌بینی‌های غلط در مورد سوالات.

  • تأثیر: این نوع اطلاعات، می‌تواند اضطراب و عدم اطمینان داوطلبان را به شدت افزایش دهد و تمرکز آن‌ها را بر روی مطالعه صحیح و منطقی مختل کند.

فشار روانی کنکور تنها در فکر و ذهن داوطلب باقی نمی‌ماند و خود را به اشکال مختلفی، چه از نظر جسمی و چه روانی و رفتاری، نشان می‌دهد. شناسایی این علائم، گام اول در جهت مدیریت آن‌هاست.

بدن انسان در مواجهه با استرس مزمن، واکنش‌های فیزیکی مختلفی نشان می‌دهد. این واکنش‌ها، نشان‌دهنده فشار روانی هستند و نباید نادیده گرفته شوند.

• سردرد: سردردهای تنشی، میگرنی، یا احساس سنگینی در سر.

• مشکلات گوارشی: دل‌درد، حالت تهوع، اسهال، یبوست، سوزش سر دل، و کاهش اشتها.

• بی‌خوابی یا پرخوابی: مشکل در به خواب رفتن، بیدار شدن مکرر در طول شب، کابوس‌های شبانه، یا برعکس، احساس خستگی مفرط و تمایل به خوابیدن زیاد.

• خستگی مفرط: احساس ضعف و بی‌حالی دائمی، حتی پس از استراحت کافی.

• کاهش یا افزایش اشتها: از دست دادن علاقه به غذا یا پرخوری عصبی.

• دردهای عضلانی: گرفتگی عضلات، درد در ناحیه گردن، شانه، کمر، یا فک.

• تپش قلب و تنگی نفس: احساس تند شدن ضربان قلب، یا احساس خفگی و دشواری در تنفس.

• تغییر در پوست و مو: جوش زدن، ریزش مو، یا خشکی پوست.

این علائم، مستقیماً بر وضعیت ذهنی و احساسی داوطلب تأثیر می‌گذارند.

• اضطراب شدید: احساس نگرانی، دلشوره، ترس، و بی‌قراری مداوم، که گاهی اوقات به صورت حملات پانیک (هجوم ناگهانی ترس شدید همراه با علائم جسمی) بروز می‌کند.

• افسردگی: احساس غمگینی، ناامیدی، بی‌حوصلگی، کاهش علاقه به فعالیت‌های لذت‌بخش، و افکار منفی درباره خود و آینده.

• تحریک‌پذیری و پرخاشگری: عصبانیت زودرس، زود رنجی، و واکنش‌های تند به مسائل جزئی.

• کاهش تمرکز و حافظه: دشواری در تمرکز بر روی درس، فراموشی مطالب، و عدم توانایی در یادگیری.

• نوسانات خلقی: تغییرات ناگهانی و شدید در خلق و خو، از شادمانی به غمگینی یا عصبانیت.

• احساس انزوا و تنهایی: دوری از دوستان و خانواده، احساس عدم درک شدن، و گوشه‌گیری.

• بی‌علاقگی به فعالیت‌های لذت‌بخش: از دست دادن علاقه به سرگرمی‌ها، ورزش، یا علایق قبلی.

این علائم، نشان‌دهنده نحوه تعامل داوطلب با محیط و وظایفش هستند.

• کاهش عملکرد تحصیلی: با وجود تلاش زیاد، افت تحصیلی به دلیل عدم تمرکز، اضطراب، یا خستگی.

• عقب‌نشینی از فعالیت‌های اجتماعی: کناره‌گیری از جمع دوستان، خانواده، یا فعالیت‌های تفریحی.

• تعلل و اهمال‌کاری: به تعویق انداختن تکالیف و وظایف، به دلیل احساس سنگینی یا ترس از انجام دادن آن‌ها.

• بی‌قراری و ناآرامی: عدم توانایی در نشستن آرام، راه رفتن مداوم، یا تکان دادن پا.

• وسواس فکری و عملی: افکار مزاحم در مورد کنکور، یا انجام رفتارهای تکراری برای کاهش اضطراب.

• تغییر در عادات غذایی و خواب: همانطور که در علائم جسمانی ذکر شد.

• در موارد شدید، افکار خودآسیب‌رسان: در صورتی که فشار روانی بسیار شدید باشد و فرد احساس درماندگی کند، ممکن است افکار مربوط به آسیب رساندن به خود را تجربه کند. این نشانه خطرناکی است و نیاز به کمک فوری حرفه‌ای دارد.

مدیریت فشار روانی کنکور نیازمند رویکردی جامع، واقع‌بینانه و چندوجهی است. این راهکارها به داوطلب کمک می‌کنند تا با استرس خود کنار آمده و عملکرد بهتری داشته باشد.

• واقع‌بینی و پذیرش:

  • ماهیت: اولین و مهم‌ترین گام، پذیرش این واقعیت است که فشار کنکور طبیعی است و بخش جدایی‌ناپذیری از این تجربه است. به جای جنگیدن با آن یا انکارش، سعی کنید آن را به عنوان یک چالش قابل مدیریت در نظر بگیرید.

  • کاربرد: اهداف واقع‌بینانه برای خود تعیین کنید. به یاد داشته باشید که قبولی در دانشگاه تنها راه موفقیت نیست و شکست در کنکور، پایان دنیا یا نشانه بی‌ارزشی شما نخواهد بود. به خودتان اجازه دهید که گاهی اشتباه کنید یا نتوانید به همه اهداف ۱۰۰ درصدی برسید.

• تغییر نگرش نسبت به کنکور:

  • از "آزمون سرنوشت" به "فرصتی برای رشد": سعی کنید نگاه خود را از یک آزمون تعیین‌کننده سرنوشت به یک فرصت برای یادگیری، سنجش توانایی‌ها، و رشد شخصی تغییر دهید.

  • تمرکز بر فرایند: به جای اینکه تمام تمرکز خود را بر نتیجه نهایی بگذارید، از فرایند یادگیری، حل مسئله، و تلاش روزانه خود لذت ببرید. هر روز پیشرفت‌های کوچک خود را ببینید و آن‌ها را جشن بگیرید.

• کاهش مقایسه با دیگران:

  • تمرکز بر مسیر خود: بدانید که هر فردی مسیر و توانایی‌های منحصر به فردی دارد. مقایسه مداوم، نه تنها مفید نیست، بلکه مخرب است.

  • محدود کردن منابع مقایسه: از شبکه‌های اجتماعی که باعث مقایسه می‌شوند (مانند اینستاگرام)، یا از بحث‌هایی که صرفاً به مقایسه رتبه و تراز می‌پردازند، دوری کنید. تمرکز اصلی شما باید روی پیشرفت خودتان باشد.

• برنامه‌ریزی مؤثر و منعطف:

  • اهمیت: داشتن یک برنامه مطالعاتی منظم، قابل اجرا و در عین حال منعطف، حس کنترل را به داوطلب می‌دهد و از سردرگمی جلوگیری می‌کند.

  • نکات کلیدی:

    • واقع‌بینانه بودن: برنامه‌ای بریزید که با توانایی‌ها و شرایط شما سازگار باشد.

    • زمان‌بندی استراحت: در برنامه خود، زمان‌های مشخصی را برای استراحت، تفریح، ورزش و خواب کافی بگنجانید.

    • انعطاف‌پذیری: انتظار نداشته باشید که همیشه طبق برنامه پیش بروید. آمادگی تغییر و تعدیل برنامه در صورت لزوم را داشته باشید.

    • اهداف کوتاه‌مدت: اهداف کوچک و دست‌یافتنی روزانه یا هفتگی تعیین کنید.

• تغذیه سالم و خواب کافی:

  • اهمیت: بدن و ذهن شما در این دوران پرفشار، نیازمند سوخت کافی و استراحت لازم برای بازیابی انرژی است.

  • اقدامات:

    • مصرف غذاهای سالم: سبزیجات، میوه‌ها، غلات کامل، پروتئین‌های بدون چربی. از مصرف بیش از حد غذاهای فرآوری شده، شیرین و فست‌فود پرهیز کنید.

    • نوشیدن آب کافی: کم‌آبی بدن می‌تواند منجر به خستگی و کاهش تمرکز شود.

    • خواب کافی: حداقل ۷-۸ ساعت خواب شبانه را جدی بگیرید. الگوی خواب منظم داشته باشید.

• فعالیت بدنی منظم:

  • فواید: ورزش کردن، حتی به مدت کوتاه (۳۰ دقیقه در روز)، راهی عالی برای تخلیه استرس، بهبود خلق و خو، افزایش انرژی و بهبود کیفیت خواب است.

  • انواع فعالیت: پیاده‌روی، دویدن، شنا، یوگا، یا هر فعالیتی که از آن لذت می‌برید.

• تکنیک‌های آرامش‌بخش:

  • تنفس عمیق: تمرین‌های تنفس عمیق (دم از بینی، بازدم از دهان) می‌تواند به سرعت ضربان قلب را کاهش داده و سیستم عصبی پاراسمپاتیک را فعال کند.

  • مدیتیشن و ذهن‌آگاهی: تمرین‌های کوتاه مدیتیشن، حتی ۵-۱۰ دقیقه در روز، می‌تواند به آرامش ذهن، کاهش افکار مزاحم و افزایش تمرکز کمک کند.

  • تصویرسازی هدایت‌شده: تصور کردن خودتان در مکانی آرام و دلپذیر.

• محدود کردن مواجهه با اخبار و شایعات منفی:

  • غربالگری اطلاعات: منابع خبری خود را محدود به منابع معتبر و رسمی کنید.

  • دوری از شایعات: شایعات منفی و اغراق‌آمیز در مورد کنکور را جدی نگیرید و اجازه ندهید بر روحیه شما تأثیر بگذارند.

• تفریح و سرگرمی:

  • اهمیت تعادل: هرچند کنکور مهم است، اما زندگی فقط درس خواندن نیست. حفظ تعادل حیاتی است.

  • اقدامات: به خودتان اجازه دهید که زمانی را به فعالیت‌های مورد علاقه‌تان، معاشرت با دوستان و خانواده، یا انجام سرگرمی‌های لذت‌بخش اختصاص دهید. این کار به تجدید روحیه و جلوگیری از فرسودگی کمک می‌کند.

• گفت‌وگو با افراد مورد اعتماد:

  • اهمیت: صحبت کردن با کسانی که به آن‌ها اعتماد دارید، می‌تواند بار ذهنی شما را سبک کند و به شما دیدگاه‌های جدیدی بدهد.

  • افراد مناسب: والدین، دوستان نزدیک، خواهر و برادر، یا حتی معلمان و مشاوران.

• کمک حرفه‌ای:

  • زمان مراجعه: اگر احساس می‌کنید فشار روانی بیش از حد است، توانایی کنترل آن را ندارید، یا علائم جسمی و روانی شدید را تجربه می‌کنید، از کمک یک روانشناس یا مشاور متخصص کمک بگیرید.

  • اهمیت: مراجعه به متخصص به هیچ عنوان نشانه ضعف نیست، بلکه نشانه هوشمندی، خودآگاهی و توانایی مدیریت چالش‌هاست. مشاوران می‌توانند تکنیک‌های تخصصی‌تری را به شما آموزش دهند و در طول مسیر شما را راهنمایی کنند.

شما در حال عبور از یک مرحله مهم و چالش‌برانگیز زندگی‌تان هستید و طبیعی است که در این مسیر، فشارهایی را تجربه کنید. این سختی‌ها، بخشی از مسیر رشد و بلوغ شماست.

به یاد داشته باشید که ارزش شما فراتر از یک رتبه یا یک دانشگاه است. هویت و ارزش واقعی شما به هیچ عنوان به نتیجه کنکور گره نخورده است. موفقیت در کنکور، تنها یکی از مسیرهای رسیدن به اهداف است و نه تنها مسیر.

مهم این است که در این مسیر، از خودتان مراقبت کنید. سلامت روان و جسم شما، اولویت اصلی است. هوشمندانه تلاش کنید، به جای صرفاً تلاش زیاد. معنای تلاش هوشمندانه، استفاده از بهترین روش‌ها، بهره‌گیری از منابع صحیح، و حفظ آرامش در کنار پشتکار است.

از سلامت روان خود غافل نشوید. این سرمایه اصلی شماست که در تمام مراحل زندگی به آن نیاز خواهید داشت. اگر احساس خستگی، اضطراب، یا ناامیدی کردید، دست از تلاش برندارید، بلکه از منابع حمایتی موجود استفاده کنید.

هر نتیجه‌ای که در کنکور بگیرید، پایان راه نیست، بلکه آغاز فصلی جدید از زندگی شماست. دانشگاه، چه دانشگاه دلخواهتان باشد و چه نباشد، سکوی پرتابی برای یادگیری، کشف استعدادها و ساختن آینده‌ای است که خودتان برای آن برنامه‌ریزی می‌کنید.

با آرامش، تمرکز و ایمان به توانایی‌هایتان، این مسیر را طی کنید. باور داشته باشید که سخت‌کوشی، هوشمندی و حفظ آرامش، شما را به بهترین نتایج ممکن هدایت خواهد کرد، فارغ از هر نتیجه‌ای که بر روی برگه‌های نتایج درج شود. آینده‌ای روشن در انتظار شماست، آینده‌ای که شما خود سازنده آن هستید.

🔷اخبار و اطلاعیه🔷

🔴 شرط شرکت مجدد در آزمون سراسری سال ۱۴۰۵

🔹 پذیرفته شدگان رشته‌های با آزمون تمام دوره‌های آموزش رایگان آزمون سراسری سال ۱۴۰۴ چه در دانشگاه یا مؤسسه محل قبولی خود ثبت نام کنند و چه ثبت نام نکنند، اجازه شرکت مجدد در آزمون سراسری سال ۱۴۰۵ را نخواهند داشت؛ در صورت تمایل به شرکت مجدد در آزمون سال ۱۴۰۶ باید تا قبل از پایان ثبت نام آن آزمون، از دانشگاه یا مؤسسه قبولی خود انصراف قطعی دهند.

🔷مشاور تحصیلی🔷

همان‌گونه که تمام متقاضيان عزيز آزمون سراسري سال 1404 مي‌دانند، طي روزهاي گذشته، نتيجه علمي متقاضيان آزمون سراسري سال جاري به صورت کارنامه حاوي نمره‌کل نهايي، رتبه، سهميه و وضعيت بومي، روي درگاه اطلاع‌رساني سازمان سنجش قرار گرفته است.

به همين خاطر، مفاد اين ستون را در شماره پيشِ رو، به يادآوري برخي از مهم‌ترين نکات مربوط به دفترچه راهنماي انتخاب رشته گروه‌هاي مختلف آزمايشي و مسايل مرتبط با انتخاب رشته آزمون سراسري سال جاري اختصاص مي‌دهيم:

1- دفترچه‌هاي راهنماي انتخاب رشته در همه گروه‌هاي آزمايشي، در درگاه اطلاع‌رساني اين سازمان منتشر شده است و انتخاب رشته از طريق سامانه جامع آزمون سراسري براي همه گروه‌هاي آزمايشي، از روز سه‌شنبه 11/06/1404 آغاز مي‌شود و تا روز شنبه 15/06/1404 ادامه خواهد داشت.

2- انتخاب رشته براي انتخاب کدرشته‌محل‌هايِ پذيرش با آزمون و پذيرش صرفاً براساس سوابق تحصيلي (بدون آزمون)، در يک فرم و حداکثر تا 150 رشته­محل انجام مي‌شود؛ به عبارت ديگر، فرآيند انتخاب رشته اين دو، جداگانه نخواهد بود. توضيحات کامل اين دو روشِ پذيرش در «دفترچۀ‌ راهنماي ثبت‌نام و انتخاب رشته» (دفترچه شماره 2)، به تفکيک ارايه شده است.

3- متقاضياني که در آزمون سراسري سال 1404 (نوبت‌هاي اول و دوم) ثبت‌نام کرده و غايبِ جلسۀ اين آزمون‌ها بوده‌اند، نيازي به ثبت‌نام مجدد براي رشته‌هاي پذيرش صرفاً با سوابق تحصيلي ندارند و مي‌توانند در رشته‌هايي که پذيرش آنها با سوابق تحصيلي (بدون آزمون) است، تا 150 کدرشته‌محل را از دفترچه راهنماي انتخاب رشته انتخاب نمايند و در فرم انتخاب رشته خود درج کنند.

4- متقاضياني که قبلاً در آزمون سراسري سال 1404 ثبت‌نام نکرده‌اند، در صورت تمايل، مي‌توانند نسبت به ثبت‌نام و انتخاب رشته در رشته‌هايي که پذيرش آنها با سوابق تحصيلي (بدون آزمون) است، اقدام کنند.

5- در صورتي که فردي هم نسبت به انتخاب رشته در مرحله انتخاب رشته‌هاي با آزمون و رشته‌هاي صرفاً براساس سوابق تحصيلي (بدون آزمون) اقدام کند و هم در مرحله ثبت‌نام براي رشته‌‌هاي صرفاً براساس سوابق تحصيلي (بدون آزمون) اقدام به ثبت‌نام و انتخاب رشته براي اين رشته‌ها کند، ثبت‌نام و انتخاب رشته وي در رشته‌هاي صرفاً بر اساس سوابق تحصيلي باطل خواهد شد و هزينه پرداختي وي نيز مسترد نخواهد شد.

6- دفترچه راهنماي انتخاب رشته‌هاي تحصيلي دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي، حاوي تمامي شرايط و ضوابط اختصاصي رشته‌هاي مختلف تحصيلي دوره‌هاي روزانه، شبانه، مجازي، پرديس خودگردان و شهريه‌پرداز، دانشگاه پيام‌نور، مؤسسات آموزش عالي غيرانتفاعي و غيردولتي (اعم از با آزمون و پذيرش صرفاً بر اساس سوابق تحصيلي «بدون آزمون»)، توضيحاتِ کامل دربارة نحوة تکميل فرم انتخاب رشته و همچنين راهنماي مراجعه به سامانه جامع آزمون سراسري است و متقاضيان بايد دفترچه‌هاي انتخاب رشتۀ مربوط را به دقت مطالعه کنند.

7- سامانۀ انتخاب رشتۀ مجازي سازمان سنجش، از طريق درگاه اطلاع‌رساني اين سازمان، به منظورِ راهنمايي و کمک به متقاضيان در انتخاب رشته آزمون سراسري سال 1404 در دسترس متقاضيان قرار گرفته است.

8- ويژه­نامۀ راهنماي انتخاب رشتۀ آزمون سراسري سال 1404، شامل مطالب مفيد و کاربردي درباره انتخاب رشته، از جمله: تشريح محتواي کارنامه آزمون، آشنايي با بومي‌گزيني، انواع سهميه­ها، استفاده از انتخاب رشته مجازي و نکته‌هاي مهم در انتخاب رشته اصلي، تدوين و منتشر شده است. مطالعه اين ويژه‌نامه به متقاضيان، والدين آنها و مشاوران توصيه مي‌شود.

9- پذيرش در کدرشته‌محل‌هاي صرفاً براساس سوابق تحصيلي، براي متقاضيان شاخه نظري با ملاک معدل کتبي نهايي ديپلم و متقاضيان شاخه فني و حرفه‌اي يا کاردانش با معدل کل ديپلم و بدون توجه به نوع مدرک ديپلم و از تمامي گروه‌هاي آزمايشي در دوره‌هاي مختلف انجام مي‌شود.

10- متقاضياني که در يکي از رشته‌هاي دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي يا دانشگاه آزاد اسلامي پذيرفته شوند، مي‌توانند به دلخواه خود، منحصراً در يکي از مؤسسات محل قبولي ثبت‌نام کنند و مشغول به تحصيل شوند.

11- با توجه به اينکه بعد از اعلام نتايج نهايي آزمون، درخواست‌هاي اشتباه در انتخاب رشته در اين سازمان قابل بررسي نيست، لذا لازم است که متقاضيان در کنترل دقيق رشته‌هاي انتخابي خود و درج آنها در فرم انتخاب رشته، دقت لازم را به عمل آورند. تاکيد مي‌شود که مسؤوليت درج و ثبت نهايي رشته‌محل‌ها در فرم انتخاب رشته، با شخص متقاضي است و هيچ ادعايي مبني بر اشتباه متصدي کافي‌نت يا مشاور انتخاب رشته در اين زمينه، قابل پذيرش نخواهد بود.

12- برخي از دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي، بعد از انتشار دفترچه راهنماي انتخاب رشته، اقدام به اخذ مجوز رشته جديد يا حذف رشته مي‌کنند و اين سازمان در طول زمان انتخاب رشته، اين موضوع را در قالب اطلاعيه‌هاي اصلاحي اطلاع‌رساني مي‌کند؛ لذا لازم است که متقاضيان تا پايان زمان انتخاب رشته، با مراجعه به درگاه اطلاع‌رساني سازمان سنجش، از وجود اين اطلاعيه‌ها آگاه شوند و در صورت نياز، انتخاب رشته خود را ويرايش کنند.

🔷اخبار و اطلاعیه🔷

🔷اخبار و اطلاعیه🔷

به اطلاع مي‌رساند که ثبت‌نام و انتخاب رشته در رشته‌هايي که پذيرش آنها در آزمون سراسري سال 1404 صرفاً براساس سوابق تحصيلي (معدل کتبي براي متقاضيان ديپلم شاخه نظري و معدل کل براي متقاضيان ديپلم شاخه فني و حرفه‌اي يا کاردانش) صورت مي‌گيرد، از روز سه‌شنبه 1404/06/11 لغايت روز شنبه 1404/06/15 از طريق درگاه اطلاع‌رساني اين سازمان انجام مي‌شود.

دفترچه راهنماي ثبت‌نام و جدول کدرشته‌محل‌هاي مربوط به پذيرش فوق، از روز يکشنبه 1404/06/09 روي درگاه اطلاع‌رساني اين سازمان قرار گرفته است و متقاضيان مي‌توانند براساس ضوابط و شرايط مندرج در دفترچه راهنماي مربوط براي پذيرش دانشجو صرفاً براساس سوابق تحصيلي (معدل ديپلم) در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي، در روزهاي فوق به درگاه اطلاع‌رساني اين سازمان مراجعه و نسبت به ثبت‌نام و تکميل فرم انتخاب رشته (حداکثر 150 کدرشته‌محل) به صورت اينترنتي، اقدام کنند.

تذکر مهم: متقاضياني که در آزمون سراسري سال 1404 (نوبت‌هاي اول و دوم) ثبت‌نام کرده و غايبِ جلسه آزمون بوده‌اند، نيازي به ثبت‌نام مجدد براي رشته‌هايي که پذيرش آنها با سوابق تحصيلي (بدون آزمون) است، ندارند. اين متقاضيان مي‌توانند با مطالعه دفترچه راهنماي انتخاب رشته آزمون سراسري سال 1404 و مراجعه به سامانه جامع آزمون سراسري به نشاني: my.sanjesh.org، نسبت به انتخاب حداکثر تعداد 150 کدرشته‌محل از رشته‌هاي بدون آزمون اقدام و آنها را در فرم انتخاب رشته خود درج کنند. لازم به تاکيد است چنانچه متقاضي در مرحله انتخاب رشته آزمون سراسري سال 1404 اقدام به تکميل فرم انتخاب رشته کند و مجدداً در پذيرش رشته‌هاي صرفاً با سوابق تحصيلي (بدون آزمون) نيز ثبت‌نام و انتخابِ رشته کند، فرم ثبت‌نام و انتخاب رشته مرحله پذيرش با سوابق تحصيلي وي باطل خواهد شد.

تکاليف‌ متقاضيان در اين مرحله:

1- مراجعه به درگاه اطلاع‌رساني سازمان سنجش آموزش کشور.

2- دريافت دفترچه راهنماي ثبت‌نام و انتخاب رشته از طريق درگاه اطلاع‌رساني سازمان و مطالعه آن.

3- تهيه فايل عکس اسکن شده متقاضي براساس توضيحات مندرج در دفترچه راهنماي ثبت‌نام.

4- پرداخت هزينه ثبت‌نام از طريق سامانه خريد سريال کارت اعتباري در آزمون.

5- ثبت‌نام و انتخاب رشته از طريق درگاه اطلاع‌رساني سازمان در زمان مقرر (1404/06/11 لغايت 1404/06/15).

تذکرات لازم:

1- اخذ ديپلم نظام جديد 3-3-6 حداکثر تا تاريخ 1404/6/31 يا داشتن مدرک کارداني (فوق ديپلم) دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي و کاردانيپيوستهآموزشکده‌هايملي مهارت (فني و حرفه‌اي) براي متقاضيان، الزامي است.

2- دارندگان ديپلم فني و حرفه‌اي و کاردانش نظام قديم هنرستان که فاقد مدرک پيش‌دانشگاهي يا مدرک کارداني هستند، حق ثبت‌نام و شرکت در اين مرحله را ندارند و در صورت ثبت‌نام و انتخاب رشته، برابر ضوابط با آنان رفتار خواهد شد.

3- نظر به اينکه گزينش دانشجو در اين مرحله، براساس معدل کتبي ديپلم براي متقاضيان شاخه نظري و معدل کل ديپلم براي متقاضيان شاخه فني و حرفه‌اي يا کاردانش صورت خواهد گرفت، لذا متقاضيان (ديپلمه‌هاي نظام آموزشي 3-3-6، نظام سالي واحدي يا ترمي واحدي، نظام قديم چهارساله دبيرستان و همچنين ديپلمه‌هاي فني و حرفه‌اي و کاردانش نظام قديم هنرستان که مدرک پيش‌دانشگاهي يا کارداني دارند)، بايد معدل کل يا معدل کتبي خود را به صورت صحيح در تقاضانامه ثبت‌نام خود درج کنند. متقاضيان توجه داشته باشند که در صورت مغايرت معدل کل يا معدل کتبي واقعي آنان با معدل کل يا معدل کتبي اعلام شده در تقاضانامه ثبت‌نامي، از ثبت‌نام پذيرفته‌شدگان ممانعت به عمل مي‌آيد و قبولي آنها لغو خواهد شد.

يادآوري: متقاضيان ديپلم فني و حرفه‌اي يا کاردانش نظام آموزشي جديد 3-3-6 و ديپلمه‌هاي فني و حرفه‌اي و کاردانش نظام قديم هنرستان که مدرک پيش‌دانشگاهي يا کارداني دارند و فاقد معدل کتبي ديپلم هستند، بايد معدل کل ديپلم متوسطه خود را عيناً در تقاضانامه ثبت‌نام درج کنند.

به اطلاع مي‌رساند که ثبت‌نام و انتخاب رشته در رشته‌هايي که پذيرش آنها در آزمون سراسري سال 1404 صرفاً براساس سوابق تحصيلي (معدل کتبي براي متقاضيان ديپلم شاخه نظري و معدل کل براي متقاضيان ديپلم شاخه فني و حرفه‌اي يا کاردانش) صورت مي‌گيرد، از روز سه‌شنبه 1404/06/11 لغايت روز شنبه 1404/06/15 از طريق درگاه اطلاع‌رساني اين سازمان انجام مي‌شود.

دفترچه راهنماي ثبت‌نام و جدول کدرشته‌محل‌هاي مربوط به پذيرش فوق، از روز يکشنبه 1404/06/09 روي درگاه اطلاع‌رساني اين سازمان قرار گرفته است و متقاضيان مي‌توانند براساس ضوابط و شرايط مندرج در دفترچه راهنماي مربوط براي پذيرش دانشجو صرفاً براساس سوابق تحصيلي (معدل ديپلم) در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي، در روزهاي فوق به درگاه اطلاع‌رساني اين سازمان مراجعه و نسبت به ثبت‌نام و تکميل فرم انتخاب رشته (حداکثر 150 کدرشته‌محل) به صورت اينترنتي، اقدام کنند.

تذکر مهم: متقاضياني که در آزمون سراسري سال 1404 (نوبت‌هاي اول و دوم) ثبت‌نام کرده و غايبِ جلسه آزمون بوده‌اند، نيازي به ثبت‌نام مجدد براي رشته‌هايي که پذيرش آنها با سوابق تحصيلي (بدون آزمون) است، ندارند. اين متقاضيان مي‌توانند با مطالعه دفترچه راهنماي انتخاب رشته آزمون سراسري سال 1404 و مراجعه به سامانه جامع آزمون سراسري به نشاني: my.sanjesh.org، نسبت به انتخاب حداکثر تعداد 150 کدرشته‌محل از رشته‌هاي بدون آزمون اقدام و آنها را در فرم انتخاب رشته خود درج کنند. لازم به تاکيد است چنانچه متقاضي در مرحله انتخاب رشته آزمون سراسري سال 1404 اقدام به تکميل فرم انتخاب رشته کند و مجدداً در پذيرش رشته‌هاي صرفاً با سوابق تحصيلي (بدون آزمون) نيز ثبت‌نام و انتخابِ رشته کند، فرم ثبت‌نام و انتخاب رشته مرحله پذيرش با سوابق تحصيلي وي باطل خواهد شد.

تکاليف‌ متقاضيان در اين مرحله:

1- مراجعه به درگاه اطلاع‌رساني سازمان سنجش آموزش کشور.

2- دريافت دفترچه راهنماي ثبت‌نام و انتخاب رشته از طريق درگاه اطلاع‌رساني سازمان و مطالعه آن.

3- تهيه فايل عکس اسکن شده متقاضي براساس توضيحات مندرج در دفترچه راهنماي ثبت‌نام.

4- پرداخت هزينه ثبت‌نام از طريق سامانه خريد سريال کارت اعتباري در آزمون.

5- ثبت‌نام و انتخاب رشته از طريق درگاه اطلاع‌رساني سازمان در زمان مقرر (1404/06/11 لغايت 1404/06/15).

تذکرات لازم:

1- اخذ ديپلم نظام جديد 3-3-6 حداکثر تا تاريخ 1404/6/31 يا داشتن مدرک کارداني (فوق ديپلم) دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي و کاردانيپيوستهآموزشکده‌هايملي مهارت (فني و حرفه‌اي) براي متقاضيان، الزامي است.

2- دارندگان ديپلم فني و حرفه‌اي و کاردانش نظام قديم هنرستان که فاقد مدرک پيش‌دانشگاهي يا مدرک کارداني هستند، حق ثبت‌نام و شرکت در اين مرحله را ندارند و در صورت ثبت‌نام و انتخاب رشته، برابر ضوابط با آنان رفتار خواهد شد.

3- نظر به اينکه گزينش دانشجو در اين مرحله، براساس معدل کتبي ديپلم براي متقاضيان شاخه نظري و معدل کل ديپلم براي متقاضيان شاخه فني و حرفه‌اي يا کاردانش صورت خواهد گرفت، لذا متقاضيان (ديپلمه‌هاي نظام آموزشي 3-3-6، نظام سالي واحدي يا ترمي واحدي، نظام قديم چهارساله دبيرستان و همچنين ديپلمه‌هاي فني و حرفه‌اي و کاردانش نظام قديم هنرستان که مدرک پيش‌دانشگاهي يا کارداني دارند)، بايد معدل کل يا معدل کتبي خود را به صورت صحيح در تقاضانامه ثبت‌نام خود درج کنند. متقاضيان توجه داشته باشند که در صورت مغايرت معدل کل يا معدل کتبي واقعي آنان با معدل کل يا معدل کتبي اعلام شده در تقاضانامه ثبت‌نامي، از ثبت‌نام پذيرفته‌شدگان ممانعت به عمل مي‌آيد و قبولي آنها لغو خواهد شد.

يادآوري: متقاضيان ديپلم فني و حرفه‌اي يا کاردانش نظام آموزشي جديد 3-3-6 و ديپلمه‌هاي فني و حرفه‌اي و کاردانش نظام قديم هنرستان که مدرک پيش‌دانشگاهي يا کارداني دارند و فاقد معدل کتبي ديپلم هستند، بايد معدل کل ديپلم متوسطه خود را عيناً در تقاضانامه ثبت‌نام درج کنند.

🔷اخبار و اطلاعیه🔷

به اطلاع متقاضيان عزيز آزمون سراسري سال 1404 مي‌رساند که پيرو اطلاعيه اين سازمان در تاريخ 1404/05/24، نتيجه علمي متقاضيان به صورت کارنامه ملاک عمل براي انتخاب رشته در روز شنبه 1404/06/08 روي درگاه اطلاع‌رساني اين سازمان قرار گرفت و متقاضيان مي‌توانند با ورود به سامانه جامع آزمون سراسري به آدرس: https://my.sanjesh.org و براساس توضيحات زير، کارنامه خود را مشاهده و نسبت به انتخاب رشته اقدام کنند.

1- متقاضياني که در چند نوبت آزمون سراسري سال‌هاي 1403 و 1404 در بيش از يک گروه آزمايشي اصلي متفاوت (گروه‌هاي آزمايشي اصلي عبارتند از: علوم رياضي و فني، علوم تجربي و علوم انساني) شرکت کرده‌اند، بايد در زمان تعيين شده اعلامي، گروه آزمايشي اصلي مورد نظر خود را براي انتخاب رشته در حساب کاربري خود تعيين مي‌کردند. در صورت عدم تعيين گروه آزمايشي از سوي متقاضي در زمان مقرر، گروه آزمايشي اصلي آخرين نوبت آزمون، ملاک عمل قرار گرفته است.

2- متقاضياني که در يکي از دانشگاه‌هاي فرهنگيان يا تربيت دبير شهيد رجايي قبول شده‌ و انصراف خود را در زمان مقرر در سامانه جامع آزمون سراسري ثبت نکرده‌اند، کارنامه علمي طبق مقررات براي آنان صادر نمي‌شود.

3- متقاضياني که صرفاً در نوبت اول آزمون سراسري (ارديبهشت ‌ماه) سال 1404 شرکت کرده و در زمان ثبت‌نام آزمون نيز اعلام کرده‌اند، فقط متقاضي آزمون اختصاصي پذيرش دانشجو - معلم در دانشگاه فرهنگيان بوده‌اند (چه در دانشگاه فرهنگيان پذيرفته‌ شده يا نشده باشند) و در نوبت دوم آزمون سراسري سال 1404 ثبت‌نام نکرده‌اند، براي آنان کارنامه ملاک انتخاب رشته تهيه نشده و اجازه انتخاب رشته در آزمون سراسري را ندارند.

4- دفترچه‌هاي راهنماي انتخاب رشته پذيرش با آزمون و پذيرش صرفاً براساس سوابق تحصيلي (بدون آزمون) در تمامي گروه‌هاي آزمايشي در درگاه اطلاع‌رساني اين سازمان منتشر شده است و انتخاب رشته از طريق سامانه جامع آزمون سراسري براي تمامي گروه‌هاي آزمايشي از روز سه‌شنبه 1404/06/11 آغاز مي‌شود و تا روز شنبه 1404/06/15 ادامه خواهد داشت.

يادآوري مهم 1: پذيرفته‌شدگان رشته‌هاي با آزمون تمام دوره‎هاي آموزش رايگان «شامل: دوره‌هاي روزانه، محروم، بورسيه، فرهنگيان تربيت دبير شهيد رجايي» و همچنين پذيرفته‌شدگان چهار رشته: پزشکي، دندان‌پزشکي، داروسازي و دامپزشکي تمامي دوره‌ها، اعم از رايگان و غير رايگان (روزانه و غيرروزانه) آزمون سراسري سال 1404، چه در دانشگاه يا مؤسسه محل قبولي خود ثبت‌نام کنند و چه ثبت‌نام نکنند، اجازه شرکت مجدد در آزمون سراسري سال 1405 را نخواهند داشت. اين گروه از متقاضيان، در صورت تمايل به شرکت مجدد در آزمون سال 1406، بايد تا قبل از پايان ثبت‌نام آن آزمون، از دانشگاه يا مؤسسه محل قبولي خود انصراف قطعي دهند.

يادآوري مهم 2: همة پذيرفته‌شدگان رشته‌هاي با آزمون دوره‎هاي آموزش رايگان «شامل: دوره‌هاي روزانه، محروم، بورسيه، فرهنگيان و تربيت دبير شهيد رجايي» و همچنين پذيرفته‌شدگان چهار رشته: پزشکي، دندان‌پزشکي، داروسازي و دامپزشکي تمامي دوره‌ها، اعم از رايگان و غيررايگان (روزانه و غيرروزانه) در سال 1402 و قبل از آن، که در حال تحصيل هستند، براي شرکت مجدد در آزمون سراسري سال 1404، مي‌بايست تا قبل از پايان زمان ثبت‌نام آزمون سراسري سال 1404، از دانشگاه يا مؤسسه محل قبولي خود انصراف قطعي مي‌دادند. اين‌دسته از متقاضيان پس از اعلام نتايج نهايي آزمون سال جاري، بايد فرم انصراف قطعي از رشته قبلي را به دانشگاه محل قبولي جديد خود ارايه دهند؛ در ضمن، اين گروه از متقاضيان، حق بازگشت به رشته قبولي قبلي خود را ندارند.

5- متقاضيان مجاز به انتخاب رشته در آزمون سراسري که مايل به انتخاب کدرشته‌محل‌هايِ پذيرش با آزمون و پذيرش صرفاً براساس سوابق تحصيلي هستند، بايد کدرشته‌محل‌هاي انتخابي خود را فقط در يک فرم و حداکثر تا 150 رشته‌محل، وارد کنند.

تبصره 1: متقاضياني که در يکي از نوبت‌هاي اول يا دوم آزمون سراسري سال 1404 ثبت‌نام کرده و غايبِ جلسۀ آزمون‌ها بوده‌اند، نيازي به ثبت‌نام مجدد براي رشته‌هاي پذيرش صرفاً براساس سوابق تحصيلي ندارند و مي‌توانند در رشته‌هايي که پذيرش آنها براساس سوابق تحصيلي (بدون آزمون) است، تا 150 کدرشته‌محل در فرم انتخاب رشته خود درج کنند.

تبصره 2: متقاضياني که قبلاً در آزمون سراسري سال 1404 ثبت‌نام نکرده‌اند، در صورت تمايل، مي‌توانند نسبت به ثبت‌نام و انتخاب رشته در رشته‌هايي که پذيرش آنها صرفاً با سوابق تحصيلي (بدون آزمون) است، اقدام کنند.

تبصره 3: در صورتي‌که فردي هم در مرحله انتخاب رشته‌هاي با آزمون و رشته‌هاي صرفاً براساس سوابق تحصيلي (بدون آزمون) اقدام به انتخاب رشته کند و هم در مرحله ثبت‌نام براي رشته‌‌هاي صرفاً براساس سوابق تحصيلي (بدون آزمون) اقدام به ثبت‌نام و انتخاب رشته کند، ثبت‌نام و انتخاب رشته وي در رشته‌هاي صرفاً براساس سوابق تحصيلي باطل شده و هزينه پرداختي وي نيز مسترد نخواهد شد.

6- توصيه مي‌شود که متقاضيان پس از مطالعۀ دقيق دفترچه راهنماي انتخاب رشته‌هاي تحصيلي (دفترچه شماره 2) و توضيحات مندرج در پيوست‌ها و ويژه‌نامه انتخاب رشته، کدرشته‌محل‌هاي مورد نظر خود را استخراج و به ترتيب تقدمِ علاقه، ابتدا کدرشته‌محل‌هاي انتخابي خود را در فرم پيش‌نويس مندرج در انتهاي دفترچه راهنماي انتخاب رشته درج کنند و پس از حصول اطمينان از صحت کدرشته‌محل‌هاي انتخابي، آنها را در فرم اصليِ انتخاب رشته اينترنتي ثبت و تکميل نمايند. پس از تاييد نهايي کدرشته‌‌محل‌هاي انتخابي، رسيد انتخاب رشته در اختيار متقاضي قرار داده خواهد شد.

7- به هر فرد فقط يک بار اجازه انتخاب رشته داده مي‌شود، ولي پس از انجام انتخاب رشته و دريافت رسيد، متقاضيان مي‌توانند فرم انتخاب رشته خود را به تعداد دفعات محدود تصحيح يا ويرايش کنند.

8- متقاضيان رشته‌هاي تحصيلي با شرايط خاص يا بورسيه، حتماً شرايط و ضوابط اين رشته‌ها را (که به صورت جداگانه به عنوان پيوست دفترچه‌هاي راهنماي انتخاب رشته در درگاه اطلاع‌رسانيِ اين سازمان درج شده است) مطالعه کنند و در صورت داشتن شرايط لازم، اين رشته‌ها را انتخاب نمايند. لازم به توضيح است که فهرست اسامي معرفي‌شدگان چندبرابرِ ظرفيت براي رشته‌هاي بورسيه و با شرايط خاص براي انجام مراحل مصاحبه يا گزينش، در هفتۀ آخر شهريور ماه در درگاه اطلاع‌رساني منتشر خواهد شد.

تبصره 1: در روش پذيرش با آزمون با توجه به اينکه پذيرش دانشجو در رشته‌ علوم ورزشي در گروه‌هاي آزمايشي علوم رياضي، علوم تجربي و علوم انساني و همچنين رشته‌هاي گروه آزمايشي هنر (شامل: نقاشي، ارتباط تصويري، طراحي پارچه، طراحي لباس، گرافيک، طراحي صنعتي، ادبيات نمايشي، مجسمه‌سازي، موسيقي ايراني، موسيقي جهاني، کتاب آرايي، آهنگ‌سازي، بازيگري، طراحي صحنه، نمايش عروسکي، عکاسي و سينما) با شرايط خاص صورت مي‌پذيرد، متقاضياني که قبلاً براي شرکت در آزمون عملي اين رشته‌ها در بازۀ زمانيِ 1404/04/22 تا 1404/05/02 اعلام علاقه‌مندي کرده و در آزمون عملي آنها شرکت کرده‌اند، در صورت تمايل، بايد اين رشته‌ها را در بين 150 انتخاب خود در فرم انتخاب رشته، در هر اولويتي که علاقه دارند، قرار دهند.

تبصره 2: چنانچه متقاضيان گروه‌هاي آزمايشي علوم رياضي و فني، علوم تجربي و علوم انساني علاقه‌مند به رشته‌ با آزمونِ علوم ورزشي دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي در دوره روزانه و نوبت دوم مجاز به انتخاب رشته نشده‌اند، ولي در موعد مقرر علاقه‌مندي خود را به رشته علوم ورزشي اعلام و در آزمون عملي شرکت کرده‌اند، به آنان اجازه انتخاب رشته‌محل‌هاي دوره روزانه و نوبت دوم، منحصراً در اين رشته داده شده است.

9- متقاضيان براي اعلام علاقه‌مندي در رشته‌هاي با آزمونِ دانشگاه پيام‌نور و دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي غيرانتفاعي، بايد نسبت به پرداخت مبلغ 800/000 (هشتصد هزار ريال) به تفکيک هر يک از اين دوره‌ها از طريق سيستم پرداخت اينترنتي مندرج در درگاه اطلاع‌رساني اين سازمان (بخش خريد کارت اعتباري) اقدام و سپس رشته‌محل‌هاي اين دانشگاه‌ها و مؤسسات را در فرم انتخاب رشته خود درج کنند.

10- سامانۀ انتخاب رشتۀ مجازي از روز ‌يکشنبه 1404/06/09 از طريق درگاه اطلاع‌رساني اين سازمان، به منظورِ راهنمايي و کمک به متقاضيان در انتخاب رشته آزمون سراسري سال 1404 (براي رشته‌هاي با آزمون) در دسترس آنان قرار گرفته است.

11- ويژه‌نامۀ راهنماي انتخاب رشتۀ آزمون سراسري سال 1404 شامل مطالب مفيد و کاربردي درباره انتخاب رشته، از جمله: تشريح محتواي کارنامه آزمون، آشنايي با بومي گزيني، انواع سهميه‌ها، استفاده از انتخاب رشته مجازي و نکته‌هاي مهم در انتخاب رشته اصلي، تدوين و در روز يکشنبه 1404/06/09 منتشر مي‌شود. مطالعه اين ويژه‌نامه به متقاضيان و والدين آنها توصيه مي‌شود.

12- پذيرش در کدرشته‌محل‌هاي صرفاً براساس سوابق تحصيلي براي متقاضيان شاخه نظري با ملاک معدل کتبي نهايي ديپلم و متقاضيان شاخه فني و حرفه‌اي يا کاردانش با معدل کل ديپلم و بدون توجه به نوع مدرک ديپلم و از تمامي گروه‌هاي آزمايشي در دوره‌هاي مختلف انجام مي‌شود. نحوۀ گزينش با توجه به نوع مدرک ديپلم و همچنين رشتۀ انتخابي براساس جدول ضريب تاثير اِعمال سوابق تحصيلي مندرج در دفترچۀ راهنماي ثبت‌نام و انتخاب رشتۀ پذيرش دانشجو، صرفاً براساس سوابق تحصيلي صورت خواهد گرفت.

13- متقاضيان علاقه‌مند به انتخاب رشته‌هاي تحصيلي مراکز و واحدهاي دانشگاهي دانشگاه آزاد اسلامي (به جز رشته‌‌هاي پزشکي، دندان‌پزشکي، داروسازي و دامپزشکي)، براي اطلاع از زمان و نحوه انتخاب رشته، بايد از روز يکشنبه 1404/06/09 و با استفاده از کد دسترسي مندرج در کارنامه اعلام نتايج آزمون، به درگاه اطلاع‌رساني مرکز سنجش، پذيرش و امور فارغ‌التحصيلي دانشگاه آزاد اسلامي به نشاني: www.azmoon.org مراجعه کنند.

تبصره 1: براساس مصوبه جلسه 22 مورخ 1398/09/30 شوراي سنجش و پذيرش دانشجو، متقاضيان گروه آزمايشي علوم تجربي توجه داشته باشند که رشته‌هاي پزشکي، دندان‌پزشکي، داروسازي و دامپزشکي مراکز دانشگاه آزاد اسلامي در دفترچه راهنماي انتخاب رشته با آزمون مندرج در درگاه اطلاع‌رساني اين سازمان درج شده است و در صورت علاقه‌مندي به هر يک از اين چهار رشته تحصيلي، بايد آنها را در فرم انتخاب رشته اينترنتي خود در درگاه اطلاع‌رساني اين سازمان و در اولويت مورد دلخواه درج کنند.

14- متقاضياني که هم در يکي از رشته‌هاي دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي و هم در يکي از رشته‌هاي دانشگاه آزاد اسلامي پذيرفته شوند، مي‌توانند به دلخواه خود منحصراً در يکي از مؤسسات محل قبولي، ثبت‌نام کنند و ادامه تحصيل دهند.

توصيه‌ها:

1- حتماً از فهرست کدرشته‌هاي انتخابي نهايي خود، يک نسخه چاپي تهيه يا آن را ذخيره و فرم انتخاب رشته خود را بازبيني و مشاهده کنيد و در صورت نياز به اصلاحِ کدرشته‌‌محل‌هايِ درج شده در آن (تا پايان مهلت انتخاب رشته)، با مراجعه به بخش ويرايش فرم انتخاب رشته آن را اصلاح نماييد و نسخه چاپ يا ذخيره شده را تا زمان اعلام نتايج نهايي آن را نزد خود نگهداري کنيد.

2- بعد از اعلام نتايج نهايي آزمون، درخواست‌هاي اشتباه در انتخاب رشته در اين سازمان قابل بررسي نيست؛ لذا متقاضيان بايد در درج رشته‌هاي انتخابي دقت لازم را به عمل آورند. مسؤوليت درج و ثبت نهايي رشته‌محل‌ها در فرم انتخاب رشته با شخص متقاضي است و هيچ ادعايي مبني بر اشتباه متصدي کافي‌نت يا مشاور انتخاب رشته، در اين زمينه قابل پذيرش نخواهد بود.

3- برخي از دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي، بعد از انتشار دفترچه راهنماي انتخاب رشته، اقدام به اخذ مجوز رشته جديد يا حذف رشته مي‌کنند که اين سازمان در طول زمان انتخاب رشته، اين موضوع را در قالب اطلاعيه‌هاي اصلاحي اطلاع‌رساني مي‌کند؛ لذا لازم است که متقاضيان تا پايان زمان انتخاب رشته، با مراجعه به درگاه اطلاع‌رساني از وجود اين اطلاعيه‌ها آگاه شوند و در صورت نياز، انتخاب رشته خود را ويرايش کنند.

4- متقاضيان در صورت مشاهده مغايرت در سهميه ايثارگران يا درخواست اِعمالِ سهميۀ ايثارگران، بايد حداکثر تا تاريخ 1404/06/12 به ارگان‌هاي مربوط (محل تشکيل پرونده ايثارگري) مراجعه و موضوع علت عدم تاييد سهميه يا درخواست اِعمالِ سهميه خود را پي‌گيري کنند. در صورت تاييد نهايي سهميه و ارسال مشخصات آنان حداکثر تا تاريخ 1404/06/16 به اين سازمان از سوي ستاد کل ارگان ذي‌ربط در تهران، سهميه آنان براي مرحله گزينش نهايي اعمال خواهد شد؛ در غير اين صورت، بعد از تاريخ مذکور (1404/06/16) اقدامي در خصوص اعمال سهميه ايثارگران به عمل نخواهد آمد و اين متقاضيان با سهميه آزاد گزينش خواهند شد. در صورتي‌که تغييري در وضعيت علمي متقاضيان به دليل اصلاح سهميه ايجاد شود، نتيجه در کارنامه آنها اعمال و در دهه سوم شهريور ماه براي اصلاح انتخاب رشته، با اين‌دسته از متقاضيان مساعدت لازم به عمل خواهد آمد.

5- نمره کل سابقه تحصيلي که از سوي وزارت آموزش و پرورش به اين سازمان تحويل شده، در وضعيت علمي متقاضيان اعمال و نتيجه در کارنامه آنان قابل مشاهده است.

تبصره: متقاضيان، در صورت داشتن هرگونه سؤال در مورد نمره‌کل سابقه تحصيلي يا تقاضاي بررسي مجدد آن، موضوع را بايد صرفاً از طريق آموزش و پرورش پي‌گيري کنند. بديهي است در صورت تغيير در نمره‌کل سابقه تحصيلي از سوي وزارت آموزش‌ و پرورش، کارنامه آنها شامل: نمره‌کل سابقه تحصيلي، نمره‌کل نهايي، رتبه در سهميه و رتبه کشوري، اصلاح و امکان ويرايش انتخاب رشته براي آنان، در هفته آخر شهريور ماه از سوي سازمان سنجش آموزش کشور فراهم خواهد شد. تاکيد مي‌شود که اين‌دسته از متقاضيان، به هيچ وجه نيازي به مراجعه به سازمان سنجش آموزش کشور ندارند.

🔷اخبار و اطلاعیه🔷

رييس سازمان سنجش آموزش کشور، روز شنبه 8 شهريور ماه در نشست خبري با خبرنگاران، پس از اعلام نفرات برتر آزمون سراسري، از انتشار کارنامه ملاک عمل انتخاب رشته، شامل: نمره‌کل نهايي، رتبه، سهميه و وضعيت بومي شرکت‌کنندگان آزمون سراسري سال 1404 خبر داد و جزييات راه‌اندازي سامانه مجازي انتخاب رشته آزمون سراسري سال 1404 را تشريح کرد.

به گزارش روابط عمومي سازمان سنجش آموزش کشور، دکتر رضا محمدي، با گرامي‌داشت هفته دولت و شهادت شهيدان رجايي و باهنر، گفت: نتيجه علمي متقاضيان آزمون سراسري سال 1404 به صورت کارنامه ملاک عمل براي انتخاب رشته، روي درگاه اطلاع‌رساني اين سازمان قرار گرفته و دفترچه‌هاي راهنماي انتخاب رشته پذيرش با آزمون و پذيرش صرفاً براساس سوابق تحصيلي در تمامي گروه‌هاي آزمايشي نيز منتشر شده است و انتخاب رشته از طريق سامانه جامع آزمون سراسري براي تمامي گروه‌هاي آزمايشي، از روز سه‌شنبه 11 شهريور ماه آغاز مي‌شود و تا روز شنبه 15 شهريور ماه ادامه خواهد داشت.

معاون وزير علوم، تحقيقات و فناوري، با بيان اينکه آزمون سراسري در سال 1405 در يک نوبت برگزار مي‌شود و کارنامه آزمون سراسري سال 1404 براي آزمون سال 1405 مورد استفاده قرار نخواهد گرفت، افزود: براي تعداد يک ميليون و 52 هزار و 301 متقاضي در آزمون سراسري سال ۱۴۰۴، کارت شرکت در آزمون صادر شده است و از اين تعداد، براساس کارنامه ملاک عمل 901 هزار و 801 متقاضي، مجاز به انتخاب رشته شده‌اند.

دکتر محمدي، با اشاره به ظرفيت‌ پذيرش دانشجو در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي، گفت: در مجموع، بيش از 454 هزار ظرفيت پذيرش دانشجو براي آزمون سراسري سال 1404 در نظر گرفته شده که از اين تعداد، بيش از 207 هزار ظرفيت در گروه آزمايشي علوم انساني، 125 هزار ظرفيت در گروه آزمايشي علوم رياضي و فني، 87 هزار ظرفيت در گروه آزمايشي علوم تجربي، 17 هزار ظرفيت در گروه آزمايشي زبان‌هاي خارجي و 16 هزار ظرفيت در گروه آزمايشي هنر اعلام شده است.

وي درباره متقاضياني که در چند نوبت آزمون سراسري سال‌هاي 1403 و 1404 در بيش از يک گروه آزمايشي اصلي متفاوت شرکت کرده‌اند، گفت: اين‌دسته از متقاضيان، بايد در زمان تعيين شده اعلامي، گروه آزمايشي اصلي مورد نظرشان را براي انتخاب رشته در حساب کاربري خود تعيين مي‌کردند و در صورت عدم تعيين گروه آزمايشي از سوي متقاضي در زمان مقرر، براي آنها گروه آزمايشي اصلي آخرين نوبت آزمونشان، ملاک عمل قرار گرفته است.

رييس سازمان سنجش آموزش کشور افزود: متقاضياني که در يکي از دانشگاه‌هاي فرهنگيان يا تربيت دبير شهيد رجايي قبول شده‌ و انصراف خود را در زمان مقرر در سامانه جامع آزمون سراسري ثبت نکرده‌اند، کارنامه علمي طبق مقررات براي آنان صادر نشده است، و متقاضياني که صرفاً در نوبت اول آزمون سراسري سال 1404 شرکت کرده و در زمان ثبت‌نام آزمون نيز اعلام کرده‌اند فقط متقاضي آزمون اختصاصي پذيرش دانشجو - معلم در دانشگاه‌هاي فرهنگيان و تربيت دبير شهيد رجايي بوده‌اند، چه در دانشگاه‌هاي مذکور پذيرفته‌ شده يا نشده باشند و در نوبت دوم آزمون سراسري سال 1404 ثبت‌نام نکرده‌اند، براي آنان کارنامه ملاک انتخاب رشته تهيه نشده است.

دکتر محمدي تاکيد کرد: پذيرفته‌شدگان رشته‌هاي با آزمون تمام دوره‌هاي آموزش رايگان، شامل: دوره‌هاي روزانه، محروم، بورسيه، فرهنگيان تربيت دبير شهيد رجايي و همچنين پذيرفته‌شدگان چهار رشته: پزشکي، دندان‌پزشکي، داروسازي و دامپزشکي تمامي دوره‌ها، اعم از رايگان و غيررايگان روزانه و غيرروزانه آزمون سراسري سال 1404، چه در دانشگاه يا مؤسسه محل قبولي خود ثبت‌نام کنند و چه ثبت‌نام نکنند، اجازه شرکت مجدد در آزمون سراسري سال 1405 را نخواهند داشت و در صورت تمايل به شرکت مجدد در آزمون سال 1406، بايد تا قبل از پايان ثبت‌نام آن آزمون، از دانشگاه يا مؤسسه محل قبولي خود انصراف قطعي دهند.

معاون وزير علوم، تحقيقات و فناوري، درباره پذيرفته‌شدگان رشته‌هاي با آزمون دوره‎هاي آموزش رايگان، شامل: دوره‌هاي روزانه، محروم، بورسيه، فرهنگيان و تربيت دبير شهيد رجايي و پذيرفته‌شدگان چهار رشته: پزشکي، دندان‌پزشکي، داروسازي و دامپزشکي تمامي دوره‌ها، اعم از رايگان و غيررايگان روزانه و غيرروزانه در سال 1402 و قبل از آن که در حال تحصيل هستند، گفت: اين‌دسته از متقاضيان، براي شرکت مجدد در آزمون سراسري سال 1404 بايد تا قبل از پايان زمان ثبت‌نام آزمون سراسري سال 1404، از دانشگاه يا مؤسسه محل قبولي خود انصراف قطعي مي‌دادند. همچنين اين گروه از متقاضيان، پس از اعلام نتايج نهايي آزمون سال جاري، بايد فرم انصراف قطعي خود از رشته قبلي‌شان را به دانشگاه محل قبولي جديد خود ارايه دهند؛ در ضمن، اين‌دسته از متقاضيان حق بازگشت به رشته قبولي قبلي خود را ندارند.

رييس سازمان سنجش آموزش کشور، درباره جزييات انتخاب رشته متقاضيان گفت: متقاضيان مجاز به انتخاب رشته در آزمون سراسري که مايل به انتخاب کدرشته‌محل‌هايِ پذيرش با آزمون و پذيرش صرفاً براساس سوابق تحصيلي هستند، بايد کدرشته‌محل‌هاي انتخابي خود را فقط در يک فرم و حداکثر تا 150 رشته محل، وارد کنند، و متقاضياني که در يکي از نوبت‌هاي اول يا دوم آزمون سراسري سال 1404 ثبت‌نام کرده و غايبِ جلسۀ آزمون‌ها بوده‌اند، نيازي به ثبت‌نام مجدد براي رشته‌هاي پذيرش صرفاً براساس سوابق تحصيلي ندارند و مي‌توانند از ميان رشته‌هايي که پذيرش آنها بر اساس سوابق تحصيلي است، تا 150 کدرشته‌محل را در فرم انتخاب خود رشته درج کنند.

وي، درباره متقاضياني که قبلاً در آزمون سراسري سال 1404 ثبت‌نام نکرده‌اند، نيز گفت: اين‌دسته از متقاضيان، در صورت تمايل، مي‌توانند نسبت به ثبت‌نام و انتخاب رشته در رشته‌هايي که پذيرش آنها صرفاً با سوابق تحصيلي و بدون آزمون است، اقدام کنند.

رييس سازمان سنجش، با اشاره به تمهيدات انديشيده شده براي کمک به انتخاب رشته متقاضيان، گفت: سازمان سنجش با شعار «مشاوره‌اي مطمين، مستند و با کمترين هزينه»، بسته انتخاب رشته جامع، شامل: سامانه انتخاب رشته مجازي، ويژه‌نامه راهنماي انتخاب رشته، موشن‌گرافي و برنامه‌هاي ضبط شده تلويزيوني از سوي کارشناسان سازمان را در کنار انتشار دفترچه راهنماي انتخاب رشته طراحي کرده است و در اختيار متقاضيان قرار مي‌دهد. سامانۀ انتخاب رشتۀ مجازي نيز از روز ‌يکشنبه 9 شهريور ماه به منظورِ راهنمايي و کمک به متقاضيان در انتخاب رشته آزمون سراسري سال 1404 در دسترس متقاضيان قرار گرفته است. اين سامانه، بهترين مشاوره براي انتخاب رشته را با کمترين هزينه ارايه خواهد داد و متقاضيان مي‌توانند با توجه به گروه‌هاي آزمايشي، سهميه‌ها، درصد و رتبه، فهرستي از رشته و دانشگاه‌هاي داراي پذيرش در نوبت روزانه، شبانه، دولتي، آزاد، غيرانتفاعي، پيام‌نور، پرديس و غيرانتفاعي با آخرين داده‌هاي سال‌هاي اخير انتخاب رشته خود را مشاهده کنند.

وي افزود: ويژه‌نامۀ راهنماي انتخاب رشتۀ آزمون سراسري سال 1404 شامل مطالب مفيد و کاربردي درباره انتخاب رشته، از جمله: تشريح محتواي کارنامه آزمون، آشنايي با بومي‌گزيني، انواع سهميه‌ها، استفاده از انتخاب رشته مجازي و نکته‌هاي مهم در انتخاب رشته اصلي، تدوين شده و در سايت سازمان سنجش قرارگرفته است و مطالعه اين ويژه‌نامه به متقاضيان و والدين آنها توصيه مي‌شود.

رييس سازمان سنجش، با اشاره به اقدامات گسترده صورت گرفته در مورد انتخاب رشته متقاضيان، گفت: موشن‌گرافي‌هاي مرتبط با انتخاب رشته تهيه و برنامه‌هايي نيز از سوي متخصصان سازمان سنجش آموزش کشور براي راهنمايي انتخاب رشته متقاضيان ضبط شده است و در شبکه‌هاي مختلف سيماي جمهوري اسلامي ايران پخش خواهد شد.

دکتر محمدي، در مورد دستکاري و جعل کارنامه‌ و نتايج آزمون سراسري هشدار داد و خاطرنشان کرد: هرگونه دستکاري در کارنامه اوليه منتشر شده در سامانه جامع آزمون سراسري جرم و استفاده از سند مجعول تلقي مي‌شود و مستوجب مجازات و پي‌گيري قانوني است؛ ضمن آنکه طراحي کارنامه جعلي و دستکاري رتبه نيز جرم است و افرادي که اين کار را انجام دهند، متخلف محسوب مي‌شوند و حتماً با آنها برخورد مي‌شود. برخي از افراد کلاهبردار با دريافت وجه، کارنامه‌هاي جعلي طراحي مي‌کنند؛ در حالي که چنين کارنامه‌اي با چنين درصدي و نمره‌اي وجود خارجي ندارد؛ لذا هشياري متقاضيان و خانواده‌هاي آنان اين شيوه کلاهبرداري را خنثي خواهد کرد.

رييس سازمان سنجش آموزش کشور، در پايان اين نشست خبري، درباره شرايط برگزاري آزمون سراسري سال 1404 گفت: علي‌رغم مشکلات و مسايلي که در سال جاري براي کشور رخ داد، نوبت اول و دوم آزمون سراسري، با سلامت و کيفيت مطلوبي برگزار شد و کارکنان سازمان سنجش، بدون هرگونه تعطيلي يا کاهش ساعت کار، تلاش مضاعفي را براي برگزاري و اعلام نتايج اين آزمون انجام دادند و در نهايت با تاکيد وزير محترم علوم، تحقيقات و فناوري و علي‌رغم تاخير در برگزاري نوبت دوم آزمون سراسري، کارنامه‌هاي ملاک عمل، زودتر از سال گذشته در اختيار متقاضيان قرار گرفت.

🔷مقاله تحصیلی🔷

رتبه کنکور، مقصد نیست، یک ایستگاه است: انتخاب رشته کنم یا نه؟ (ویژه دانش‌آموزان با رتبه‌های معمولی و پایین)

مقدمه:

اعلام نتایج کنکور لحظه‌ای پر از التهاب است. برای برخی، شاید نتیجه‌ای رویایی باشد، اما برای بسیاری دیگر، رتبه‌ای که به دست آمده، آن چیزی نیست که ماه‌ها و سال‌ها برایش زحمت کشیده‌اند. اگر شما هم جزو آن دسته از دانش‌آموزانی هستید که با رتبه‌ای معمولی یا پایین‌تر از انتظارتان مواجه شده‌اید و اکنون در دو راهی بزرگ “انتخاب رشته کنم یا نه؟” قرار گرفته‌اید، این جستار برای شماست. می‌دانم که این لحظات می‌تواند پر از احساس ناامیدی، سردرگمی و حتی نگرانی برای آینده باشد، اما بگذارید همین ابتدا بگویم: رتبه کنکور شما، پایان دنیا نیست، و تعریف‌کننده ارزش و توانایی‌های شما نیست. بلکه یک نقطه، یک ایستگاه، در مسیر پر پیچ و خم زندگی است.

1. احساسات شما مهم است: درک ناامیدی و سردرگمی

اولین قدم این است که احساسات خود را به رسمیت بشناسید. طبیعی است که ناراحت باشید، عصبانی باشید، یا حتی احساس شکست کنید. این احساسات، بخشی از فرآیند هضم یک موقعیت دشوار هستند. به خودتان زمان بدهید تا این احساسات را تجربه کنید. با والدین یا دوست مورد اعتمادتان صحبت کنید. اما اجازه ندهید این احساسات شما را فلج کنند. به یاد داشته باشید، این فقط یک آزمون بود و شما، خیلی بزرگتر و ارزشمندتر از نتیجه یک آزمون هستید.

2. دام “فقط قبول شدن”: چرا باید محتاط بود؟

شاید اولین فکری که به ذهن می‌رسد این باشد: “هر رشته‌ای که شد، فقط قبول شم از این بلاتکلیفی دربیام!” این وسوسه بسیار قوی است، به‌خصوص با فشار جامعه و خانواده برای “دانشجوشدن”. اما بیایید کمی عمیق‌تر به این موضوع نگاه کنیم:

• ناخرسندی شغلی و تحصیلی: اگر رشته‌ای را انتخاب کنید که به آن علاقه ندارید، شانس زیادی وجود دارد که در آینده از تحصیل و کار خود رضایت نداشته باشید. این می‌تواند منجر به بی‌انگیزگی، افت تحصیلی، و حتی ترک تحصیل شود.
• اتلاف زمان و انرژی: یک یا چند سال تحصیل در رشته‌ای نامناسب، می‌تواند زمان و انرژی گرانبهای شما را هدر دهد. زمان، مهمترین دارایی شماست و باید در مسیر درست سرمایه‌گذاری شود.
• هدر رفتن استعدادها: هر فردی استعدادها و توانمندی‌های منحصر به فردی دارد. اگر در مسیری قرار بگیرید که این استعدادها به کار گرفته نشوند، پتانسیل شما شکوفا نخواهد شد.

3. آیا باید انتخاب رشته کنم؟ بررسی گزینه‌ها

حالا که می‌دانیم انتخاب عجولانه ممکن است عواقب ناخوشایندی داشته باشد، بیایید گزینه‌های پیش رویتان را با دقت بررسی کنیم:

الف) کنکور مجدد: یک شانس دیگر، یک برنامه جدید

اگر واقعاً به رشته‌ای خاص علاقه‌مندید که با رتبه فعلی نمی‌توانید وارد آن شوید، کنکور مجدد می‌تواند گزینه خوبی باشد. اما قبل از تصمیم‌گیری، این نکات را در نظر بگیرید:

• انگیزه قوی: آیا واقعاً انگیزه کافی برای یک سال تلاش دوباره دارید؟ کنکور مجدد به تعهد و اراده بالایی نیاز دارد.
• اشتباهات گذشته را تحلیل کنید: چرا رتبه مورد نظرتان را کسب نکردید؟ آیا مشکل در روش مطالعه بود، استرس، یا عدم آمادگی کافی؟ با یک برنامه‌ریزی جدید و اصلاح اشتباهات گذشته، می‌توانید نتیجه بهتری بگیرید.
• حمایت خانواده: حمایت عاطفی خانواده در این یک سال بسیار مهم است. با آن‌ها صحبت کنید و حمایتشان را جلب کنید.
• استفاده از منابع مناسب: از مشاوران تحصیلی و منابع آموزشی معتبر کمک بگیرید. گاهی اوقات، تغییر در رویکرد مطالعه، معجزه می‌کند.
• سال یک وقفه (Gap Year): این یک سال می‌تواند فرصتی برای شناخت خود، تقویت نقاط ضعف، و حتی کسب مهارت‌های جدید باشد، نه فقط درس خواندن!

ب) تحصیل در دانشگاه‌های بدون کنکور، آزاد یا علمی کاربردی: مسیرهای متنوع آموزشی

جهان فقط کنکور سراسری نیست! بسیاری از دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، رشته‌های خوبی را بدون کنکور یا با شرایط ورود ساده‌تر ارائه می‌دهند:

• دانشگاه آزاد اسلامی: این دانشگاه در بسیاری از رشته‌ها، بدون کنکور یا با شرط معدل دانشجو می‌پذیرد. فرصت‌های خوبی برای تحصیل در رشته‌های متنوعی در این دانشگاه وجود دارد.
• دانشگاه‌های پیام نور: این دانشگاه‌ها برای افرادی که شاغل هستند یا امکان حضور تمام وقت در کلاس را ندارند، گزینه مناسبی است.
• دانشگاه جامع علمی کاربردی: این دانشگاه بر آموزش‌های کاربردی و مهارت‌محور تمرکز دارد و رشته‌های متنوعی در حوزه‌های فنی، هنری و خدماتی ارائه می‌دهد که مستقیماً به بازار کار وصل می‌شوند.
• مؤسسات آموزش عالی غیرانتفاعی: این مؤسسات نیز در بسیاری از رشته‌ها بدون کنکور دانشجو می‌پذیرند.

با جستجو و تحقیق دقیق، می‌توانید رشته‌ای متناسب با علاقه و توانایی‌های خود در این دانشگاه‌ها پیدا کنید.

ج) مهارت‌آموزی و ورود به بازار کار: ساختن آینده بدون مدرک صرف

مدرک دانشگاهی تنها مسیر موفقیت نیست! در دنیای امروز، مهارت‌ها حرف اول را می‌زنند.

• دوره‌های فنی و حرفه‌ای: در رشته‌هایی مانند برنامه‌نویسی، طراحی گرافیک، مکانیک، برق، آرایشگری، آشپزی و… مهارت کسب کنید. این دوره‌ها اغلب کوتاه مدت هستند و شما را مستقیماً برای ورود به بازار کار آماده می‌کنند.
• کارآموزی و کسب تجربه: می‌توانید وارد بازار کار شوید، کارآموزی کنید و در حین کار، مهارت‌های لازم را بیاموزید. تجربه عملی، بسیار ارزشمند است.
• کارآفرینی: اگر ایده‌ای در ذهن دارید و روحیه‌ی مستقل دارید، می‌توانید مسیر کارآفرینی را در پیش بگیرید. بسیاری از کسب‌وکارهای موفق دنیا، توسط افرادی آغاز شده‌اند که مدرک دانشگاهی مرتبط نداشتند.

4. مهمترین فاکتور: خودشناسی!

قبل از هر تصمیمی، یک قدم به عقب بردارید و از خودتان بپرسید:

• “من واقعاً به چه چیزی علاقه دارم؟”
• “استعدادهای من در چه زمینه‌هایی است؟”
• “چه نوع کاری من را شاد و راضی می‌کند؟”
• “از زندگی چه می‌خواهم؟”

پاسخ به این سوالات، قطب‌نمای شما برای انتخاب بهترین مسیر خواهد بود. نترسید که مسیرتان متفاوت باشد. موفقیت، تعاریف متعددی دارد و لزوماً به قبولی در رشته‌های خاص محدود نمی‌شود.

5. مشورت کنید، اما تصمیم‌گیرنده نهایی خودتان باشید

با والدین، معلمان، مشاوران تحصیلی و افرادی که در رشته‌ها یا مشاغل مورد علاقه‌تان فعالیت می‌کنند، صحبت کنید. نظرات آن‌ها ارزشمند است و می‌تواند دید بهتری به شما بدهد. اما در نهایت، این زندگی شماست و شما باید تصمیمی بگیرید که با اهداف و روحیاتتان سازگار باشد.

نتیجه‌گیری: آینده‌ای درخشان، در انتظار شماست!

رتبه کنکور شما، تنها یک عدد است و نمی‌تواند تمام پتانسیل، هوش و ارزش شما را تعریف کند. مسیرهای موفقیت در زندگی بی‌شمارند و خوشبختانه، جامعه امروز بیش از هر زمان دیگری به مهارت‌ها، خلاقیت و نوآوری اهمیت می‌دهد. ناامید نشوید! با خودباوری، شناخت دقیق خود، و برنامه‌ریزی مناسب، می‌توانید مسیری را انتخاب کنید که نه تنها شما را به اهدافتان برساند، بلکه از آن لذت ببرید و در آن بدرخشید. یادتان باشد، شکست‌های امروز، می‌توانند درس‌های ارزشمندی برای موفقیت‌های بزرگ فردا باشند. به خودتان اعتماد کنید و قدم در راه بگذارید!

🔷مقاله انگیزشی🔷

تو فراتر از یک عددی! رتبه کنکور، تنها یک جرقه است، نه شعله‌ی تمام زندگی‌ات!

اعلام نتایج کنکور… می‌دانم، شاید آن لحظه برای خیلی از شما، لحظه‌ای پر از سکوت سنگین بود. شاید رتبه‌ای را دیدید که با تمام رویاهایتان جور در نمی‌آمد. شاید احساس کردید تمام آن تلاش‌ها، آن شب‌بیداری‌ها، آن آرزوهای شیرین، حالا در یک عدد کوچک خلاصه شده‌اند و شما را ناامید کرده‌اند. می‌دانم چقدر سخت است، چقدر دردناک است که حس کنی تمام دنیا، حالا تو را با آن عدد قضاوت می‌کند. اما صبر کن! یک نفس عمیق بکش… به چشمان من نگاه کن و اجازه بده به تو بگویم: تو فراتر از یک عددی! تو فراتر از هر کنکوری هستی!

این متن، برای آن‌هایی نوشته شده است که امروز، با دیدن رتبه‌ی کنکورشان، احساس شکست کرده‌اند. برای آن‌هایی که حس می‌کنند تمام زحماتشان به ثمر ننشسته و آینده‌ی روشنی پیش رو ندارند. این متن، نه برای انکار واقعیت، بلکه برای تغییر زاویه دید است. برای یادآوری این نکته‌ی حیاتی که یک آزمون، هرچند مهم، نمی‌تواند معیار نهایی ارزش و توانایی یک انسان باشد.

چرا کنکور آنقدر بزرگ جلوه می‌کند؟

در جامعه‌ی ما، به دلایل تاریخی و فرهنگی، کنکور به نمادی از موفقیت و آینده تبدیل شده است. سال‌ها تلاش، خانواده‌ها، رسانه‌ها و حتی خود دانش‌آموزان، همگی بر اهمیت این آزمون تأکید می‌کنند. این فشار روانی، این انتظارات بالا، باعث می‌شود که رتبه‌ی کنکور به یک "بت" تبدیل شود که سرنوشت یک فرد را از پیش تعیین می‌کند. اما باید بدانیم که این یک تصور غلط است. کنکور، ابزاری است برای سنجش برخی توانایی‌ها در یک زمان مشخص، نه تعیین کننده‌ی تمام ظرفیت‌های یک انسان.

این رتبه‌ای که حالا جلوی چشمانت است، نه پایان داستان توست، نه سرنوشت محتوم تو. این فقط یک ایستگاه است، یک پیچ در جاده، یک چالش بزرگ. یادت باشد، هر قهرمانی در داستان زندگی‌اش، لحظات سختی را پشت سر گذاشته است. لحظاتی که حس کرده همه چیز تمام شده. اما آنچه قهرمان‌ها را از دیگران جدا می‌کند، این است که آن‌ها در برابر این چالش‌ها زانو نمی‌زنند، بلکه از خاکستر ناامیدی، ققنوسی قدرتمند می‌سازند!

چرا این لحظه، نقطه‌ی پایان نیست؟

• درس‌های آموخته شده: حتی اگر نتیجه مطابق انتظار نباشد، فرآیند آماده‌سازی برای کنکور، پر از درس‌های ارزشمند است. یادگیری مدیریت زمان، نظم، پشتکار، مقابله با استرس و تلاش مستمر، مهارت‌هایی هستند که تا آخر عمر با شما خواهند بود. این‌ها خودشان، پیروزی‌های کوچکی هستند که نباید نادیده گرفته شوند.

• شکست، پل پیروزی است: تاریخ پر است از افراد بزرگی که در ابتدا شکست خورده‌اند. توماس ادیسون بارها در اختراع لامپ شکست خورد، اما ناامید نشد. استیو جابز از شرکت خودش اخراج شد، اما دوباره برگشت و اپل را متحول کرد. این شکست‌ها، نه پایان کار، بلکه بخشی از مسیر رشد و یادگیری بوده‌اند.

• اراده و انعطاف‌پذیری: نحوه‌ی واکنش شما به این نتیجه، خود آزمونی است برای اراده و انعطاف‌پذیری شما. آیا اجازه می‌دهید یک اتفاق، اراده‌ی شما را در هم بشکند؟ یا از آن به عنوان کاتالیزوری برای شروعی دوباره و مسیری جدید استفاده می‌کنید؟ انتخاب با شماست.

نقش انتخاب در شکل‌دهی به آینده:

شما در حال حاضر، در موقعیتی قرار دارید که می‌توانید انتخاب کنید. انتخاب کنید که سرنوشت خود را به یک عدد بسپارید، یا خودتان آن را بسازید. این انتخاب، تعیین‌کننده‌ی مسیر آینده‌ی شماست. آیا به دنبال بهانه‌هایی برای توقف خواهید بود، یا راه‌هایی برای ادامه؟

تصور کن زندگی یک آتش بزرگ است. این رتبه‌ی کنکور، فقط یک جرقه کوچک است که شاید در ابتدا شعله‌ور نشد. اما آیا یک جرقه کوچک می‌تواند تمام توانایی‌های تو، تمام هوش تو، تمام شور و اشتیاق تو را خاموش کند؟ هرگز! شعله زندگی تو، قدرتمندتر از این حرف‌هاست. آن شعله، از جنس رویاهای تو، از جنس قلب تپنده‌ی تو، و از جنس اراده‌ی فولادین توست.

تشبیه زندگی به آتش:

• جرقه: نتیجه‌ی کنکور، مثل یک جرقه است. می‌تواند خاموش شود، یا می‌تواند با اکسیژن مناسب، شعله‌ور گردد. این اکسیژن، امید، انگیزه و تلاش مجدد شماست.

• شعله: شعله‌ی زندگی، مجموعه‌ای از تمام توانایی‌ها، استعدادها، تجربیات، روابط و علایق شماست. این شعله، توسط یک اتفاق یا یک عدد، قابل خاموش شدن نیست.

• سوخت: سوخت این شعله، اشتیاق، خلاقیت، پشتکار و اراده‌ی شماست. هرچه این سوخت بیشتر باشد، شعله‌ی زندگی شما پرفروغ‌تر خواهد بود.

چرا رتبه کنکور، تنها یک بخش کوچک است؟

• تنوع استعدادها: کنکور، فقط بخش کوچکی از دانش و توانایی‌های انسان را می‌سنجد. مهارت‌های نرم، خلاقیت، هوش هیجانی، توانایی حل مسئله در دنیای واقعی، مهارت‌های ارتباطی و بسیاری از جنبه‌های دیگر، در این آزمون سنجیده نمی‌شوند.

• ماهیت پویای زندگی: زندگی، یک مسیر ثابت و خطی نیست. شما دائماً در حال یادگیری، رشد و تغییر هستید. رتبه‌ی کنکور، تنها یک لحظه در این مسیر طولانی است.

• موفقیت‌های خارج از مسیر دانشگاه: بسیاری از افراد موفق در جهان، مسیرهای غیرمتعارفی را طی کرده‌اند. هنرمندان، کارآفرینان، ورزشکاران و حتی دانشمندان، همگی نشان داده‌اند که موفقیت، به یک مدرک خاص محدود نمی‌شود.

شاید این رتبه، تلنگری باشد از کائنات برای تو. تلنگری که به تو می‌گوید: "هی! کمی از این مسیر از پیش تعیین شده فاصله بگیر. کمی به درون خودت نگاه کن. واقعاً چه چیزی تو را به وجد می‌آورد؟ چه کاری باعث می‌شود گذر زمان را فراموش کنی؟"

شاید تو برای چیزهای بزرگتری ساخته شده باشی! شاید استعدادهای تو در جایی نهفته باشد که کنکور هرگز نمی‌توانست آن را کشف کند. شاید تو یک هنرمند به دنیا آمده‌ای، یک کارآفرین خلاق، یک برنامه‌نویس نابغه، یک مکانیک ماهر، یا یک نویسنده توانا. این لحظه، فرصت طلایی توست تا نقاب "بایدها" را از چهره برداری و "هستم" وجودت را پیدا کنی.

چالش با انتظارات:

• فشار جامعه و خانواده: اغلب، مسیر تحصیلی ما تحت تاثیر انتظارات جامعه و خانواده است. گاهی اوقات، ما در مسیری قرار می‌گیریم که واقعاً ما را خوشحال نمی‌کند، اما چون "باید" این کار را انجام دهیم، ادامه می‌دهیم.

• ترس از ناشناخته‌ها: کنار گذاشتن مسیر از پیش تعیین شده، ترسناک است. ترس از اینکه دیگران چه خواهند گفت، ترس از شکست در مسیری جدید، ترس از اینکه آیا استعداد کافی برای این مسیر جدید را داریم یا نه.

کشف خود واقعی:

• خودشناسی: این زمان، بهترین فرصت برای خودشناسی است. به علایق خود فکر کنید. چه موضوعاتی شما را جذب می‌کند؟ چه فعالیت‌هایی به شما انرژی می‌دهد؟ از چه کارهایی لذت می‌برید؟

• کشف استعدادهای پنهان: استعدادها فقط در چهارچوب رشته‌های دانشگاهی تعریف نمی‌شوند. خلاقیت در آشپزی، مهارت در تعمیرات، توانایی در باغبانی، استعداد در گفتگو و ارتباط با دیگران، همگی استعدادهای ارزشمندی هستند.

• "چرا"ی خود را پیدا کنید: چرا می‌خواهید به دانشگاه بروید؟ هدف نهایی شما چیست؟ اگر هدفتان تنها کسب یک مدرک است، شاید راه‌های دیگری هم برای رسیدن به آن وجود داشته باشد. اگر هدف، کسب دانش و تخصص است، راه‌های متنوعی برای دستیابی به آن وجود دارد.

مثال‌هایی از کشف مسیرهای جدید:

• برنامه‌نویسی: بسیاری از برنامه‌نویسان موفق، بدون تحصیلات دانشگاهی تخصصی در این رشته، با گذراندن دوره‌های آنلاین، مطالعه‌ی کتاب‌ها و تمرین مداوم، به مهارت‌های لازم دست یافته‌اند.

• هنر و طراحی: آموزشگاه‌های آزاد هنر، کارگاه‌های تخصصی و پلتفرم‌های آنلاین، فرصت‌های بی‌شماری را برای یادگیری و پیشرفت در رشته‌های هنری مانند نقاشی، گرافیک، موسیقی و مجسمه‌سازی فراهم می‌کنند.

• کارآفرینی: بسیاری از کارآفرینان موفق، ایده‌های خود را در دوران دانشجویی یا حتی قبل از آن، با اتکا به خلاقیت و تلاش خود، به واقعیت تبدیل کرده‌اند.

چه کسی گفته که تنها یک مسیر برای رسیدن به قله موفقیت وجود دارد؟ دنیا پر از انسان‌هایی است که مسیرهای متفاوت را انتخاب کرده‌اند و به اوج رسیده‌اند. کسانی که شاید هرگز وارد دانشگاه نشدند، اما با مهارت‌هایشان، با خلاقیتشان، با اراده‌شان، دنیا را تغییر دادند.

• اگر عاشق کامپیوتری، شاید یک دوره‌ی برنامه‌نویسی تو را به یک مهندس نرم‌افزار حرفه‌ای تبدیل کند.

  • توضیحات: در عصر دیجیتال، مهارت‌های کامپیوتری و برنامه‌نویسی، تقاضای بالایی دارند. دوره‌های فشرده و تخصصی در زمینه توسعه وب (front-end, back-end)، توسعه اپلیکیشن موبایل، هوش مصنوعی، علم داده و امنیت سایبری، می‌توانند شما را به سرعت به یک متخصص تبدیل کنند. بسیاری از شرکت‌های معتبر، به دنبال نیروی کار ماهر هستند، نه فقط فارغ‌التحصیلان دانشگاهی.

• اگر دست به آچار خوبی داری، شاید یک دوره‌ی فنی و حرفه‌ای، تو را به یک متخصص درجه یک تبدیل کند.

  • توضیحات: رشته‌های فنی و حرفه‌ای، مانند مکانیک خودرو، تعمیرات لوازم خانگی، جوشکاری، برق‌کاری ساختمان و...، همیشه بازار کار خوبی دارند. این مشاغل، نیازمند دقت، مهارت عملی و تجربه هستند و افراد ماهر در این زمینه‌ها، همیشه مورد نیاز جامعه خواهند بود.

• اگر خلاق و هنرمندی، شاید یک آموزشگاه آزاد هنر، دریچه‌های جدیدی به روی تو باز کند.

  • توضیحات: علاوه بر رشته‌های دانشگاهی هنر، آموزشگاه‌های آزاد و کارگاه‌های تخصصی، فرصت یادگیری مهارت‌های عملی و خلاقانه را در رشته‌هایی مانند عکاسی، فیلم‌سازی، نویسندگی خلاق، طراحی مد، موسیقی، طراحی داخلی و... فراهم می‌کنند. شبکه‌سازی با هنرمندان دیگر و شرکت در نمایشگاه‌ها نیز می‌تواند مسیر پیشرفت شما را هموار کند.

این روزها، مهارت‌ها و توانمندی‌های واقعی، بیش از هر مدرکی ارزش دارند. بازار کار تشنه‌ی کسانی است که "می‌توانند" کاری را انجام دهند، نه صرفاً کسانی که "مدرک" انجامش را دارند!

جاده‌های جایگزین برای رسیدن به موفقیت:

• کالج‌های فنی و حرفه‌ای: این موسسات، آموزش‌های تخصصی و کاربردی ارائه می‌دهند که مستقیماً به بازار کار مرتبط است.

• دوره‌های آنلاین و گواهینامه‌ها: پلتفرم‌هایی مانند Coursera، edX، Udemy، و ... گواهینامه‌های معتبر در زمینه‌های مختلف ارائه می‌دهند که می‌توانند رزومه‌ی شما را تقویت کنند.

• کارآموزی و تجربه عملی: گذراندن دوره‌های کارآموزی در شرکت‌ها و سازمان‌های مرتبط با علاقه‌ی شما، تجربه‌ی بسیار ارزشمندی است و می‌تواند به استخدام شما منجر شود.

• خودآموزی و پروژه‌های شخصی: یادگیری یک مهارت از طریق کتاب‌ها، ویدیوهای آموزشی و ساختن پروژه‌های شخصی، نشان‌دهنده‌ی انگیزه و توانایی شماست.

• ایجاد کسب و کار شخصی: اگر ایده‌ای خلاقانه دارید، می‌توانید با تلاش و پشتکار، کسب و کار خودتان را راه‌اندازی کنید.

اکنون تو در یک دو راهی هستی. می‌توانی بنشینی و اجازه بدهی این رتبه، تو را تبدیل به قربانی سرنوشت کند. یا می‌توانی برخیزید، خاک ناامیدی را از سر و رویت بتکانی و با شجاعت، مسیر خودت را بسازی. مسیر خودت را، نه مسیری که دیگران برایت تعیین کرده‌اند.

این قدرت در دستان توست! قدرت انتخاب، قدرت تغییر، قدرت خلق. اجازه نده یک اتفاق، یک عدد، یک نتیجه، تمام زندگی‌ات را تعریف کند. تو بسیار بزرگ‌تر از این حرف‌ها هستی.

دو مسیر پیش رو:

• مسیر قربانی:

  • ویژگی‌ها: ناامیدی، افسردگی، سرزنش خود یا دیگران، انفعال، تسلیم شدن در برابر شرایط، عدم تلاش برای تغییر.

  • نتیجه: ماندن در وضعیت فعلی، از دست دادن فرصت‌ها، کاهش اعتماد به نفس.

• مسیر سازنده:

  • ویژگی‌ها: پذیرش واقعیت، یادگیری از تجربه، برنامه‌ریزی مجدد، تلاش برای یافتن راه‌های جدید، خلاقیت، پشتکار، حفظ امید و انگیزه.

  • نتیجه: رشد، پیشرفت، دستیابی به اهداف، افزایش اعتماد به نفس، ساختن آینده‌ای درخشان.

چگونه سازنده‌ی سرنوشت خود باشیم؟

• تغییر نگرش: به جای تمرکز بر آنچه از دست داده‌اید، بر آنچه می‌توانید به دست آورید تمرکز کنید.

• هدف‌گذاری مجدد: اهداف جدید و واقع‌بینانه‌ای برای خود تعیین کنید. این اهداف می‌توانند کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت باشند.

• برنامه‌ریزی عملی: برای رسیدن به اهداف خود، برنامه‌ی گام به گام مشخصی طراحی کنید.

• جستجوی منابع: از منابع موجود مانند مشاوران تحصیلی، افراد موفق در زمینه‌ی مورد علاقه‌تان، کتاب‌ها و دوره‌های آموزشی استفاده کنید.

• شبکه‌سازی: با افرادی که در مسیر شما گام برداشته‌اند و موفق شده‌اند، ارتباط برقرار کنید.

• مراقبت از سلامت روان: در این مسیر، حمایت خانواده و دوستان بسیار مهم است. در صورت نیاز، از مشاوره روانشناسی کمک بگیرید.

به خودت ایمان داشته باش! به توانایی‌های بی‌حد و مرزت ایمان داشته باش! به این ایمان داشته باش که هر چالش، فرصتی برای قوی‌تر شدن است.
این رتبه کنکور، فقط یک جرقه بود. حالا وقتش رسیده که تو، با اراده‌ی آهنینت، با شور و اشتیاقت، این جرقه را به یک شعله‌ی عظیم تبدیل کنی. به شعله‌ای که نه تنها مسیر خودت را روشن می‌کند، بلکه به دیگران هم امید و گرما می‌بخشد. برخیز! آینده‌ی تو، در دستان توست. آن را با دستان خودت بساز، با هر رنگی که دوست داری، با هر شکلی که می‌خواهی. تو می‌توانی! تو لایق بهترین‌هایی! شعله‌ور شو و بدرخش!

آخرین کلمات امید:

به یاد داشته باشید که این تنها یک مرحله از زندگی شماست. زندگی پر از فرصت‌های جدید و مسیرهای غیرمنتظره است. آنچه امروز تجربه می‌کنید، می‌تواند نقطه آغازی برای درخشش‌های بزرگتر در آینده باشد. اعتماد به نفس خود را حفظ کنید، به رویاهایتان پایبند باشید و با اراده‌ای قوی، مسیر خود را بسازید. دنیا منتظر درخشش شماست!

🔷مقاله تربیتی🔷

واکنش والدین در برابر رتبه کنکور دانش‌آموزان: تحلیلی روانشناختی از انتظارات تا پیامدها

مقدمه:

کنکور، این ماراتن تحصیلی پرفراز و نشیب، نه تنها برای دانش‌آموزان که برای خانواده‌ها، به‌ویژه والدین، نیز رویدادی پراسترس و سرنوشت‌ساز محسوب می‌شود. اعلام نتایج کنکور، لحظه‌ای حساس است که می‌تواند طیف وسیعی از واکنش‌ها را در والدین برانگیزد؛ از غرور و شادی بی‌حد گرفته تا ناامیدی عمیق و خشم. این جستار به تحلیل روانشناختی واکنش‌های والدین در برابر رتبه کنکور فرزندانشان می‌پردازد و ابعاد مختلف این پدیده، از ریشه‌های انتظارات والدین گرفته تا پیامدهای عاطفی و رفتاری آن بر دانش‌آموز و پویایی خانواده را واکاوی می‌کند. کنکور در جامعه ایران، فراتر از یک آزمون ورودی دانشگاه، به نمادی از موفقیت، آینده شغلی، و حتی اعتبار اجتماعی تبدیل شده است. این نگاه، فشار مضاعفی را بر دوش دانش‌آموزان و خانواده‌هایشان قرار می‌دهد و واکنش والدین به نتیجه این آزمون را به موضوعی قابل توجه در حوزه روانشناسی خانواده و رشد تبدیل می‌کند.

۱. ریشه‌های انتظارات والدین: آینه‌ای از آرزوها و فشارهای اجتماعی

انتظارات والدین از رتبه کنکور فرزندشان، پدیده‌ای چندوجهی است که ریشه‌های عمیقی در تجربیات شخصی والدین، آرزوهای برآورده‌نشده‌شان، و فشارهای اجتماعی و فرهنگی دارد. درک این ریشه‌ها، برای فهم بهتر واکنش‌های والدین و ارائه راهکارهای مؤثر، ضروری است.

• آرزوهای برآورده‌نشده: بسیاری از والدین، ناخودآگاه، فرزندان خود را مجرایی برای تحقق رویاها و آرزوهای خود می‌بینند که شاید در دوران جوانی خودشان به دلایلی محقق نشده است. این آرزوهای برآورده‌نشده می‌توانند شامل انتخاب رشته‌ای خاص، دستیابی به جایگاهی اجتماعی مطلوب، یا حتی تجربه‌ای که والدین خودشان از آن محروم بوده‌اند، باشد. رتبه کنکور بالا و قبولی در رشته‌های به اصطلاح "برتر" (مانند پزشکی، مهندسی، حقوق، یا رشته‌های علوم انسانی پرطرفدار)، می‌تواند نمادی از این تحقق آرزوها باشد. این انتظار، در حقیقت، ناشی از یک نیاز روانی در والدین برای احساس موفقیت و تکمیل کردن بخشی از هویت خود از طریق فرزندشان است. این پدیده، گاهی بدون آگاهی والدین صورت می‌گیرد و آن‌ها را ناخواسته در موقعیت تشدیدکننده انتظارات غیرواقعی قرار می‌دهد.

• هویت اجتماعی و اعتبار خانوادگی: در بسیاری از جوامع، به‌ویژه جامعه ما، قبولی در کنکور و رشته‌های خاص، با اعتبار اجتماعی خانواده پیوند خورده است. موفقیت فرزند در کنکور، می‌تواند به منزله ارتقاء جایگاه اجتماعی و افتخار خانوادگی تلقی شود و خانواده را در معرض دیدگاه مثبت جامعه قرار دهد. والدین ممکن است احساس کنند که موفقیت فرزندشان، بازتابی از نحوه تربیت، تلاش‌ها و حتی "ذکاوت" خودشان است. بالعکس، رتبه پایین، یا عدم قبولی در رشته دلخواه، ممکن است با احساس شرم، ناکامی، یا حتی انگ اجتماعی برای والدین همراه باشد. این موضوع، به‌ویژه در خانواده‌هایی که بیش از حد به ظاهر اجتماعی اهمیت می‌دهند، می‌تواند فشار روانی شدیدی بر والدین و در نتیجه بر فرزندشان وارد کند.

• مقایسه اجتماعی: والدین اغلب خود را درگیر چرخه‌ای از مقایسه فرزندشان با همسالان، فامیل و دوستان می‌کنند. "بچه‌ی فلانی فلان رشته قبول شد"، "دختر عمه‌ات در دانشگاه تهران قبول شده"، یا "پسر همسایه ما رتبه تک‌رقمی آورد"؛ این جملات آشنا، بار سنگینی از فشار را بر دوش والدین و در نهایت دانش‌آموز می‌گذارند. این مقایسه‌ها، نه تنها استاندارد غیرواقعی را برای فرزند ایجاد می‌کند، بلکه باعث می‌شود والدین، احساس موفقیت فرزند خود را در چارچوب یک رقابت بیرونی ببینند، نه در رشد و پیشرفت فردی او. این مقایسه‌ها می‌تواند حسادت، رقابت ناسالم و کاهش خودباوری را در کودک و نوجوان برانگیزد.

• نگرانی برای آینده فرزند: از دیدگاه مثبت، والدین نگران آینده شغلی و زندگی فرزندانشان هستند و کنکور را دروازه‌ای برای ورود به یک آینده بهتر، امن‌تر و مطمئن‌تر می‌بینند. تصور اینکه تحصیل در رشته‌های پرطرفدار، تضمین‌کننده شغلی پردرآمد و جایگاهی اجتماعی مطلوب است، ریشه در واقعیت‌های اقتصادی و اجتماعی جامعه دارد. این نگرانی، اگرچه طبیعی و نشان‌دهنده عشق و مسئولیت‌پذیری والدین است، اما در صورت افراط و تبدیل شدن به دغدغه‌ای وسواس‌گونه، می‌تواند به انتظارات غیرمنطقی و فشارهای روانی شدید بر دانش‌آموز منجر شود. زمانی که این نگرانی به جای همدلی و حمایت، به اضطراب و ترس تبدیل شود، می‌تواند اثرات مخربی داشته باشد.

۲. طیف واکنش‌های والدین: سازنده یا مخرب؟

واکنش والدین به رتبه کنکور فرزندشان، طیف وسیعی از رفتارها و احساسات را در بر می‌گیرد که می‌توانند پیامدهای متفاوتی برای سلامت روان دانش‌آموز و روابط خانوادگی داشته باشند. این طیف، از حمایت قاطعانه و پذیرش تا سرزنش شدید و ناامیدی، متغیر است.

• واکنش‌های مثبت و سازنده: این دسته از واکنش‌ها، به جای تمرکز بر نتیجه آزمون، بر حمایت از شخصیت و تلاش دانش‌آموز تأکید دارند و به او کمک می‌کنند تا با چالش‌ها کنار بیاید و مسیر آینده خود را بسازد.

  • حمایت عاطفی و پذیرش: والدینی که رتبه فرزندشان را با رویکردی حمایتی می‌پذیرند، حتی اگر مطابق انتظارشان نباشد، به فرزندشان این پیام را می‌دهند که ارزش او فراتر از یک عدد یا رتبه است. آن‌ها بر دوست داشتن بی‌قید و شرط تأکید می‌کنند و به دانش‌آموز اطمینان می‌دهند که در کنار او خواهند بود. این رویکرد، عزت نفس دانش‌آموز را تقویت کرده و به او کمک می‌کند تا با واقعیت کنار آمده و برای گام‌های بعدی برنامه‌ریزی کند. پذیرش، به معنای تایید انتخاب‌های بعدی دانش‌آموز نیست، بلکه به معنای پذیرش شرایط فعلی و تلاش برای عبور از آن است.

  • گفتگوی همدلانه و برنامه‌ریزی: والدین سازنده، به جای سرزنش، با فرزندشان گفتگو می‌کنند، احساسات او را درک می‌کنند، به او فرصت ابراز ناراحتی، ناامیدی یا حتی عصبانیت می‌دهند و سپس به او کمک می‌کنند تا گزینه‌های موجود را بررسی کرده و بهترین تصمیم را برای آینده‌اش بگیرد. این گفتگوها، فضایی امن برای بیان مشکلات و یافتن راه‌حل فراهم می‌آورد. آن‌ها به دانش‌آموز اجازه می‌دهند تا احساسات خود را به رسمیت بشناسد و سپس او را در مسیر انتخاب رشته، یا آمادگی برای آزمون مجدد، همراهی می‌کنند.

  • تمرکز بر تلاش و یادگیری: این والدین بر اهمیت تلاش، پشتکار و فرآیند یادگیری تاکید می‌کنند تا صرفاً نتیجه نهایی. آن‌ها موفقیت را در رشد فردی، کسب مهارت‌ها و درس آموخته‌ها می‌بینند، نه فقط در رتبه کنکور. این رویکرد، به دانش‌آموز کمک می‌کند تا نگاهی سالم‌تر به شکست داشته باشد و آن را به عنوان فرصتی برای رشد تلقی کند.

• واکنش‌های منفی و مخرب: این دسته از واکنش‌ها، به دلیل فشار روانی شدید، می‌توانند آسیب‌های جدی به سلامت روان دانش‌آموز وارد کنند و روابط خانوادگی را مختل سازند.

  • سرزنش و تحقیر: "من گفتم درس بخون! چرا گوش ندادی؟"، "تو عرضه نداشتی، تقصیر خودته!"، "چرا مثل بچه‌های فلانی نشدی؟" جملاتی هستند که می‌توانند ضربات جبران‌ناپذیری به روح و روان دانش‌آموز وارد کنند. سرزنش، احساس گناه، بی‌کفایتی، و شرم را در دانش‌آموز تقویت کرده و به روابط والد-فرزندی آسیب جدی می‌زند. این رفتار، باعث می‌شود دانش‌آموز احساس کند که دوست داشته نمی‌شود و تنها در صورت موفقیت، ارزشمند است.

  • مقایسه با دیگران: مقایسه فرزند با همسالان "موفق"، احساس ناکافی بودن، حسادت، و کاهش شدید خودباوری را در دانش‌آموز ایجاد می‌کند و می‌تواند به کاهش انگیزه و بدبینی او نسبت به آینده منجر شود. این مقایسه‌ها، تصویری تحریف‌شده از موفقیت ارائه می‌دهند و باعث می‌شوند دانش‌آموز، خود را در رقابتی ناعادلانه ببیند.

  • ناامیدی و خشم: والدینی که رتبه کنکور را نمادی از شکست خود، ناکامی فرزندشان، یا از دست رفتن فرصت‌های خانوادگی می‌دانند، ممکن است واکنش‌های خشم‌آلود، تلخ‌کامی، یا ناامیدکننده از خود نشان دهند. این واکنش‌ها، می‌تواند فضایی مسموم، پر از تنش و اضطراب در خانه ایجاد کند و رابطه عاطفی بین والدین و فرزند را خدشه‌دار سازد. این رفتار، به دانش‌آموز این پیام را می‌دهد که شکست او، یک فاجعه خانوادگی است.

  • فشار روانی بیش از حد: برخی والدین، فرزند را برای کنکور مجدد، انتخاب رشته‌ای خاص که مورد علاقه او نیست، یا حتی ادامه تحصیل در خارج از کشور تحت فشار قرار می‌دهند، بدون توجه به علاقه، توانمندی‌ها و سلامت روانی او. این فشار، می‌تواند منجر به اضطراب مزمن، فرسودگی شغلی (تحصیلی)، و حتی مشکلات جدی‌تر روانشناختی در دانش‌آموز شود.

۳. تأثیر رتبه کنکور بر هویت و عزت نفس دانش‌آموز

برای بسیاری از دانش‌آموزان، به‌ویژه در سنین نوجوانی و اوایل جوانی، رتبه کنکور می‌تواند به طور مستقیم با حس هویت و عزت نفس آن‌ها گره بخورد. در این مرحله حساس از رشد، واکنش والدین نقشی حیاتی در شکل‌دهی یا تخریب این جنبه‌های روانی ایفا می‌کند.

• تقویت عزت نفس: اگر والدین، ارزش و هویت فرزندشان را فراتر از رتبه کنکور بدانند و به او اطمینان دهند که بدون توجه به نتیجه، او را دوست دارند، حمایت می‌کنند و به توانایی‌های کلی او باور دارند، عزت نفس دانش‌آموز تقویت می‌شود. او می‌آموزد که ارزشش در توانایی‌های کلی او، شخصیتش، مهارت‌هایش، و ارتباطاتش نهفته است، نه فقط در یک آزمون یا یک عدد. این رویکرد، به دانش‌آموز کمک می‌کند تا در مواجهه با ناکامی‌ها، خود را سرزنش نکند و با دیدی مثبت‌تر به آینده نگاه کند. او درک می‌کند که موفقیت، تنها در یک مسیر خاص خلاصه نمی‌شود.

• تخریب عزت نفس: واکنش‌های منفی والدین، مانند سرزنش، تحقیر، ناامیدی شدید، یا مقایسه‌های مداوم، می‌تواند به دانش‌آموز این پیام را بدهد که او به اندازه کافی خوب نیست، ناکافی است، یا ارزشی جز موفقیت در آزمون ندارد. این موضوع می‌تواند منجر به احساس شرم عمیق، اضطراب شدید، افسردگی، کاهش شدید اعتماد به نفس، و حتی مشکلات هویتی شود. دانش‌آموز ممکن است شروع به باور کردن این پیام‌های منفی کند و هویت خود را به شکل یک "شکست‌خورده" تعریف نماید. این وضعیت، پیامدهای بلندمدتی در زندگی فرد، از جمله در روابط بین فردی، موفقیت شغلی و رضایت کلی از زندگی خواهد داشت.

• شکل‌گیری هویت: در جامعه‌ای که کنکور به مثابه یک فیلتر قوی برای "موفقیت" و "ارزش" تعریف می‌شود، رتبه کنکور می‌تواند در شکل‌گیری هویت جوانان نقش داشته باشد. دانش‌آموزان ممکن است هویت خود را با توجه به رشته‌ای که در آن قبول می‌شوند، یا رتبه‌ای که کسب می‌کنند، تعریف کنند. واکنش والدین می‌تواند این دیدگاه را تصدیق یا تعدیل کند. اگر والدین بر ارزش‌های غیرمرتبط با کنکور مانند مهربانی، تلاش، خلاقیت، یا مشارکت اجتماعی تأکید کنند، به دانش‌آموز کمک می‌کنند تا هویتی متعادل‌تر و مستقل از نتایج آزمون‌ها بسازد. در مقابل، اگر والدین صرفاً بر موفقیت تحصیلی تمرکز کنند، هویت دانش‌آموز ممکن است شکننده و وابسته به عوامل بیرونی شود.

۴. اهمیت ارتباط و همدلی در خانواده

کلید عبور سالم از بحران نتایج کنکور، در ارتباط مؤثر و همدلی در خانواده نهفته است. زمانی که فضایی سرشار از درک متقابل و حمایت وجود داشته باشد، دانش‌آموز و والدین می‌توانند با چالش‌ها کنار بیایند و حتی از آن به عنوان فرصتی برای رشد خانوادگی استفاده کنند.

• گفتگوی فعال و شنیدن: والدین باید به فرزندشان فرصت دهند تا احساسات، نگرانی‌ها، ترس‌ها و ناامیدی‌های خود را بیان کند. این بیان، باید در فضایی امن و بدون قضاوت یا پیش‌داوری صورت گیرد. والدین باید فعالانه به حرف‌های فرزندشان گوش دهند، از او بخواهند که بیشتر توضیح دهد، و سعی کنند تا دیدگاه او را درک کنند. این "شنیدن فعال"، فراتر از شنیدن کلمات است؛ به معنای درک احساسات و نیت‌های پشت آن کلمات است. پرسیدن سوالاتی مانند "چه حسی داری؟"، "چه چیزی بیشتر تو را آزار می‌دهد؟" یا "چه کمکی از من برمی‌آید؟" می‌تواند بسیار مؤثر باشد.

• بیان احساسات والدین: والدین نیز حق دارند احساسات خود را نسبت به نتایج کنکور داشته باشند، اما مهم این است که این احساسات را با صداقت و به شیوه‌ای سازنده با فرزندشان در میان بگذارند، نه به گونه‌ای که بار گناه و مسئولیت ناکامی را بر دوش فرزند بیندازند. به عنوان مثال، والدینی که ناامید شده‌اند، می‌توانند بگویند: "ما هم کمی ناراحتیم چون برای آینده شغلی تو امیدوار بودیم"، اما نه اینکه بگویند: "تو ما را ناامید کردی." بیان صادقانه احساسات، به فرزند نشان می‌دهد که والدین او نیز انسان هستند و احساساتی طبیعی دارند، اما این بیان نباید تبدیل به تحمیل بار روانی بر دوش دانش‌آموز شود.

• پرورش تاب‌آوری: با حمایت، پذیرش، و درک متقابل، والدین می‌توانند به فرزندشان کمک کنند تا تاب‌آوری خود را در برابر شکست‌ها، ناامیدی‌ها و چالش‌های زندگی تقویت کند. تاب‌آوری، یعنی توانایی بازگشت به حالت عادی پس از مواجهه با سختی‌ها و درس آموختن از تجربیات تلخ. والدینی که فرزندشان را تشویق می‌کنند تا از اشتباهات خود درس بگیرد، روی نقاط قوتش تمرکز کند، و دوباره تلاش کند، در واقع در حال ساختن پایه‌های تاب‌آوری در او هستند. این مهارت، برای موفقیت در تمام مراحل زندگی، فراتر از کنکور، ضروری است.

۵. راهکارهای روانشناختی برای والدین

برای مدیریت بهتر این مرحله حساس و کمک به فرزندان برای عبور از آن با کمترین آسیب روانی، والدین می‌توانند از راهکارهای روانشناختی زیر بهره ببرند. این راهکارها، هم به سلامت روان والدین و هم به سلامت روان دانش‌آموز کمک می‌کنند.

• مدیریت استرس خود: والدین ابتدا باید استرس و اضطراب خود را مدیریت کنند تا بتوانند واکنش‌های منطقی‌تر و حمایت‌گرانه‌تری از خود نشان دهند. هرچه والدین آرام‌تر و کنترل‌شده‌تر باشند، بهتر می‌توانند فرزند خود را در این موقعیت یاری کنند. تکنیک‌های آرامش‌بخش مانند مدیتیشن، یوگا، تمرینات تنفس عمیق، صحبت با همسر، دوستان مورد اعتماد، یا حتی مراجعه به مشاور، می‌تواند بسیار مفید باشد. به یاد داشته باشید، فرزند شما، آینه حال روحی شماست.

• تغییر تمرکز از نتیجه به فرآیند: به جای تمرکز وسواس‌گونه بر رتبه نهایی و نتایج کنکور، والدین باید تلاش، پشتکار، و کیفیت یادگیری فرزندشان را در طول سال تحصیلی تحسین کنند. موفقیت در کنکور، نتیجه نهایی یک فرآیند طولانی است و نباید تمام ارزش تلاش دانش‌آموز را در این نتیجه خلاصه کرد. تقدیر از سختی‌هایی که دانش‌آموز کشیده، جلسات مطالعه طولانی، و غلبه بر مشکلات درسی، می‌تواند بسیار ارزشمندتر از ابراز ناراحتی از رتبه‌ای باشد که از حد انتظار پایین‌تر است.

• تقویت استقلال و حق انتخاب فرزند: به فرزند اجازه دهید تا در مورد آینده تحصیلی و شغلی خود، با راهنمایی و مشورت والدین، اما در نهایت خودش تصمیم بگیرد. حتی اگر رتبه او عالی باشد، تحمیل یک رشته خاص می‌تواند باعث نارضایتی بلندمدت شود. این کار حس مسئولیت‌پذیری، خودکارآمدی (باور به توانایی‌های خود) و اعتماد به نفس را در او تقویت می‌کند. والدین باید نقش مشاور و حامی را داشته باشند، نه فرمانده.

• جستجوی حمایت حرفه‌ای: در صورت نیاز، مشورت با مشاوران تحصیلی، روانشناسان کودک و نوجوان، یا حتی روانشناسان خانواده می‌تواند به خانواده در عبور از این مرحله حساس و مدیریت پیامدهای آن کمک کند. گاهی اوقات، یک دیدگاه بیرونی و تخصصی می‌تواند راهگشا باشد و به خانواده کمک کند تا راه‌های سازنده‌تری برای مواجهه با چالش‌ها بیابند. گاهی یک جلسه مشاوره خانوادگی می‌تواند بسیاری از مشکلات ارتباطی را حل کند.

• واقع‌بینانه بودن در انتظارات: والدین باید انتظارات خود را با توجه به توانایی‌های واقعی فرزند، شرایط جامعه، و همچنین اهداف و علاقه‌های خود فرزند، واقع‌بینانه تنظیم کنند. اینکه فرزندتان در رشته‌ای قبول شود که به آن علاقه‌ای ندارد، فقط به دلیل اعتبار اجتماعی آن رشته، موفقیت حقیقی نخواهد بود.

• ایجاد فضایی برای ابراز احساسات مختلف: به فرزند خود اجازه دهید تا هر احساسی که دارد را بیان کند، چه غم، چه ناامیدی، چه خشم، و چه حتی حسادت. سرکوب این احساسات، فقط باعث تشدید آن‌ها می‌شود. والدین باید فضایی امن ایجاد کنند که در آن، ابراز این احساسات، طبیعی تلقی شود.

نتیجه‌گیری:

رتبه کنکور، هرچند برای آینده تحصیلی و شغلی دانش‌آموز مهم است، اما نباید به معیاری برای سنجش ارزش وجودی او تبدیل شود. واکنش والدین به این رتبه، می‌تواند تأثیرات عمیق و بلندمدتی بر سلامت روان، عزت نفس، و مسیر زندگی دانش‌آموز داشته باشد. والدینی که با عشق بی‌قید و شرط، حمایت عاطفی، همدلی و ارتباط مؤثر با فرزندشان برخورد می‌کنند، نه تنها به او کمک می‌کنند تا از این مرحله حساس با موفقیت عبور کند، بلکه پایه‌های یک رابطه خانوادگی سالم و مستحکم را نیز بنا می‌نهند. در نهایت، رسالت اصلی والدین، نه تربیت یک "کنکوری موفق" به معنای صرف، بلکه پرورش انسانی توانمند، خودباور، مسئولیت‌پذیر و تاب‌آور است که برای ساختن آینده‌ای روشن، ابزارهای لازم را در اختیار دارد و می‌داند که ارزش او، بسیار فراتر از یک رتبه یا یک مدرک تحصیلی است. کنکور، تنها یک مرحله از زندگی است، نه تمام آن.

🔷اخبار و اطلاعیه🔷

🔴 محمدی: انتخاب رشته جداگانه برای رشته‌های با آزمون و بدون آزمون نداریم

👤‌ رئیس سازمان سنجش آموزش کشور در نشست خبری:

متقاضیانی که در یکی از نوبت های اول یا دوم آزمون سراسری سال ۱۴۰۴ ثبت نام کردند و غایب جلسه آزمون بودند نیازی به ثبت نام برای پذیرش در رشته‌های صرفاً با سابقه تحصیلی ندارند و می‌توانند در رشته‌هایی که شما با سوابق پذیرش با سوابق تحصیلی است تا ۱۵۰ رشته محل را انتخاب کنند.

🔷اخبار و اطلاعیه🔷

اسامی نفرات برتر آزمون سراسری سال 1404 اعلام شد
رئیس سازمان سنجش آموزش کشور عصر روز شنبه 8 شهریور ماه در نشست خبری با خبرنگاران اسامی نفرات برتر آزمون سراسری سال 1404 در ۵ گروه آزمایشی را اعلام کرد.
به گزارش روابط عمومی سازمان سنجش آموزش کشور ، دکتر رضا محمدی با آرزوی سلامتی و موفقیت برای متقاضیان آزمون سراسری سال 1404 اسامی نفرات برتر در گروه‌های آزمایشی علوم تجربی، علوم انسانی، علوم ریاضی و فنی، هنر و زبان‌های خارجی را اعلام کرد.
بر اساس اعلام معاون وزیر علوم تحقیقات و فناوری، این اسامی بر اساس نتایج نوبت اول و دوم آزمون سراسری سال 1404 و نمره کل سابقه تحصیلی دریافتی از وزارت آموزش و پرورش منتشر شده است.

🔷اخبار و اطلاعیه🔷

اطلاعیه انتشار كارنامه ملاك عمل انتخاب رشته (نمره كل نهایی، رتبه، سهمیه و وضعیت بومی) شركت‌كنندگان آزمون سراسری سال 1404 (نوبت‌های اول و دوم)

به اطلاع متقاضیان عزیز آزمون سراسري سال 1404 مي‌رساند، پیرو اطلاعیه این سازمان به تاریخ 1404/05/24، نتيجه علمی متقاضیان به صورت كارنامه ملاک عمل براي انتخاب رشته در روز شنبه به تاریخ 1404/06/08 بر روي درگاه اطلاع‌رساني اين سازمان قرار گرفت. متقاضیان مي‌توانند با ورود به سامانه جامع آزمون سراسری به آدرس https://my.sanjesh.org و بر اساس توضیحات زیر، کارنامه خود را مشاهده و نسبت به انتخاب رشته اقدام نمایند.

1-متقاضیانی که در چند نوبت آزمون سراسری سال‌هاي 1403 و 1404 در بيش از يک گروه آزمایشی اصلی متفاوت (گروه‌های اصلی عبارتند از: علوم ریاضی و فنی، علوم تجربی و علوم انسانی) شرکت کرده اند باید در زمان تعیین شده اعلامی، گروه آزمایشی اصلی مورد نظر خود را براي انتخاب رشته در حساب کاربری خود تعیین می‌کردند. در صورت عدم تعیین گروه آزمایشی توسط متقاضی در زمان مقرر، گروه آزمایشی اصلی آخرین نوبت آزمون، ملاک عمل قرار گرفته است.
2-متقاضیانی که در یکی از دانشگاه‌های فرهنگیان یا تربیت دبیر شهیدرجایی قبول شده‌اند و انصراف خود را در زمان مقرر در سامانه جامع آزمون سراسری ثبت ننموده‌اند، کارنامه علمی طبق مقررات براي آنان صادر نمي‌شود.
3-متقاضیانی که صرفاً در نوبت اول آزمون سراسری (اردیبهشت‌ماه) سال 1404 شرکت کرده و در زمان ثبت‌نام آزمون نیز اعلام کرده‌اند فقط متقاضی آزمون اختصاصی پذیرش دانشجو- معلم در دانشگاه فرهنگیان بودند (چه در دانشگاه فرهنگیان پذیرفته‌ شده یا نشده باشند) و در نوبت دوم آزمون سراسری سال 1404 ثبت‌نام نکرده‌اند، برای آنان کارنامه ملاک انتخاب رشته تهيه نشده و اجازه انتخاب رشته در آزمون سراسری را ندارند.
4-دفترچه های راهنمای انتخاب رشته پذیرش با آزمون و پذيرش صرفاً بر اساس سوابق تحصيلي (بدون آزمون) در تمامي گروه های آزمایشی تا روز يکشنبه به تاریخ 1404/06/09 در درگاه اطلاع‌رسانی این سازمان منتشر خواهد شد. انتخاب رشته از طریق سامانه جامع آزمون سراسری برای تمامي گروه های آزمایشی از روز سه شنبه به تاریخ 1404/06/11 آغاز و تا روز شنبه به تاریخ 1404/06/15 ادامه خواهد داشت.
يادآوري مهم 1: پذیرفته شدگان رشته‌هاي با آزمون تمام دوره ‎هاي آموزش رایگان «شامل: دوره‌های روزانه، محروم، بورسيه، فرهنگيان تربیت دبیر شهید رجایی» و همچنین پذیرفته شدگان چهار رشته پزشکی، دندان‌پزشکی، داروسازی و دامپزشکی تمامی دوره ها، اعم از رایگان و غیر رایگان (روزانه و غیرروزانه) آزمون سراسری سال 1404، چه در دانشگاه یا مؤسسه محل قبولی خود ثبت نام کنند و چه ثبت نام نکنند، اجازه شرکت مجدد در آزمون سراسری سال 1405 را نخواهند داشت؛ در صورت تمايل به شرکت مجدد در آزمون سال 1406، بايد تا قبل از پايان ثبت‌نام آن آزمون، از دانشگاه يا مؤسسه قبولي خود انصراف قطعي دهند.
يادآوري مهم 2: همة پذیرفته شدگان رشته‌هاي با آزمون دوره‎هاي آموزش رایگان «شامل: دوره‌های روزانه، محروم، بورسيه، فرهنگيان و تربیت دبیر شهید رجایی» و همچنین پذیرفته‌شدگان چهار رشته پزشکی، دندان‌پزشکی، داروسازی و دامپزشکی تمامی دوره ها، اعم از رایگان و غیر رایگان (روزانه و غیرروزانه) در سال 1402 و قبل از آن، که در حال تحصیل هستند، برای شرکت مجدد در آزمون سراسری سال 1404، مي‌بایست تا قبل از پايان زمان ثبت نام آزمون سراسری سال 1404، از دانشگاه یا مؤسسه محل قبولی خود انصراف قطعی مي‌دادند. این دسته از متقاضیان پس از اعلام نتایج نهایی آزمون سال جاري، باید فرم انصراف قطعی از رشته قبلی را به دانشگاه محل قبولی جديد خود ارائه دهند. در ضمن، اين متقاضيان حق بازگشت به رشته قبولي قبلي خود را ندارند.
5-متقاضیان مجاز به انتخاب رشته در آزمون سراسری که مایل به انتخاب کدرشته‌محل‌هایِ پذیرش با آزمون و پذيرش صرفاً بر اساس سوابق تحصيلي هستند، بايد کدرشته‌محل‌هاي انتخابي خود را فقط در يك فرم و حداكثر تا 150 رشته محل، وارد نمايند.
تبصره 1: متقاضیانی که در یکی از نوبت های اول یا دوم آزمون سراسری سال 1404 ثبت نام نموده و غایبِ جلسۀ آزمون ها بودند، نیازی به ثبت نام مجدد برای رشته های پذیرش صرفاً بر اساس سوابق تحصیلی ندارند و می‌توانند در رشته‌هایی که پذیرش آنها بر اساس سوابق تحصیلی (بدون آزمون) است تا 150 کدرشته محل در فرم انتخاب رشته درج نمایند.
تبصره 2: متقاضیانی که قبلاً در آزمون سراسری سال 1404 ثبت نام نکرده‌اند، در صورت تمایل می‌توانند نسبت به ثبت‌نام و انتخاب رشته در رشته‌هایی که پذیرش آنها صرفاً با سوابق تحصیلی (بدون آزمون) است، اقدام نمایند.
تبصره 3: در صورتی‌که فردی هم در مرحله انتخاب رشته‌های با آزمون و رشته های صرفاً بر اساس سوابق تحصیلی (بدون آزمون) اقدام به انتخاب رشته کند و هم در مرحله ثبت نام برای رشته‌‌های صرفاً بر اساس سوابق تحصیلی (بدون آزمون) اقدام به ثبت نام و انتخاب رشته نماید، ثبت نام و انتخاب رشته وی در رشته های صرفاً بر اساس سوابق تحصیلی باطل شده و هزینه پرداختی وی نیز مسترد نخواهد شد.
6-توصيه مي‌شود متقاضیان پس از مطالعۀ دقيق دفترچه راهنماي انتخاب رشته‌هاي تحصيلي (دفترچه شماره 2) و توضيحات مندرج در پيوست ها و ویژه نامه انتخاب رشته، كدرشته محل‌هاي مورد نظر خود را استخراج و به ترتيب تقدمِ علاقه، ابتدا كدرشته‌محل‌هاي انتخابي خود را در فرم پيش‌نويس مندرج در انتهای دفترچه راهنماي انتخاب رشته درج نمايند. پس از حصول اطمينان از صحت كدرشته‌محل‌هاي انتخابي، آنها را در فرم اصليِ انتخاب رشته اینترنتی ثبت و تكميل نمايند. پس از تائيد نهايي كدرشته‌‌محل‌هاي انتخابي، رسيد انتخاب رشته در اختيار متقاضي قرار داده خواهد شد.
7-به هر فرد فقط يك بار اجازه انتخاب رشته داده مي‌شود. ولی پس از انجام انتخاب رشته و دريافت رسيد، متقاضیان مي‌توانند فرم انتخاب رشته خود را به تعداد دفعات محدود تصحيح يا ويرايش نمايند.
8-متقاضیان رشته‌هاي تحصیلی با شرایط خاص يا بورسيه، حتماً شرايط و ضوابط اين رشته ها را (که بصورت جداگانه به عنوان پيوست دفترچه‌هاي راهنمای انتخاب رشته در درگاه اطلاع‌رسانيِ اين سازمان درج شده است) مطالعه كنند و در صورت داشتن شرايط لازم، اين رشته ها را انتخاب نمایند. لازم به توضیح است فهرست اسامی معرفی شدگان چندبرابرِ ظرفیت برای رشته های بورسیه و با شرایط خاص برای انجام مراحل مصاحبه یا گزینش در هفتۀ آخر شهریورماه در درگاه اطلاع رسانی منتشر خواهد شد.
تبصره 1: در روش پذيرش با آزمون با توجه به اينكه پذيرش دانشجو در رشته‌ علوم ورزشي در گروه‌هاي آزمايشي علوم رياضي، علوم تجربي و علوم انساني و همچنین رشته‌هاي گروه آزمايشی هنر شامل (نقاشي، ارتباط تصويري، طراحي پارچه، طراحي لباس، گرافیک، طراحي صنعتي، ادبيات نمايشي، مجسمه‌سازي، موسيقي ايراني، موسيقي جهاني، كتاب آرایی، آهنگسازي، بازيگري، طراحي صحنه، نمايش عروسكي، عكاسي و سینما) با شرايط خاص صورت مي‌پذيرد، متقاضیانی كه قبلاً براي شركت در آزمون عملي اين رشته‌ها در بازۀ زمانيِ 1404/04/22 تا 1404/05/02 اعلام علاقه‌مندي كرده و در آزمون عملي آنها شركت نموده اند، در صورت تمایل باید اين رشته‌ها را در بين 150 انتخاب خود در فرم انتخاب رشته، در هر اولويتي كه علاقه دارند، قرار دهند.
تبصره 2: چنانچه متقاضیان گروه‌هاي آزمايشي علوم رياضي و فني، علوم تجربي و علوم انساني علاقه‌مند به رشته‌ با آزمونِ علوم ورزشي دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي كه در دوره روزانه و نوبت دوم مجاز به انتخاب رشته نشده‌اند، ولی در موعد مقرر علاقه‌مندي خود را به رشته علوم ورزشي اعلام و در آزمون عملی شرکت کرده‌اند، به آنان اجازه انتخاب رشته محل هاي دوره روزانه و نوبت دوم، منحصراً در اين رشته داده شده است.
9- متقاضیان برای اعلام علاقه‌مندی در رشته‌هاي با آزمونِ دانشگاه پيام‌نور و دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي غيرانتفاعي، باید نسبت به پرداخت مبلغ 800/000 (هشتصد هزار ريال) به تفکيک هر يک از اين دوره‌ها از طريق سيستم پرداخت اينترنتي مندرج در درگاه اطلاع‌رساني اين سازمان (بخش خريد كارت اعتباري) اقدام و سپس رشته محل های اين دانشگاه ها و موسسات را در فرم انتخاب رشته درج کنند.
10-سامانۀ انتخاب رشتۀ مجازي از روز ‌يک‌شنبه به تاریخ 1404/06/09 از طريق درگاه اطلاع‌رساني اين سازمان، به منظورِ راهنمايي و كمك به متقاضیان در انتخاب رشته آزمون سراسري سال 1404 (براي رشته‌هاي با آزمون) در دسترس آنان قرار خواهد گرفت.
11-ویژه نامۀ راهنمای انتخاب رشتۀ آزمون سراسری سال 1404 شامل مطالب مفید و کاربردی درباره انتخاب رشته از جمله تشریح محتوای کارنامه آزمون، آشنایی با بومی گزینی، انواع سهمیه ها، استفاده از انتخاب رشته مجازی و نکته های مهم در انتخاب رشته اصلی، تدوین و در روز یکشنبه به تاریخ 1404/06/09 منتشر می شود. مطالعه این ویژه نامه به متقاضیان و والدین آنها توصیه می‌شود.
12-پذیرش در کدرشته‌محل‌هاي صرفاً بر اساس سوابق تحصيلي براي متقاضیان شاخه نظري با ملاک معدل کتبي نهايي ديپلم و متقاضیان شاخه فني و حرفه‌اي يا کاردانش با معدل کل ديپلم و بدون توجه به نوع مدرک ديپلم و از تمامي گروه‌هاي آزمايشي در دوره‌هاي مختلف انجام مي‌شود. نحوۀ گزینش با توجه به نوع مدرک دیپلم و همچنین رشتۀ انتخابی بر اساس جدول ضریب تأثیر اِعمال سوابق تحصیلی مندرج در دفترچۀ راهنمای ثبت‌نام و انتخاب رشتۀ پذیرش دانشجو صرفاً بر اساس سوابق تحصیلی، صورت خواهد گرفت.
13-متقاضیان علاقه‌مند به انتخاب رشته‌هاي تحصيلي مراكز و واحدهاي دانشگاهي دانشگاه آزاد اسلامي (به جز رشته‌‌های پزشکي، دندانپزشکي، داروسازي و دامپزشکي)، براي اطلاع از زمان و نحوه انتخاب رشته از روز یک‌شنبه به تاريخ1404/06/09 و با استفاده از كد دسترسي مندرج در كارنامه اعلام نتايج آزمون به درگاه اطلاع‌رسانی مركز سنجش، پذیرش و امور فارغ التحصیلی دانشگاه آزاد اسلامي به نشاني: www.azmoon.org مراجعه نمايند.
تبصره 1: بر اساس مصوبه جلسه 22 به تاریخ 1398/09/30شوراي سنجش و پذيرش دانشجو، متقاضیان گروه آزمايشي علوم تجربی توجه داشته باشند که رشته‌هاي پزشکي، دندانپزشکي، داروسازي و دامپزشکي مراکز دانشگاه آزاد اسلامي در دفترچه راهنماي انتخاب رشته با آزمون مندرج در درگاه اطلاع‌رساني این سازمان درج شده است و در صورت علاقه‌مندي به هر یک از این چهار رشته تحصیلی، باید آنها را در فرم انتخاب رشته اينترنتي در درگاه اطلاع‌رسانی این سازمان و در اولویت مورد دلخواه درج کنند.
14- متقاضیانی كه هم در يكي از رشته‌هاي دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي و هم در یکی از رشته‌هاي دانشگاه آزاد اسلامي پذيرفته شوند، مي‌توانند به دلخواه خود منحصراً در يكي از مؤسسات محل قبولی، ثبت‌نام و ادامه تحصيل نمایند.
توصیه‌ها:
1- حتماً از فهرست كدرشته هاي انتخابي نهایی خود، يك نسخه چاپی تهيه يا آن را ذخيره نمايید. فرم انتخاب رشته خود را بازبيني و مشاهده نموده و در صورت نیاز به اصلاحِ كدرشته محل‌هايِ درج شده در آن (تا پایان مهلت انتخاب رشته)، با مراجعه به بخش ويرايش فرم انتخاب رشته آن را اصلاح نمايید. نسخه چاپ يا ذخيره شده را تا زمان اعلام نتايج نهايي نزد خود نگهداري نمايید.
2- بعد از اعلام نتایج نهایی آزمون؛ درخواست های اشتباه در انتخاب رشته در این سازمان قابل بررسی نیست، لذا متقاضیان باید در درج رشته¬های انتخابی دقت لازم را به عمل آورند. مسئولیت درج و ثبت نهایی رشته محل ها در فرم انتخاب رشته با شخص متقاضی است و هیچ ادعایی مبنی بر اشتباه متصدی کافی نت یا مشاور انتخاب رشته در این زمینه قابل پذیرش نخواهد بود.
3- برخي از دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي بعد از انتشار دفترچه راهنماي انتخاب رشته اقدام به اخذ مجوز رشته جديد يا حذف رشته مي‌نمايند كه اين سازمان در طول زمان انتخاب رشته اين موضوع را در قالب اطلاعيه‌هاي اصلاحي اطلاع‌رساني مي‌نمايد. لذا لازم است متقاضیان تا پايان زمان انتخاب رشته با مراجعه به درگاه اطلاع‌رساني از وجود اين اطلاعيه‌ها آگاه شده و در صورت نياز انتخاب رشته خود را ويرايش نمايند.
4- در صورت مشاهده مغایرت در سهمیه ایثارگران یا درخواست اِعمالِ سهمیۀ ایثارگران، باید حداكثر تا تاريخ1404/06/12 به ارگان‌هاي مربوط (محل تشكيل پرونده ايثارگري) مراجعه و موضوع علت عدم تأييد سهميه يا درخواست اِعمالِ سهميه را پيگيري نمايند. در صورت تأیید نهايي سهميه آنان و ارسال مشخصات آنان حداکثر تا تاریخ 1404/06/16 به این سازمان توسط ستاد كل ارگان ذيربط در تهران، سهمیه آنان براي مرحله گزينش نهايي اعمال خواهد شد. در غیر این صورت بعد از تاريخ مذکور (1404/06/16) اقدامي در خصوص اعمال سهميه ايثارگران به عمل نخواهد آمد و اين متقاضیان با سهميه آزاد گزينش خواهند شد. در صورتی‌که تغییری در وضعیت علمی متقاضیان به دلیل اصلاح سهمیه ایجاد شود، نتیجه در کارنامه آنها اعمال و در دهه سوم شهریور ماه برای اصلاح انتخاب رشته، با این دسته از متقاضیان مساعدت لازم به عمل خواهد آمد.
5- نمره کل سابقه تحصیلی که توسط وزارت آموزش و پرورش به این سازمان تحویل شده در وضعیت علمی متقاضیان اعمال و نتیجه در کارنامه قابل مشاهده است.
تبصره: متقاضیان در صورت داشتن هرگونه سؤال در مورد نمره کل سابقه تحصیلی و یا تقاضای بررسی مجدد آن، موضوع را باید صرفاً از طريق آموزش و پرورش پيگيري نمایند. بدیهی است در صورت تغییر در نمره کل سابقه تحصیلی توسط وزارت آموزش‌ و پرورش، کارنامه آنها شامل نمره کل سابقه تحصیلی، نمره کل نهایی، رتبه در سهمیه و رتبه کشوری اصلاح و امکان ویرایش انتخاب رشته در هفته آخر شهریورماه توسط سازمان سنجش آموزش کشور فراهم خواهد شد. تأکید می‌شود این دسته از متقاضیان به هیچ وجه نیازی به مراجعه به سازمان سنجش آموزش کشور ندارند.

🔷اخبار و اطلاعیه🔷

اطلاعیه اعلام تاریخ ثبت نام و انتخاب رشته در رشته های پذیرش دانشجو صرفاً براساس سوابق تحصیلی (بدون آزمون) سراسری مهر ماه سال 1404 دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی

به اطلاع مي‌رساند ثبت‌نام و انتخاب رشته در رشته‌هايي كه پذیرش آنها در آزمون سراسري سال 1404 صرفاً بر اساس سوابق تحصيلي (معدل کتبي براي متقاضيان ديپلم شاخه نظري و معدل کل براي متقاضيان ديپلم شاخه فني و حرفه‌اي و يا کاردانش) صورت مي گيرد، از روز سه‌شنبه به تاریخ 1404/06/11 لغايت روز شنبه به تاريخ 1404/06/15 از طريق درگاه اطلاع‌رساني اين سازمان انجام مي‌شود.

دفترچه راهنماي ثبت‌نام و جدول كدرشته‌محل هاي مربوط به پذيرش فوق از روز يکشنبه به تاریخ 1404/06/09 بر روي درگاه اطلاع‌رساني اين سازمان قرار خواهد گرفت. متقاضيان می‌توانند بر اساس ضوابط و شرايط مندرج در دفترچه راهنماي مربوط براي پذيرش دانشجو صرفاً بر اساس سوابق تحصيلي (معدل ديپلم) در دانشگاهها و موسسات آموزش عالي در روزهاي فوق به درگاه اطلاع‌رساني اين سازمان مراجعه و نسبت به ثبت‌نام و تكميل فرم انتخاب رشته (حداكثر 150 كدرشته‌محل) به صورت اينترنتي، اقدام نمايند.
تذکر مهم: متقاضياني که در آزمون سراسري سال 1404 (نوبت های اول و دوم) ثبت نام نموده و غایبِ جلسه آزمون بودند نيازي به ثبت‌نام مجدد براي رشته هايي که پذیرش آنها با سوابق تحصیلی (بدون آزمون) است، ندارند. این متقاضیان مي توانند با مطالعه دفترچه راهنمای انتخاب رشته آزمون سراسري سال 1404 و مراجعه به سامانه جامع آزمون سراسری به نشانی my.sanjesh.org، نسبت به انتخاب حداکثر تعداد 150 کدرشته‌محل از رشته هاي بدون آزمون اقدام و آنها را در فرم انتخاب رشته درج نمايند. لازم به تاکيد است چنانچه متقاضي در مرحله انتخاب رشته آزمون سراسري سال 1404 اقدام به تکميل فرم انتخاب رشته نمايد و مجدداً در پذيرش رشته هاي صرفاً با سوابق تحصيلي (بدون آزمون) نيز ثبت نام و انتخابِ رشته کند، فرم ثبت نام و انتخاب رشته مرحله پذیرش با سوابق تحصیلی وي باطل خواهد شد.
تكاليف‌ متقاضيان در اين مرحله:
1-مراجعه به درگاه اطلاع‌رساني سازمان سنجش آموزش كشور.
2-دريافت دفترچه راهنماي ثبت‌نام و انتخاب رشته از طريق درگاه اطلاع‌رساني سازمان و مطالعه آن.
3-تهيه فايل عكس اسكن شده متقاضي بر اساس توضيحات مندرج در دفترچه راهنماي ثبت نام.
4-پرداخت هزینه ثبت‌نام از طریق سامانه خريد سريال کارت اعتباري در آزمون.
5-ثبت‌نام و انتخاب رشته از طریق درگاه اطلاع رسانی سازمان در زمان مقرر (1404/06/11 لغايت 1404/06/15).
تذكرات لازم:
1-اخذ ديپلم نظام جديد 3-3-6 حداكثر تا تاريخ 1404/06/31 و يا داشتن مدرك كارداني (فوق ديپلم) دانشگاه ها و موسسات آموزش عالي و كارداني پيوسته آموزشكده هاي ملي مهارت (فني و حرفه‌اي) براي متقاضيان الزامي است.
2-دارندگان ديپلم فني و حرفهاي و كاردانش نظام قديم هنرستان كه فاقد مدرك پيش دانشگاهي و يا مدرك كارداني هستند حق ثبت نام و شركت در اين مرحله را ندارند و در صورت ثبت نام و انتخاب رشته برابر ضوابط با آنان رفتار خواهد شد.
3-نظر به اينكه گزينش دانشجو در اين مرحله بر اساس معدل کتبي ديپلم براي متقاضيان شاخه نظري و معدل کل ديپلم براي متقاضيان شاخه فني و حرفه‌اي و يا کاردانش صورت خواهد گرفت؛ لذا متقاضيان (ديپلمه هاي نظام آموزشي 3-3-6، نظام سالي واحدي يا ترمي واحدي، نظام قديم چهارساله دبيرستان و همچنين ديپلمه هاي فني و حرفه اي و كاردانش نظام قديم هنرستان كه مدرك پيش دانشگاهي و يا كارداني دارند) باید معدل كل و يا معدل كتبي خود را بصورت صحيح در تقاضانامه ثبت نام درج نمايند. متقاضيان توجه داشته باشند در صورت مغايرت معدل كل و يا معدل كتبي واقعي با معدل كل و يا معدل كتبي اعلام شده در تقاضانامه ثبت نامي، از ثبت نام پذيرفته شدگان ممانعت بعمل آمده و قبولي آنها لغو خواهد شد.
يادآوري: متقاضيان ديپلم فني و حرفه اي و يا كاردانش نظام آموزشي جديد 3-3-6 و ديپلمه هاي فني و حرفه اي و كاردانش نظام قديم هنرستان كه مدرك پيش‌دانشگاهي و يا كارداني داشته و فاقد معدل كتبي ديپلم هستند، باید معدل كل ديپلم متوسطه خود را عيناً در تقاضانامه ثبت نام درج نمايند.

🔷اخبار و اطلاعیه🔷

🔴اطلاعیه درخصوص شهریه پذیرفته شدگان سال تحصیلی ۱۴۰۴-۱۴۰۵ (علوم پزشکی)

🔹قابل توجه متقاضیان دوره های شهریه پرداز در مقاطع دکترای عمومی ( پزشکی ، دندانپزشکی، داروسازی) این دانشگاه براساس مصوبه هیات رئیسه دانشگاه و مبلغ پیشنهادی به هیات امنای دانشگاه، شهریه دانشجویان شهریه پرداز ورودی سال ۱۴۰۴ به شرح زیر می باشد:

پزشکی سالانه ۱۶۰ میلیون تومان
دندانپزشکی سالانه ۱۷۰ میلیون تومان
داروسازی سالانه ۱۴۵ میلیون تومان

⚠️ شایان ذکر است به این دانشجویان خوابگاه تعلق نمی گیرد و سالانه حدود ۲۰ درصد به مبالغ فوق اضافه می گردد.

🔷مقاله تحصیلی🔷

انتخاب علاقمندی‌ها پیش از آمدن رتبه‌های کنکور

مقدمه

ورود به دانشگاه و انتخاب رشته تحصیلی، یکی از مهم‌ترین و سرنوشت‌سازترین تصمیماتی است که هر داوطلب کنکور در طول دوران تحصیلی خود با آن روبرو می‌شود. این تصمیم نه تنها مسیر آینده تحصیلی، بلکه به طور قابل توجهی، مسیر شغلی و حتی کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این مرحله حساس، که غالباً با اضطراب و هیجان ناشی از انتظار برای اعلام نتایج کنکور همراه است، شاهدیم که بسیاری از داوطلبان، تحت فشار زمان و یا فشارهای بیرونی، تصمیماتی شتاب‌زده و ناآگاهانه می‌گیرند.

عجله در این مرحله، زمانی که هنوز شناخت کافی از خود، علایق واقعی، توانمندی‌ها و دنیای گسترده رشته‌ها و مشاغل وجود ندارد، می‌تواند به پشیمانی‌های تلخی در آینده منجر شود. انتخاب رشته‌ای که صرفاً بر اساس یک رتبه کنکور، یا ایده "پرستیژ" و "درآمد" یک شغل شکل گرفته باشد، بدون در نظر گرفتن علاقه و استعداد درونی، اغلب مسیری را رقم می‌زند که فرد در آن احساس رضایت و انگیزه کافی نخواهد داشت.

در مقابل این رویکرد شتاب‌زده، ایده "کشف علایق پیش از اعلام رتبه‌ها" مطرح می‌شود. این رویکرد، نه تنها به داوطلبان کمک می‌کند تا با آرامش و تفکر عمیق‌تری به آینده خود بنگرند، بلکه بستری را برای اتخاذ تصمیماتی آگاهانه، منطقی و متناسب با شخصیت و اهداف بلندمدت فرد فراهم می‌آورد. این جستار قصد دارد تا با پرداختن به جنبه‌های مختلف این فرآیند، داوطلبان را در این مسیر یاری رساند.

بخش اول: خودشناسی، اولین قدم

اولین و اساسی‌ترین گام در انتخاب آگاهانه رشته تحصیلی، شناخت عمیق خود است. پیش از آنکه به رتبه‌های کنکور و رقابت‌های بیرونی فکر کنید، باید نگاهی دقیق به درون خود بیندازید. این خودشناسی، شامل شناسایی نقاط قوت و ضعف، علایق واقعی، ارزش‌ها و حتی سبک یادگیری شما می‌شود.

اهمیت شناسایی نقاط قوت و ضعف:
هر فردی دارای مجموعه‌ای از توانمندی‌ها و استعدادهای منحصر به فرد است. شناسایی نقاط قوت به شما کمک می‌کند تا رشته‌ها و مشاغلی را انتخاب کنید که در آن‌ها احتمال موفقیت و شکوفایی بیشتری دارید. به عنوان مثال، اگر در ریاضیات و تحلیل مسائل منطقی قوی هستید، رشته‌هایی مانند مهندسی، علوم کامپیوتر یا اقتصاد می‌توانند گزینه‌های مناسبی باشند. در مقابل، آگاهی از نقاط ضعف به شما امکان می‌دهد تا در صورت نیاز، برای تقویت آن‌ها برنامه‌ریزی کنید یا رشته‌هایی را انتخاب کنید که فشار کمتری بر نقاط ضعف شما وارد می‌کنند. صرفاً بر اساس نقاط قوت انتخاب کردن نیز ممکن است محدودکننده باشد؛ گاهی علاقه‌مندی به یک حوزه، انگیزه لازم برای غلبه بر ضعف‌ها را فراهم می‌آورد.

چگونه می‌توان علایق واقعی را از هیجانات زودگذر تشخیص داد؟
یکی از چالش‌های مهم در خودشناسی، تمایز قائل شدن بین علاقه‌مندی‌های واقعی و هیجانات زودگذر یا تقلیدی است. علاقه‌مندی واقعی، معمولاً پایدارتر است و با صرف وقت و انرژی برای یادگیری و تحقیق در مورد آن حوزه، عمیق‌تر می‌شود. ممکن است فردی تحت تاثیر یک فیلم یا یک شخص مشهور، به طور موقتی به رشته‌ای علاقه‌مند شود، اما این علاقه پس از مدتی فروکش کند. برای تشخیص علاقه‌مندی واقعی، به موارد زیر توجه کنید:

• کنجکاوی پایدار: آیا شما به طور مداوم دوست دارید درباره یک موضوع خاص اطلاعات بیشتری کسب کنید؟

• لذت بردن از فرآیند: آیا از فعالیت‌های مرتبط با آن حوزه، حتی اگر دشوار باشند، لذت می‌برید؟

• تعهد بلندمدت: آیا حاضر هستید برای یادگیری و پیشرفت در آن حوزه، وقت و انرژی قابل توجهی صرف کنید؟

• ارتباط با ارزش‌ها: آیا این علاقه با ارزش‌های اصلی شما، مانند کمک به دیگران، نوآوری، یا خلاقیت، همسو است؟

تست‌های شخصیت‌شناسی و مشاوره تحصیلی:
برای تسهیل فرآیند خودشناسی، استفاده از ابزارهایی مانند تست‌های شخصیت‌شناسی (مانند MBTI، هالند و...) و مراجعه به مشاوران تحصیلی می‌تواند بسیار مفید باشد. این تست‌ها با ارائه چارچوبی علمی، به شما کمک می‌کنند تا تیپ شخصیتی، نقاط قوت، ضعف و علایق بالقوه خود را بهتر شناسایی کنید. مشاوران تحصیلی نیز با تخصص خود، می‌توانند در تحلیل نتایج تست‌ها، ارائه راهنمایی‌های کاربردی و کمک به شما در درک عمیق‌تر انگیزه‌هایتان، نقش موثری ایفا کنند. اما به یاد داشته باشید که این ابزارها تنها راهنما هستند و تصمیم نهایی باید بر اساس درک شخصی شما اتخاذ شود.

ارتباط علایق با شادی و موفقیت شغلی:
تحقیقات نشان داده‌اند که افرادی که شغل خود را بر اساس علایقشان انتخاب می‌کنند، نه تنها از رضایت شغلی بالاتری برخوردارند، بلکه در درازمدت، عملکرد موفق‌تر و خلاقانه‌تری نیز از خود نشان می‌دهند. هنگامی که کاری را با علاقه انجام می‌دهید، انگیزه درونی شما بالا می‌رود، خلاقیتتان شکوفا می‌شود و آمادگی بیشتری برای یادگیری و غلبه بر چالش‌ها دارید. این عوامل، همگی به موفقیت و پیشرفت شغلی پایدار کمک می‌کنند. علاوه بر این، احساس رضایت و خوشبختی در محیط کار، مستقیماً بر کیفیت زندگی فرد تاثیر می‌گذارد و می‌تواند به کاهش استرس و افزایش سلامت روانی منجر شود.

بخش دوم: شناخت دنیای رشته‌ها و مشاغل

پس از خودشناسی، گام بعدی، ورود به دنیای گسترده و متنوع رشته‌های تحصیلی و مشاغل مرتبط با آن‌هاست. در این مرحله، نباید صرفاً به اسم رشته‌ها اکتفا کرد، بلکه لازم است محتوای درسی، دروس تخصصی، و به ویژه آینده شغلی و گستره فرصت‌های کاری هر رشته به دقت مورد بررسی قرار گیرد.

فقط به اسم رشته‌ها اکتفا نکنید؛ محتوا و آینده شغلی را بررسی کنید:
بسیاری از رشته‌های دانشگاهی، حتی با نام‌های مشابه، ممکن است محتوای درسی و یا مسیر شغلی متفاوتی داشته باشند. به عنوان مثال، "مهندسی صنایع" ممکن است با "مدیریت صنعتی" تفاوت‌های اساسی در دروس تخصصی و ماهیت شغلی داشته باشد. لازم است به طور دقیق سرفصل دروس، دروس اختیاری، و پروژه‌های عملی مرتبط با هر رشته را مطالعه کنید. علاوه بر این، نباید از بررسی آینده شغلی غافل شد. تحقیقاتی در مورد میزان نیاز بازار کار به فارغ‌التحصیلان هر رشته، متوسط حقوق و درآمد، و چشم‌انداز رشد شغلی در آن حوزه انجام دهید.

گفتگو با دانشجویان و فارغ‌التحصیلان رشته‌های مختلف:
یکی از بهترین راه‌ها برای کسب اطلاعات واقعی و کاربردی، صحبت کردن با کسانی است که تجربه مستقیم تحصیل یا کار در آن رشته را دارند. دانشجویان فعلی می‌توانند اطلاعات دقیقی در مورد کیفیت تدریس، میزان سختی دروس، فضای دانشگاهی، و فرصت‌های پژوهشی ارائه دهند. فارغ‌التحصیلان نیز می‌توانند تجربیات خود را از ورود به بازار کار، چالش‌های شغلی، و مسیر پیشرفت حرفه‌ای به اشتراک بگذارند. از آن‌ها سوال کنید که آیا رشته خود را دوباره انتخاب می‌کردند؟ چه توصیه‌هایی برای دانشجویان جدید دارند؟

بازدید از دانشگاه‌ها و محیط‌های کاری (در صورت امکان):
در صورت امکان، سعی کنید از دانشگاه‌هایی که رشته مورد علاقه شما را ارائه می‌دهند، بازدید کنید. با حضور در فضای دانشگاه، مشاهده امکانات آموزشی، کتابخانه، و آزمایشگاه‌ها، می‌توانید درک بهتری از محیط تحصیلی آینده خود پیدا کنید. همچنین، اگر فرصتی برای بازدید از محیط‌های کاری مرتبط با رشته‌های مورد علاقه‌تان فراهم شود (مانند شرکت‌ها، بیمارستان‌ها، کارخانه‌ها، استودیوها و...)، این بازدید می‌تواند دیدگاه بسیار ارزشمندی در مورد ماهیت واقعی شغل و چگونگی استفاده از دانش آکادمیک در عمل به شما بدهد.

تحقیق درباره بازار کار و نیازهای آینده:
دنیای امروز، دنیای تغییرات سریع است. رشته‌های تحصیلی که امروز پرطرفدار هستند، ممکن است در آینده جایگاه خود را از دست بدهند و رشته‌های نوظهوری ظهور کنند. بنابراین، علاوه بر بررسی وضعیت فعلی بازار کار، لازم است نگاهی به روندهای آینده نیز داشته باشید. فناوری‌های جدید، مسائل زیست‌محیطی، تغییرات جمعیتی، و نیازهای اجتماعی، همگی عواملی هستند که بازار کار آینده را شکل خواهند داد. تحقیق کنید که کدام حوزه‌ها در حال رشد هستند و چه مهارت‌هایی در آینده اهمیت بیشتری خواهند داشت. این امر به شما کمک می‌کند تا انتخابی انجام دهید که نه تنها در حال حاضر، بلکه در آینده نیز برایتان کاربردی و سودمند باشد.

بخش سوم: دوری از فشارهای بیرونی و تصمیمات هیجانی

تصمیم‌گیری در مورد آینده تحصیلی و شغلی، اغلب با حجم زیادی از فشارهای بیرونی و انتظارات اطرافیان همراه است. در این مرحله، حفظ استقلال فکری و پرهیز از تصمیمات هیجانی، بیش از هر زمان دیگری اهمیت می‌یابد.

چگونه با انتظارات خانواده و دوستان کنار بیاییم؟
طبیعی است که خانواده و دوستان شما، دلسوز شما باشند و آرزوی بهترین‌ها را برایتان داشته باشند. اما گاهی این دلسوزی، به صورت تحمیل انتظارات یا نظرات خودشان بروز می‌کند. اولین قدم، درک این نکته است که آن‌ها شما را دوست دارند، اما شناخت دقیق از علایق و توانمندی‌های شما ممکن است به اندازه خودتان نباشد. سعی کنید با آرامش و احترام، نظرات و دلایل خود را برای انتخاب‌هایتان توضیح دهید. به آن‌ها نشان دهید که تحقیق کرده‌اید و با آگاهی تصمیم می‌گیرید. اگر لازم است، از مشاوران تحصیلی کمک بگیرید تا به عنوان یک واسطه بی‌طرف، به شما و خانواده‌تان در رسیدن به درک متقابل کمک کنند.

اهمیت "نه" گفتن به فشارهای اجتماعی:
جامعه، گاهی الگوهای خاصی برای موفقیت و شغل ایده‌آل تعریف می‌کند. این الگوها ممکن است شامل انتخاب رشته‌های خاصی با "پرستیژ" اجتماعی بالا یا مشاغلی با درآمد چشمگیر باشند. این "نه" گفتن، نه به معنای لجبازی، بلکه به معنای حفظ اصالت خود و پایبندی به علایق و ارزش‌های شخصی است. اگر رشته‌ای واقعاً مورد علاقه شما نیست، یا با شخصیت شما همخوانی ندارد، اصرار بر انتخاب آن صرفاً به دلیل فشار جامعه، آینده‌ای پر از نارضایتی را رقم خواهد زد. یاد بگیرید که ارزش‌های خود را بشناسید و بر اساس آن‌ها تصمیم بگیرید، نه بر اساس آنچه دیگران از شما انتظار دارند.

خطرات انتخاب رشته بر اساس "پرستیژ" یا "پول":
انتخاب رشته صرفاً بر مبنای "پرستیژ" اجتماعی یا "پول" فراوان، مانند ساختن خانه‌ای بر پایه‌های سست است. ممکن است در ظاهر زیبا به نظر برسد، اما پایدار نخواهد بود. مشاغلی که صرفاً با هدف کسب درآمد یا کسب اعتبار اجتماعی انتخاب می‌شوند، اغلب منجر به فرسودگی شغلی، بی‌انگیزگی، و احساس پوچی می‌شوند. هنگامی که علاقه و اشتیاق درونی وجود نداشته باشد، حتی پردرآمدترین مشاغل نیز نمی‌توانند رضایت واقعی را به ارمغان بیاورند. بالعکس، علاقه‌مندی واقعی به یک حوزه، حتی اگر در ابتدا درآمد کمتری داشته باشد، می‌تواند انگیزه لازم برای یادگیری، پیشرفت، و در نهایت دستیابی به موفقیت مالی و اجتماعی پایدار را فراهم آورد.

تأثیر رتبه کنکور بر انتخاب رشته: آیا رتبه خوب، انتخاب خوب را تضمین می‌کند؟
رتبه کنکور، ابزاری است برای سنجش دانش و توانایی شما در یک آزمون خاص. رتبه خوب، بدون شک، گزینه‌های بیشتری را پیش روی شما قرار می‌دهد و درهایی را به سوی دانشگاه‌های بهتر و رشته‌های پرطرفدارتر باز می‌کند. اما رتبه خوب به تنهایی، ضامن "انتخاب خوب" نیست. انتخاب خوب، تصمیمی است که برآیند خودشناسی، شناخت رشته‌ها، و همسویی با اهداف بلندمدت باشد. ممکن است داوطلبی با رتبه عالی، رشته‌ای را انتخاب کند که با علایق و توانمندی‌هایش همخوانی ندارد، فقط به این دلیل که "رتبه خوبی آورده" و توانسته وارد آن رشته شود. اینجاست که اهمیت "انتخاب علاقمندی‌ها پیش از آمدن رتبه‌ها" آشکار می‌شود؛ تا رتبه، ابزاری در دست شما باشد، نه عاملی تعیین‌کننده و محدودکننده.

بخش چهارم: برنامه ریزی برای آینده‌ای روشن‌تر

انتخاب رشته، تنها آغاز مسیری است که نیازمند برنامه‌ریزی، انعطاف‌پذیری، و توسعه مستمر مهارت‌هاست. آمادگی برای سناریوهای مختلف و تلاش برای رشد فردی، از اصول کلیدی برای ساختن آینده‌ای روشن‌تر است.

چگونه یک لیست از گزینه‌های مورد علاقه تهیه کنیم؟
پس از انجام خودشناسی و شناخت رشته‌ها، وقت آن است که یک لیست اولویت‌بندی شده از گزینه‌های مورد علاقه خود تهیه کنید. این لیست می‌تواند شامل چند رشته اصلی و چند گزینه جایگزین باشد. برای هر گزینه، موارد زیر را یادداشت کنید:

• دلایل علاقه: چرا به این رشته علاقه‌مند هستید؟

• همسویی با توانمندی‌ها: نقاط قوت شما چگونه در این رشته به کار می‌آید؟

• آینده شغلی: فرصت‌های شغلی و مسیرهای پیشرفت احتمالی چیست؟

• محتوای درسی: دروس اصلی و تخصصی شامل چه مواردی هستند؟

• محدودیت‌ها: نقاط ضعف یا چالش‌های احتمالی در این مسیر چیست؟ این لیست به شما کمک می‌کند تا دیدگاه جامعی نسبت به گزینه‌های خود داشته باشید و مقایسه‌ای منطقی بین آن‌ها انجام دهید.

تفکر "پلن B": اگر رتبه مطلوب نبود، چه کنیم؟
همیشه آمادگی داشتن برای سناریوهای مختلف، از جمله عدم کسب رتبه مورد انتظار، نشان‌دهنده پختگی و بلوغ فکری است. اگر برای رشته یا دانشگاه خاصی تلاش می‌کنید، حتماً گزینه‌های جایگزین (پلن B) خود را نیز مشخص کنید. این گزینه‌ها می‌توانند شامل:

• رشته‌های مشابه: رشته‌هایی که دروس و اهداف شغلی نزدیکی دارند.

• دانشگاه‌های دیگر: دانشگاه‌هایی با اعتبار علمی خوب که ممکن است در رشته مورد علاقه شما دانشجو بپذیرند.

• سال بعد: اگر واقعاً به رشته‌ای خاص علاقه‌مند هستید و حس می‌کنید هنوز آمادگی کافی ندارید، یا نتیجه کنکور مطلوب نبوده، ممکن است تصمیم به تلاش مجدد در سال آینده، یک انتخاب عاقلانه باشد.

• آموزش عالی غیرحضوری یا دوره‌های کوتاه‌مدت: در برخی موارد، تحصیل در دوره‌های تخصصی یا دانشگاهی غیرحضوری نیز می‌تواند راهگشا باشد. داشتن پلن B، از اضطراب ناشی از شکست جلوگیری می‌کند و به شما اجازه می‌دهد تا با رویکردی انعطاف‌پذیر، مسیر خود را ادامه دهید.

اهمیت توسعه مهارت‌های فردی در کنار تحصیل:
دانشگاه، تنها محلی برای کسب دانش نظری نیست؛ بلکه بستری برای رشد و پرورش مهارت‌های فردی و اجتماعی نیز محسوب می‌شود. مهارت‌هایی مانند:

• تفکر انتقادی و حل مسئله: توانایی تحلیل مسائل و یافتن راه‌حل‌های خلاقانه.

• ارتباط مؤثر: توانایی بیان شفاف ایده‌ها و گوش دادن فعال.

• کار تیمی: همکاری با دیگران برای رسیدن به اهداف مشترک.

• مدیریت زمان: برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی وظایف.

• هوش هیجانی: شناخت و مدیریت احساسات خود و دیگران. این مهارت‌ها، که در دنیای امروز بیش از پیش اهمیت یافته‌اند، در کنار دانش تخصصی، شما را به فردی توانمند و آماده برای ورود به بازار کار تبدیل می‌کنند. فعالانه در فعالیت‌های فوق برنامه، کارگاه‌ها، و پروژه‌های گروهی شرکت کنید تا این مهارت‌ها را در خود تقویت نمایید.

یادگیری مداوم و انعطاف‌پذیری در مسیر شغلی:
دنیای امروز، دنیای تغییرات شتابان است. مشاغل و مهارت‌های مورد نیاز، دائماً در حال تحول هستند. بنابراین، فرایند یادگیری نباید با پایان دوران دانشگاه متوقف شود. یک ذهنیت "یادگیری مادام‌العمر" (Lifelong Learning) داشته باشید و همیشه آماده کسب دانش و مهارت‌های جدید باشید. همچنین، در مسیر شغلی خود، انعطاف‌پذیر باشید. ممکن است مسیری که امروز برای خود تصور می‌کنید، با گذشت زمان تغییر کند. آمادگی برای انطباق با شرایط جدید، تغییر شغل، یا حتی بازآموزی برای ورود به حوزه‌های جدید، بخشی از واقعیت دنیای کار مدرن است.

نتیجه‌گیری

انتخاب علاقمندی‌ها پیش از آمدن رتبه‌های کنکور، صرفاً یک توصیه نیست، بلکه یک رویکرد استراتژیک برای ساختن آینده‌ای روشن و رضایت‌بخش است. این رویکرد، بر پایه‌های خودشناسی عمیق، شناخت دقیق دنیای رشته‌ها و مشاغل، مقاومت در برابر فشارهای بیرونی، و برنامه‌ریزی هوشمندانه بنا شده است.

تصمیم‌گیری آگاهانه، که ریشه در شناخت واقعی خود و علاقه‌مندی‌های پایدار دارد، مسیری را هموار می‌سازد که در آن، هر گام بر اساس تفکر و منطق برداشته می‌شود، نه هیجان و اجبار. این رویکرد، نه تنها شانس موفقیت تحصیلی و شغلی را افزایش می‌دهد، بلکه مهم‌تر از آن، رضایت و شادی پایدار را برای فرد به ارمغان می‌آورد.

به شما داوطلبان عزیز توصیه می‌کنیم که به خودتان اعتماد کنید. شما گنجینه‌ای از توانمندی‌ها و علایق منحصر به فرد هستید. مسیر زندگی هر فرد، منحصر به فرد است و خوشبختی واقعی در پیمودن همان مسیر، حتی اگر با مسیر رایج تفاوت داشته باشد، نهفته است. از این مرحله حساس زندگی، با آرامش، تفکر، و امید عبور کنید.

برای همه شما داوطلبان کنکور، در این مرحله حساس و مهم زندگی، آرزوی موفقیت، شادی، و یافتن مسیری که قلب و ذهن شما را سرشار از انگیزه و رضایت کند، داریم.

🔷اخبار و اطلاعیه🔷

⭕کاظمی: خبر مجازی بودن مدارس کذب محض است

👤وزیر آموزش و پرورش پس از جلسه هیات دولت:
🔹افرادی مغرضانه و هدفمند با هدف تشویش اذهان عمومی و ایجاد ناامنی های روانی این مطالب را در فضای رسانه پخش می‌کنند.
🔹آغاز سال تحصیلی را به صورت حضوری قطعاً برگزار خواهیم کرد؛ضمن اینکه ناتری‌های انرژی دارد کم می شود و شما در سال آینده کمترین ناترازی را خواهید داشت.

🔷مشاور تحصیلی🔷

براساس آنچه سازمان سنجش اعلام کرده است، در روزهاي آينده کارنامه ملاک عمل براي انتخاب رشته متقاضيان (نوبت‌هاي اول و دوم) آزمون سراسري سال 1404 منتشر مي‌شود و پس از آن نيز، طي مهلتي که از سوي اين سازمان به اطلاع تمام متقاضيان خواهد رسيد، مرحله مهم انتخاب رشته آزمون سراسري آغاز خواهد شد.

آنچه در اين مجال کوتاه مي‌خواهيم بدان اشاره کنيم، اين است که تامل در مساله انتخاب رشته و انديشيدن به زواياي آن را نبايد به روزهايي که بدان اختصاص خواهد يافت، واگذار کرد؛ بلکه شايسته‌تر آن است که در اين فرصت‌هاي مهم باقي‌مانده تا زمان انتخاب رشته، با ياري گرفتن از مشاوران آموزشي، مراجعه به دانشگاه‌ها و مراکز و مؤسسات آموزش عالي، دانشجويان سال‌هاي قبل و دانش‌آموختگان رشته‌هاي مختلف تحصيلي در سال‌هاي اخير در رشته يا مجموعه رشته‌هاي انتخابي مورد علاقه شما، والدين و تمام کساني که آگاهي و اطلاعات کافي در اين زمينه دارند، به اين بينديشيم که اساساً هدف ما از انتخاب رشته‌هاي دانشگاهي و تحصيل در يکي از اين رشته‌ها که مطلوب ماست، چيست.

اگر ما در پي يافتن پاسخي درخور و شايسته به پرسش ياد شده در بند پيشين باشيم و همت خود را معطوف به شناخت رشته يا رشته‌هايي دلخواه و در عين حال کارآمد و سودمند به حال خود و جامعه کنيم و آن را جدي بگيريم، بي‌ترديد، هم خدمتي به خودمان و آينده‌مان کرده‌ايم و هم به جامعه‌اي که در آن زيست مي‌کنيم و ارتقاي اين جامعه در همه ساحت‌هاي فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و ... آن ياري خواهيم رساند.

حال، افزون بر آنچه در سطرهاي پيشين گفته شد، در اين فرصت کوتاه باقي‌مانده تا زمان انتشار کارنامه ملاک عمل براي انتخاب رشته چه بايد کرد؟

به اين پرسش پاسخ‌هاي پُرشماري مي‌توان داد، اما اگر ملاک ما براي پاسخگويي به پرسش يادشده، کارايي يک رشته يا يک مجموعه‌اي از رشته‌ها و داشتن بازار کار آن رشته‌ها از يک سو، و علاقه‌مندي ما به رشته يا مجموعه‌اي از رشته‌ها از سوي ديگر باشد، تا حدي مي‌توانيم آسان‌تر بدان پاسخ دهيم.

اينکه در اين ميان، بايد علاقه‌مندي خود را ملاک انتخاب رشته قرار دهيم يا دل به بازار کار رشته يا رشته‌هايي خاص ببنديم، دوگانه‌اي است که اگر پيوندي متوازن بين آنها ايجاد نکنيم، مي‌تواند براي ما مشکل‌ساز باشد؛ بدين ترتيب، بهتر است که هر يک از ما که علاقه‌مند به تحصيل در هر کدام از رشته‌هاي دانشگاهي هستيم، فقط به يکي از جوانب انتخاب رشته نينديشيم و با برقرار ساختن موازنه‌اي ميان علاقه خويش به تحصيل در يک رشته و بازار کار آن رشته، به طور نسبي، اقدام به انتخاب رشته کنيم تا به آنچه مطلوب ما در اين انتخاب اساسي زندگي هر يک از ماست، دست يابيم.

در فرصت‌هاي ديگر، باز هم با شما در اين باره سخن خواهيم گفت و در اين باب خواهيم نوشت.

🔷مقاله روانشناسی🔷

آرامش پیش از طوفان: تابستانی بدون دغدغه نتایج کنکور

مقدمه: نفس عمیق بعد از ماراتن؛ پایان یک فصل، آغاز فصل جدید.

پس از هفته‌ها، ماه‌ها و شاید سال‌ها تلاش بی‌وقفه، ماراتن نفس‌گیر کنکور به پایان رسیده است. دستانتان دیگر قلم کاغذ را ندارند، چشمانتان از خیره شدن به صفحات کتاب خسته شده و ذهنتان از حجم اطلاعات اشباع شده است. این لحظه، نقطه پایانی بر یک فصل پر فراز و نشیب در زندگی تحصیلی شماست؛ فصلی که با اضطراب، امید، نگرانی و آرزوهای بزرگ گره خورده بود. اما حال که خط پایان را پشت سر گذاشته‌اید، فرصتی بی‌بدیل برای تنفس عمیق، بازیابی انرژی و آماده‌سازی خود برای فصل بعدی زندگی فرا رسیده است. تابستان پیش رو، نه تنها یک دوره استراحت، بلکه پلی حیاتی است که شما را از دوران پرفشار آمادگی برای کنکور به سمت مراحل جدید و هیجان‌انگیز زندگی هدایت می‌کند. این دوره، فرصتی است برای بازسازی خود، کشف دوباره علایق و آموختن هنر "بی‌دغدغه بودن" در آستانه اعلام نتایجی که سرنوشت تحصیلی شما را رقم خواهد زد.

چرا "عدم درگیری" مهم است؟ توضیح علمی و روانشناختی تاثیر استرس بر سلامت روان و جسم.

در شرایطی که ذهن ما درگیر نتایج آینده است، تمایل طبیعی ما به "درگیر شدن" و "پیش‌بینی کردن" افزایش می‌یابد. اما این درگیری مداوم، به خصوص در مورد امری خارج از کنترل ما مانند نتایج کنکور، می‌تواند آسیب‌های جدی به سلامت روان و جسم وارد کند.

تاثیر استرس بر سلامت روان:

• اضطراب مزمن: نگرانی مداوم در مورد "چه خواهد شد؟" می‌تواند به اضطراب مزمن تبدیل شود. این حالت با بی‌قراری، ترس، تمرکز ضعیف، تحریک‌پذیری و حتی حملات پانیک همراه است.

• افسردگی: احساس ناتوانی در کنترل شرایط و ناامیدی از آینده می‌تواند منجر به علائم افسردگی مانند غمگینی مداوم، از دست دادن علاقه به فعالیت‌های لذت‌بخش، خستگی و اختلال در خواب و اشتها شود.

• کاهش اعتماد به نفس: تمرکز بیش از حد بر نتایج احتمالی و ترس از شکست، می‌تواند اعتماد به نفس فرد را خدشه‌دار کند. این امر باعث می‌شود فرد احساس کند ارزش و هویتش وابسته به یک نمره است.

• اختلال در تمرکز و حافظه: استرس مزمن، به خصوص در ناحیه هیپوکامپ مغز، می‌تواند توانایی تمرکز، یادگیری و به خاطر سپردن اطلاعات را مختل کند. این وضعیت می‌تواند حتی بر توانایی فرد برای لذت بردن از لحظات حال نیز تأثیر منفی بگذارد.

• احساس گناه یا پشیمانی: ممکن است فرد دائماً به این فکر کند که "کاش بیشتر خوانده بودم" یا "اگر فلان کار را کرده بودم". این افکار منفی، چرخه معیوب استرس را تشدید می‌کنند.

تاثیر استرس بر سلامت جسم:

• مشکلات گوارشی: استرس می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند دل‌درد، سوزش سر دل، یبوست، اسهال و سندرم روده تحریک‌پذیر شود.

• سردردهای تنشی و میگرن: تنش عضلانی ناشی از استرس، یکی از دلایل شایع سردردهای مزمن است.

• اختلالات خواب: اضطراب و نگرانی، خواب راحت را مختل کرده و منجر به بی‌خوابی، کابوس‌های شبانه و احساس خستگی در طول روز می‌شوند.

• ضعف سیستم ایمنی: استرس طولانی‌مدت، عملکرد سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و فرد را در برابر بیماری‌ها و عفونت‌ها آسیب‌پذیرتر می‌کند.

• مشکلات قلبی عروقی: در بلندمدت، استرس مزمن می‌تواند فشار خون را بالا برده و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش دهد.

• دردهای عضلانی و اسکلتی: تنش مداوم در عضلات، به خصوص در ناحیه گردن، شانه و کمر، می‌تواند منجر به دردهای مزمن شود.

بنابراین، "عدم درگیری" به معنای بی‌تفاوتی نیست، بلکه به معنای پذیرش واقعیت و تمرکز بر آنچه در حال حاضر در کنترل ماست، یعنی وضعیت روحی و جسمی خودمان، و نه بر نتایج آینده است. این کار، نه تنها به حفظ سلامت روان و جسم کمک می‌کند، بلکه انرژی لازم برای برخورد با هر نتیجه‌ای را نیز فراهم می‌آورد.

قدرت "بی‌خبری" و "عدم کنترل": قبول این واقعیت که نتایج دیگر در کنترل شما نیست و بهترین کار رها کردن است.

شما ماراتن خود را دویده‌اید. ساعت‌ها، روزها و ماه‌ها را صرف تلاش، مطالعه و فداکاری کرده‌اید. حال، نتیجه این تلاش در دستان دیگران است؛ در دستان تصحیح‌کنندگان، در دستان الگوریتم‌های کنکور، و در دستان عوامل بیرونی که از کنترل شما خارج هستند. اینجاست که قدرت "بی‌خبری" و "عدم کنترل" خود را نشان می‌دهد.

چرا پذیرش عدم کنترل حیاتی است؟

• آزادی از بند اضطراب: وقتی می‌پذیریم که بخش بزرگی از ماجرا خارج از دست ماست، دیگر نیازی به انرژی و تمرکز مداوم بر روی آن نداریم. این پذیرش، باری سنگین را از دوش ذهن ما برمی‌دارد و فضای بیشتری برای تنفس و تجربه زندگی ایجاد می‌کند.

• تمرکز بر زمان حال: عدم کنترل بر آینده، ما را به سمت تمرکز بر "اکنون" سوق می‌دهد. این امر به ما اجازه می‌دهد تا از لحظات حال، که تنها زمان واقعی در اختیار ماست، نهایت لذت را ببریم.

• کاهش کمال‌گرایی اجباری: در فرآیند کنکور، بسیاری از ما گرفتار کمال‌گرایی می‌شویم. پذیرش عدم کنترل کمک می‌کند تا از این دام رها شده و واقع‌بینانه‌تر به شرایط نگاه کنیم.

• قدرت رها کردن: "رها کردن" به معنای تسلیم شدن نیست، بلکه به معنای پذیرش حقیقت و حرکت رو به جلو با تمام توان است. وقتی چیزی را که نمی‌توانیم تغییر دهیم، رها می‌کنیم، قدرت خود را صرف چیزهایی می‌کنیم که واقعاً در اختیارمان هستند.

چگونه قدرت بی‌خبری را در آغوش بگیریم؟

• قطع ارتباط با منابع اضطراب: تا حد امکان، از دنبال کردن اخبار، شایعات و بحث‌هایی که مستقیماً به نتایج کنکور مربوط می‌شوند، پرهیز کنید. هرچه کمتر از جزئیات مطلع باشید، ذهن شما آرام‌تر خواهد بود.

• باور به روند طبیعی: به این باور برسید که روند کار به سمت نتیجه‌گیری پیش می‌رود و این روند، بخشی از چرخه زندگی است. مقاومت در برابر آن، فقط درد را بیشتر می‌کند.

• تمرین ذهن‌آگاهی (Mindfulness): ذهن‌آگاهی به شما کمک می‌کند تا افکار اضطراب‌آور را بدون قضاوت مشاهده کنید و سپس آن‌ها را رها کرده و توجه خود را به زمان حال بازگردانید.

• اعتماد به تلاش خود: شما تمام تلاش خود را کرده‌اید. نتایج، انعکاسی از آن تلاش در شرایط خاص است، نه تنها معیار ارزش شما. به این باور برسید که بهترین تلاش خود را انجام داده‌اید.

• تمرکز بر "چه بعد؟" به جای "اگر اینطور می‌شد؟": ذهن خود را از سناریوهای فرضی "اگر" که اضطراب‌آور هستند، منحرف کرده و به سمت برنامه‌ریزی برای "چه بعد" از اعلام نتایج هدایت کنید.

با پذیرش قدرت بی‌خبری و عدم کنترل، شما گامی بزرگ در جهت رهایی از بندهای روانی برداشته و مسیری هموارتر را برای لذت بردن از تابستان خود آغاز می‌کنید.

"تابستان طلایی" را از دست ندهید: این تابستان متفاوت است؛ تابستانی که پل بین "دوران کنکور" و "مرحله جدید زندگی" شماست.

این تابستان، صرفاً یک دوره تعطیلی بین دو مرحله زندگی نیست؛ بلکه یک "تابستان طلایی" است، یک فرصت استثنایی برای بازسازی، کشف و شکوفایی. دوران کنکور، شما را به سمت یک هدف مشخص سوق داده بود و تمام تمرکز شما بر روی رسیدن به آن هدف بود. اما حال که این مرحله به پایان رسیده، شما در موقعیتی قرار دارید که می‌توانید به جوانب دیگر زندگی خود توجه کنید و از آن لذت ببرید.

چرا این تابستان متفاوت است؟

• کاهش فشار و مسئولیت: بعد از سال‌ها فشار تحصیلی و استرس کنکور، این اولین بار است که می‌توانید با خیالی آسوده‌تر به زندگی بپردازید. این فرصتی برای رهایی از فشارهای قبلی است.

• فرصت خودشناسی: در این دوره، فرصت دارید تا خودتان را بهتر بشناسید. علایق واقعی شما چیست؟ چه چیزهایی به شما انرژی می‌دهند؟ چه استعدادهایی دارید که تاکنون فرصت شکوفایی‌شان را نداشته‌اید؟

• کشف دنیاهای جدید: دوران کنکور، بسیاری از درها را به روی شما بسته بود. حال، زمان آن است که این درها را باز کنید و دنیاهای جدیدی را کشف کنید؛ از هنر و ورزش گرفته تا مهارت‌های عملی و ارتباطات انسانی.

• آماده‌سازی برای آینده: این تابستان، به شما کمک می‌کند تا برای مرحله بعدی زندگی‌تان که دانشگاه یا ورود به بازار کار است، آمادگی ذهنی و روانی پیدا کنید. این آمادگی، فراتر از آمادگی درسی است و به سازگاری با محیط جدید و رشد فردی مربوط می‌شود.

• تجدید قوا: شما انرژی زیادی را صرف کنکور کرده‌اید. این تابستان، فرصتی برای تجدید قوا، بازیابی انرژی و آماده‌سازی جسم و روان برای چالش‌های آینده است.

این تابستان، چگونه پلی بین گذشته و آینده شماست؟

• خداحافظی با گذشته: این تابستان، فرصتی برای خداحافظی با دوران سختی‌ها و تلاش‌های بی‌وقفه کنکور است. شما خاطرات این دوران را خواهید داشت، اما با رها کردن وابستگی روانی به آن، به سمت آینده حرکت می‌کنید.

• کاوش در حال: با تمرکز بر فعالیت‌های لذت‌بخش و معنادار در زمان حال، شما به این تابستان هویت می‌بخشید. این تجربه "حال" است که خاطرات این دوره را شکل می‌دهد.

• پیش‌بینی آینده: با کشف علایق و شروع پروژه‌های جدید، شما پایه‌های آینده خود را بنا می‌نهید. این کار، نه تنها هیجان‌انگیز است، بلکه به شما کمک می‌کند تا با دیدی روشن‌تر به سوی اهداف آینده حرکت کنید.

فرصت "تابستان طلایی" را از دست ندهید. آن را به یک دوران خالی از اضطراب و پر از کشف، رشد و خاطرات شیرین تبدیل کنید. این تابستان، سرمایه‌گذاری بر روی خودتان و آمادگی برای درخشش در فصل بعدی زندگی شماست.

راهکارهای عملی برای فرار از "دام کنکور":

دوران پس از کنکور، می‌تواند دورانی وسوسه‌انگیز برای غرق شدن مجدد در چرخه نگرانی و تفکر درباره نتایج باشد. اما با به‌کارگیری راهکارهای عملی، می‌توانید خود را از این "دام کنکور" نجات داده و تابستانی پربار و لذت‌بخش را تجربه کنید.

تمرین "اکنون": چگونه با فعالیت‌های ساده و لذت‌بخش خود را در لحظه حال غرق کنیم.

تمرین "اکنون" یا ذهن‌آگاهی، هنر زندگی کردن در لحظه حال است؛ تجربه‌ای که در دوران استرس کنکور، اغلب نادیده گرفته می‌شود. با غرق کردن خود در فعالیت‌های ساده و لذت‌بخش، می‌توانید ذهن را از چرخه‌های فکری تکراری و اضطراب‌آور رها کنید.

• توجه به حواس پنج‌گانه:

  • دیداری: به جزئیات دنیای اطرافتان با دقت نگاه کنید. رنگ‌ها، اشکال، نور و سایه‌ها. یک گل، یک ابر، یا حتی بافت یک پارچه.

  • شنیداری: به صداهای اطرافتان گوش دهید. صدای پرندگان، باد، موسیقی، صدای نفس کشیدن خودتان. سعی کنید هر صدا را بدون قضاوت تشخیص دهید.

  • بویایی: عطرهای طبیعت (خاک باران‌خورده، گل‌ها) یا عطر غذایی که می‌پزید را عمیقاً استشمام کنید.

  • چشایی: طعم غذا یا نوشیدنی خود را با تمام وجود حس کنید. هر لقمه یا جرعه را با آگاهی تجربه کنید.

  • لامسه: حس لمس آب، هوا، پارچه، خاک، یا حتی تماس دستتان با اشیاء اطرافتان را تجربه کنید.

• فعالیت‌های ساده و لذت‌بخش:

  • نوشیدن یک فنجان چای یا قهوه: تمام مراحل را با دقت انجام دهید؛ از دم کشیدن تا نوشیدن. به حرارت فنجان، عطر، و طعم آن توجه کنید.

  • پیاده‌روی کوتاه: در حین پیاده‌روی، به قدم‌هایتان، صدای پای خود، نسیم روی پوستتان، و مناظر اطرافتان توجه کنید.

  • گوش دادن به موسیقی: یک قطعه موسیقی را انتخاب کنید و تمام تمرکزتان را بر روی آن بگذارید. ریتم، ملودی، هارمونی و احساسی که موسیقی به شما منتقل می‌کند را دریابید.

  • باغبانی یا مراقبت از گیاهان: در حین رسیدگی به گیاهان، به نرمی خاک، حس برگ‌ها، و زیبایی رشد آن‌ها توجه کنید.

  • نقاشی یا طراحی ساده: حتی اگر هنرمند نیستید، با مداد و کاغذ چند خط بکشید. تمرکز بر حرکت دست و شکل‌گیری طرح، شما را در لحظه حال نگه می‌دارد.

  • تجربه حمام یا دوش آب گرم: به گرمای آب، بخار، و احساس آرامشی که بدن شما تجربه می‌کند، توجه کنید.

با تمرین مداوم این تکنیک‌ها، ذهن شما به تدریج یاد می‌گیرد که از افکار گذشته و آینده فاصله بگیرد و در "اکنون" زندگی کند. این تمرین، اولین گام برای ایجاد آرامش و رهایی از دام کنکور است.

طراحی "جعبه ابزار شادی": فهرستی از کارهایی که به شما انرژی می‌دهند و انجام آن‌ها را شروع کنید.

"جعبه ابزار شادی" شما، مجموعه‌ای از فعالیت‌ها، اشیاء، افراد یا خاطراتی است که به محض احساس دلتنگی، خستگی یا اضطراب، به شما انرژی مثبت تزریق می‌کنند. طراحی و استفاده از این جعبه، نه تنها به شما کمک می‌کند تا با استرس مقابله کنید، بلکه تابستان شما را به تجربه‌ای سرشار از لذت و رضایت تبدیل می‌کند.

چگونه جعبه ابزار شادی خود را بسازیم؟

1. فهرست‌برداری: یک دفترچه یا فایل دیجیتال تهیه کنید. سپس شروع به نوشتن کنید:

   • فعالیت‌های لذت‌بخش: چه کارهایی واقعاً از انجامشان لذت می‌برید؟ (مثلاً: کتاب خواندن، فیلم دیدن، آشپزی، بازی کردن، یادگیری یک مهارت جدید، حل پازل).

   • هنرهای خلاقانه: آیا علاقه‌ای به نقاشی، موسیقی، نوشتن، یا کاردستی دارید؟

   • محرک‌های حسی: چه بوها، طعم‌ها، صداها یا لمس‌هایی حال شما را خوب می‌کنند؟ (مثلاً: بوی قهوه تازه، طعم شکلات، صدای باران، حس یک پتوی نرم).

   • افراد مثبت: چه کسانی با حضورشان به شما انرژی مثبت می‌دهند؟ (دوستان، خانواده).

   • مکان‌های آرامش‌بخش: جاهایی که در آن‌ها احساس آرامش می‌کنید (پارک، کنار دریا، اتاق خودتان).

   • خاطرات شیرین: لحظات خوشی که تا به حال تجربه کرده‌اید.

   • اهداف کوچک و قابل دستیابی: چیزهایی که دوست دارید انجام دهید اما وقت نداشتید (مثلاً: یادگیری چند جمله از یک زبان جدید، یادگیری یک دستور پخت ساده).

2. دسته‌بندی: فهرست خود را دسته‌بندی کنید. مثلاً:

   • فعالیت‌های سریع (۵-۱۰ دقیقه): گوش دادن به یک آهنگ شاد، خواندن چند صفحه از یک کتاب، نوشیدن یک لیوان آب با طعم‌دار.

   • فعالیت‌های متوسط (۳۰-۶۰ دقیقه): تماشای یک قسمت از سریال مورد علاقه، پیاده‌روی، نقاشی ساده، پختن یک کیک کوچک.

   • فعالیت‌های عمیق (چند ساعت یا روز): شروع یک پروژه کوچک، دیدار با دوستان، رفتن به طبیعت.

3. اقدام عملی:

   • برنامه‌ریزی روزانه/هفتگی: حداقل روزی یک فعالیت از جعبه ابزار شادی خود را در برنامه روزانه‌تان بگنجانید.

   • در دسترس قرار دادن: ابزار مورد نیاز برای برخی از این فعالیت‌ها (مثلاً: کتاب، لوازم نقاشی، لیست موسیقی) را در جایی قرار دهید که به راحتی قابل دسترسی باشند.

   • تنوع: سعی کنید از تمام دسته‌بندی‌ها و فعالیت‌های مختلف استفاده کنید تا جعبه ابزار شما همیشه تازگی و جذابیت خود را حفظ کند.

با این جعبه ابزار، شما همیشه مجموعه‌ای از راه‌های مثبت و انرژی‌بخش برای مقابله با هرگونه احساس منفی خواهید داشت و تابستان خود را به دورانی سرشار از شادی و رضایت تبدیل خواهید کرد.

ورزش و طبیعت‌گردی: چگونه فعالیت بدنی به کاهش استرس کمک می‌کند.

فعالیت بدنی، به ویژه در فضاهای طبیعی، یکی از مؤثرترین و در دسترس‌ترین ابزارها برای کاهش استرس، بهبود خلق و خو و بازیابی انرژی روانی است. این اثرگذاری، هم ریشه در جنبه‌های فیزیولوژیکی و هم روانشناختی دارد.

جنبه‌های علمی و فیزیولوژیکی:

• ترشح اندورفین: ورزش باعث ترشح اندورفین در مغز می‌شود؛ مواد شیمیایی طبیعی که به عنوان "هورمون‌های شادی" شناخته می‌شوند. اندورفین‌ها، درد را کاهش داده و احساس سرخوشی و آرامش را افزایش می‌دهند.

• کاهش هورمون‌های استرس: فعالیت بدنی منظم به کاهش سطح کورتیزول و آدرنالین در بدن کمک می‌کند. این هورمون‌ها، در زمان استرس ترشح می‌شوند و فعالیت بیش از حد آن‌ها می‌تواند آسیب‌رسان باشد.

• بهبود کیفیت خواب: ورزش منظم، به خصوص در ساعات اولیه روز، می‌تواند به تنظیم چرخه خواب و بیداری کمک کرده و کیفیت خواب را بهبود بخشد. خواب بهتر، خود به کاهش استرس کمک شایانی می‌کند.

• افزایش جریان خون به مغز: ورزش، جریان خون به مغز را افزایش داده و این امر به بهبود عملکرد شناختی، تمرکز و توانایی مقابله با چالش‌ها کمک می‌کند.

جنبه‌های روانشناختی و ارتباط با طبیعت:

• حواس‌پرتی مثبت: فعالیت در طبیعت، توجه شما را از نگرانی‌ها و افکار منفی منحرف کرده و بر جنبه‌های مثبت و آرامش‌بخش محیط متمرکز می‌کند.

• ارتباط با چرخه طبیعت: دیدن رشد گیاهان، تغییر فصل‌ها، و جریان آب، به ما یادآوری می‌کند که زندگی یک چرخه است و سختی‌ها موقتی هستند. این درک، به ما آرامش و پذیرش بیشتری می‌بخشد.

• حس تعلق و پیوند: حضور در طبیعت، حس پیوند با دنیای بزرگتر و احساس تعلق را در ما تقویت می‌کند، که این خود عاملی مهم در کاهش احساس انزوا و اضطراب است.

• کاهش احساس "گیر افتادگی": پس از دوران کنکور که ممکن است فرد احساس "گیر افتادگی" در یک موقعیت خاص داشته باشد، طبیعت‌گردی و فعالیت بدنی، حس رهایی و آزادی را به او بازمی‌گرداند.

راهکارهای عملی:

• پیاده‌روی در پارک یا جنگل: حتی یک پیاده‌روی کوتاه در فضای سبز، تفاوت قابل توجهی ایجاد می‌کند. به صداها، بوها و مناظر توجه کنید.

• دوچرخه‌سواری: این فعالیت، علاوه بر فواید ورزشی، فرصتی برای دیدن مناظر جدید و لذت بردن از هوای آزاد است.

• ورزش‌های گروهی در فضای باز: بازی‌هایی مانند والیبال یا فوتبال با دوستان، هم لذت‌بخش است و هم به کاهش استرس و تقویت روابط اجتماعی کمک می‌کند.

• کوهنوردی یا طبیعت‌گردی: اگر به دنبال چالش بیشتر و تجربه عمیق‌تر طبیعت هستید، این فعالیت‌ها گزینه‌های عالی هستند.

• یوگا یا مدیتیشن در فضای باز: ترکیب آرامش‌بخشی ورزش با انرژی مثبت طبیعت، تجربه فوق‌العاده‌ای خلق می‌کند.

با اختصاص دادن زمان منظم به ورزش و طبیعت‌گردی، شما نه تنها به سلامت جسمی خود اهمیت می‌دهید، بلکه ابزاری قدرتمند برای مدیریت استرس و حفظ آرامش در طول تابستان و پس از آن، به دست می‌آورید.

ارتباط با آدم‌ها، نه با گمان‌ها: از کسانی که دائم درباره کنکور صحبت می‌کنند فاصله بگیرید و با افرادی معاشرت کنید که به شما انرژی مثبت می‌دهند.

در دوران پس از کنکور، یکی از بزرگترین دام‌های روانی، غرق شدن در گفتگوهای تکراری و اغلب اضطراب‌آور درباره کنکور و نتایج آن است. دوستان، خانواده، و حتی ناآشنایان، ممکن است با پرسیدن سوالات یا ابراز نگرانی‌هایی که در کنترل شما نیست، ناخواسته باعث افزایش استرس شما شوند. در این شرایط، "انتخاب آگاهانه" در مورد معاشرت و گفتگو، اهمیت حیاتی پیدا می‌کند.

چرا ارتباط با "آدم‌های درست" مهم است؟

• جذب انرژی مثبت: افراد مثبت‌اندیش، کسانی که به شما روحیه می‌دهند، شما را تشویق می‌کنند و باور دارند، نقش مهمی در بازیابی اعتماد به نفس و شادابی شما دارند.

• دوری از انرژی منفی: کسانی که دائماً در حال بدبینی، نگرانی بیش از حد، یا مقایسه کردن خود و دیگران هستند، انرژی شما را تخلیه می‌کنند. این افراد، حتی اگر نیتشان خیر باشد، می‌توانند شما را درگیر چرخه منفی خود کنند.

• تنوع بخشیدن به گفتگو: با معاشرت با افرادی که علایق متنوعی دارند، شما از دایره محدود گفتگوهای مربوط به کنکور خارج شده و با دنیای وسیع‌تری از ایده‌ها، تجربیات و سرگرمی‌ها آشنا می‌شوید.

• تقویت روابط سالم: تمرکز بر افرادی که شما را همان‌طور که هستید می‌پذیرند و دوست دارند، به تقویت روابط سالم و پایدار کمک می‌کند.

چگونه "آدم‌های درست" را انتخاب کنیم؟

• شناخت انرژی‌دهندگان: فهرستی از افرادی تهیه کنید که حضورشان به شما احساس خوبی می‌دهد، باعث خنده شما می‌شوند، و شما با آن‌ها احساس راحتی و صمیمیت می‌کنید.

• فاصله‌گیری هوشمندانه: به جای قطع رابطه، سعی کنید مدت زمان ملاقات و گفتگو با کسانی را که انرژی منفی منتقل می‌کنند، کاهش دهید. می‌توانید با گفتن جملاتی مانند "من الان نیاز دارم کمی آرامش داشته باشم" یا "بیا در مورد چیزهای دیگری صحبت کنیم"، گفتگو را منحرف کنید.

• جستجوی گفتگوهای معنادار: زمانی که با دوستانتان هستید، سعی کنید بحث‌ها را به سمت علایق مشترک، برنامه‌های آینده، یا فعالیت‌های سرگرم‌کننده هدایت کنید.

• محدود کردن شبکه‌های اجتماعی: در صورت امکان، از گروه‌ها یا صفحات شبکه‌های اجتماعی که مدام در مورد کنکور صحبت می‌کنند، خارج شوید.

• برقراری ارتباط با نسل‌های مختلف: گفتگو با افراد مسن‌تر که تجربیات زیسته‌اند، می‌تواند دیدگاه‌های ارزشمندی به شما بدهد. همچنین، معاشرت با افرادی که در مراحل مختلف زندگی حرفه‌ای یا تحصیلی خود موفق بوده‌اند، می‌تواند الهام‌بخش باشد.

با تمرکز بر ارتباط با آدم‌هایی که به شما انرژی مثبت می‌دهند و دوری از کسانی که باعث اضطراب شما می‌شوند، تابستان خود را به دورانی پر از روابط سالم، حمایت‌گر و الهام‌بخش تبدیل خواهید کرد.

"پروژه‌های پسا کنکور": برنامه‌ریزی برای کارهای کوچکی که مدت‌ها می‌خواستید انجام دهید ولی فرصت نداشتید.

دوران پس از کنکور، فرصتی ایده‌آل برای پیگیری علاقه‌مندی‌هایی است که به دلیل محدودیت زمان و تمرکز بر مطالعه، به تعویق افتاده بودند. این "پروژه‌های پسا کنکور" می‌توانند از کارهای کوچک و سرگرم‌کننده گرفته تا مهارت‌های عملی، تجربه‌ای ارزشمند و رضایت‌بخش را برای شما به ارمغان بیاورند.

چرا پروژه‌های پسا کنکور مهم هستند؟

• بازیافت انگیزه و خلاقیت: انجام کارهایی که دوست دارید، باعث انگیزه مجدد و شکوفایی خلاقیت شما می‌شود. این پروژه‌ها، شما را از حالت منفعل مطالعه خارج کرده و به حالت فعال و سازنده تبدیل می‌کنند.

• کشف علایق جدید: گاهی اوقات، پروژه‌هایی که شروع می‌کنیم، ما را با استعدادها و علاقه‌مندی‌های جدیدی روبرو می‌کنند که پیش از این از وجودشان بی‌خبر بودیم.

• افزایش اعتماد به نفس: تکمیل یک پروژه، هرچند کوچک، حس موفقیت و رضایت را در فرد ایجاد می‌کند که به تقویت اعتماد به نفس او کمک شایانی می‌کند.

• تنوع بخشیدن به زندگی: این پروژه‌ها، زندگی شما را از یکنواختی خارج کرده و با ایجاد تنوع، لذت و هیجان بیشتری را به تابستان شما اضافه می‌کنند.

• آمادگی برای آینده: برخی از این پروژه‌ها، مانند یادگیری یک مهارت خاص، می‌توانند پایه‌ای برای تحصیلات دانشگاهی یا حتی ورود به بازار کار در آینده باشند.

نمونه‌هایی از پروژه‌های پسا کنکور:

• مهارت‌های زبانی: یادگیری یک زبان جدید یا تقویت زبان فعلی (کلاس، اپلیکیشن، مطالعه).

• مهارت‌های فنی و هنری: یادگیری برنامه‌نویسی، طراحی گرافیک، عکاسی، فیلم‌سازی، نواختن یک ساز موسیقی، نقاشی، سفالگری.

• کارهای دستی و تعمیرات: یادگیری تعمیرات ساده خانه، خیاطی، بافتنی، نجاری.

• پروژه‌های علمی و تحقیقی شخصی: تحقیق در مورد موضوعی که به آن علاقه دارید، خواندن کتاب‌های مرجع در یک زمینه خاص.

• فعالیت‌های ورزشی و بدنی: شروع یک رشته ورزشی جدید، پیاده‌روی در مسیرهای تازه، دوچرخه‌سواری در مسافت‌های طولانی‌تر.

• کارهای داوطلبانه: مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی، کمک به دیگران، که هم حس خوبی به شما می‌دهد و هم تجربه ارزشمندی است.

• سازماندهی و مرتب‌سازی: مرتب کردن اتاق، کتابخانه، یا حتی فایل‌های دیجیتال که مدت‌ها به تعویق افتاده بود.

• نوشتن: نوشتن خاطرات، داستان کوتاه، شعر، یا حتی شروع یک وبلاگ.

• پخت و پز و شیرینی‌پزی: یادگیری دستور پخت‌های جدید و پیچیده‌تر.

چگونه شروع کنیم؟

• فهرست‌برداری: لیستی از تمام کارهایی که دوست داشتید انجام دهید ولی وقت نداشتید، تهیه کنید.

• اولویت‌بندی: از بین لیست، چند پروژه را که بیشتر به آن‌ها علاقه دارید و قابل انجام در این بازه زمانی هستند، انتخاب کنید.

• شکستن به مراحل کوچک: هر پروژه را به مراحل کوچکتر و قابل مدیریت تقسیم کنید تا از احساس سردرگمی جلوگیری شود.

• زمان‌بندی: برای هر مرحله، یک زمان‌بندی واقع‌بینانه در نظر بگیرید.

• لذت بردن از فرآیند: مهم‌تر از نتیجه نهایی، لذت بردن از فرآیند یادگیری و انجام کار است.

"پروژه‌های پسا کنکور"، فرصتی طلایی برای کشف توانمندی‌های جدید، غنی‌سازی زندگی و جلوگیری از اتلاف وقت در دوران پر استرس انتظار نتایج هستند.

رسانه و اطلاعات: محدود کردن دنبال کردن اخبار مربوط به کنکور و نتایج.

در دنیای امروز که دسترسی به اطلاعات بسیار آسان است، وسوسه دنبال کردن مداوم اخبار، شایعات، و تحلیل‌های مربوط به کنکور و نتایج آن، بسیار قوی است. اما ادامه این روند، دقیقاً همان چیزی است که باید از آن اجتناب کرد. محدود کردن قرار گرفتن در معرض اطلاعات مربوط به کنکور، گامی حیاتی در جهت حفظ آرامش و سلامت روان شماست.

چرا باید رسانه و اطلاعات کنکور را محدود کنیم؟

• کاهش اضطراب و نگرانی: هر خبر یا تحلیلی، چه مثبت و چه منفی، می‌تواند بر وضعیت روحی شما تأثیر بگذارد. دنبال کردن مداوم این اطلاعات، شما را در معرض نوسانات خلقی و افزایش اضطراب قرار می‌دهد.

• جلوگیری از اطلاعات غلط و شایعات: بخش زیادی از اطلاعات منتشر شده در فضای مجازی، ممکن است نادرست، اغراق‌آمیز یا شایعه باشند. باور کردن این اطلاعات، می‌تواند توهمی از واقعیت ایجاد کرده و استرس شما را دوچندان کند.

• بازپس‌گیری کنترل زمان: زمان زیادی که صرف مرور اخبار و تجزیه و تحلیل آن‌ها می‌شود، می‌تواند صرف فعالیت‌های لذت‌بخش‌تر و مفیدتر گردد.

• تمرکز بر زمان حال: با دور کردن ذهن از تمرکز بر نتایج آینده، به خودتان اجازه می‌دهید تا از لحظات حال لذت ببرید و آن را تجربه کنید.

• آمادگی روانی برای هر نتیجه: وقتی خود را از بمباران اطلاعاتی مصون نگه دارید، احتمال اینکه با اعلام نتایج، هیجان‌زده یا ناامید شدید، کمتر می‌شود. شما آماده‌تر خواهید بود تا نتایج را، هرچه که باشند، بپذیرید.

راهکارهای عملی برای محدود کردن رسانه و اطلاعات:

• تنظیم زمان‌های مشخص: به جای چک کردن مداوم، فقط در زمان‌های بسیار مشخص و کوتاه (مثلاً یک بار در روز یا حتی هر دو روز یک بار)، اخبار مربوط به کنکور را بررسی کنید.

• استفاده از منابع موثق: اگر مجبور به پیگیری هستید، تنها به منابع رسمی و معتبر (مانند سایت سازمان سنجش) مراجعه کنید و از دنبال کردن صفحات و گروه‌های غیررسمی پرهیز کنید.

• قطع کردن اعلان‌ها (Notifications): اعلان‌های مربوط به برنامه‌ها یا وب‌سایت‌های خبری را که به کنکور مربوط می‌شوند، خاموش کنید.

• حذف اپلیکیشن‌ها یا مسدود کردن وب‌سایت‌ها: اگر احساس می‌کنید نمی‌توانید مقاومت کنید، به طور موقت اپلیکیشن‌های خبری مرتبط را حذف کرده یا وب‌سایت‌های مورد نظر را مسدود کنید.

• جایگزینی: زمان‌هایی را که معمولاً صرف پیگیری اخبار می‌کردید، با فعالیت‌های دیگری که به آن‌ها اشاره شد، پر کنید (مطالعه کتاب غیردرسی، گوش دادن به پادکست، انجام یک پروژه).

• گفتگو با خانواده و دوستان: از اطرافیان خود بخواهید که تا حد امکان، اخبار کنکور را با شما در میان نگذارند، مگر در مواقع ضروری.

با اتخاذ رویکردی آگاهانه در قبال رسانه و اطلاعات، شما کنترل بیشتری بر وضعیت روانی خود پیدا کرده و تابستانی آرام‌تر و لذت‌بخش‌تر را تجربه خواهید کرد.

پذیرش هر نتیجه‌ای: آماده‌سازی ذهنی برای نتایج، هرچه که باشد، و درک این که هر نتیجه‌ای می‌تواند شروعی برای مسیر جدیدی باشد.

نقطه اوج این تابستان آرامش‌بخش، مرحله پذیرش نتایج است. فارغ از اینکه نتیجه کنکور چه باشد، آمادگی ذهنی برای رویارویی با آن، کلید اصلی موفقیت در عبور از این مرحله و حرکت رو به جلو است. این پذیرش، به معنای تسلیم شدن در برابر سرنوشت نیست، بلکه به معنای درک واقعیت، قدردانی از تلاش گذشته، و گشودن درها به روی فرصت‌های جدید است.

چگونه برای هر نتیجه‌ای آماده شویم؟

1. بازنگری تلاش‌ها، نه فقط نتایج: به خودتان یادآوری کنید که تمام تلاش خود را کرده‌اید. نتیجه، تنها یک جنبه از این تلاش است و هویت و ارزش شما را تعیین نمی‌کند. موفقیت در کنکور، تنها مسیر رسیدن به اهداف نیست.

2. درک احتمالات: بپذیرید که هم نتایج عالی و هم نتایج کمتر از انتظار، هر دو ممکن هستند. برای هر دو سناریو، از نظر روانی خود را آماده کنید. این آمادگی، به معنای پیش‌بینی بدترین حالت نیست، بلکه به معنای پذیرش واقعیت به عنوان یک امکان است.

3. فصل‌بندی واقع‌گرایانه: به زندگی به عنوان مجموعه‌ای از فصل‌ها نگاه کنید. دوران کنکور، یک فصل بود که به پایان رسیده است. اعلام نتایج، پایان آن فصل و آغاز فصلی جدید است. هر فصلی، درس‌ها و فرصت‌های خاص خود را دارد.

4. تمرکز بر "آنچه هست": وقتی نتایج اعلام شد، به جای مقایسه با دیگران یا افسوس خوردن بر گذشته، بر آنچه که "هست" تمرکز کنید. با این واقعیت، چه کاری می‌توانید انجام دهید؟

5. شناخت گزینه‌های پیش رو: قبل از اعلام نتایج، با گزینه‌های مختلف پیش رو آشنا شوید (رشته‌های دانشگاهی، دوره‌های آموزشی، مسیرهای شغلی). این آگاهی، به شما کمک می‌کند تا در صورت لزوم، تصمیم‌گیری سریع‌تر و آگاهانه‌تری داشته باشید.

درک این که هر نتیجه‌ای می‌تواند شروعی برای مسیر جدیدی باشد:

• نتایج عالی: اگر نتایج عالی کسب کردید، این یک دستاورد بزرگ است. از آن لذت ببرید، اما بدانید که این نیز تنها ابتدای یک مسیر جدید است. چالش‌ها و فرصت‌های جدیدی در انتظار شما خواهد بود.

• نتایج متوسط یا کمتر از انتظار: این نتایج، پایان راه نیستند، بلکه اغلب سرآغاز مسیرهای هیجان‌انگیزتر و غیرمنتظره‌تری هستند. بسیاری از افراد موفق، مسیرهای غیرخطی را طی کرده‌اند. دانشگاه، رشته تحصیلی، یا حتی شغل آینده شما، لزوماً محدود به یک آزمون نیست.

  • فرصت برای بازنگری: نتایج غیرمنتظره، فرصتی برای بازنگری اهداف، علایق و مسیرهای شغلی شما فراهم می‌کنند. شاید علایق واقعی شما در جای دیگری نهفته باشد.

  • یادگیری انعطاف‌پذیری: زندگی همیشه طبق برنامه پیش نمی‌رود. این تجربیات، به شما یاد می‌دهند که چگونه با تغییرات سازگار شوید و انعطاف‌پذیری خود را افزایش دهید.

  • کشف پتانسیل‌های پنهان: گاهی اوقات، محدودیت‌ها، خلاقیت ما را شکوفا می‌کنند. مجبور شدن به یافتن راه‌های جایگزین، می‌تواند پتانسیل‌های پنهان ما را آشکار کند.

با آمادگی ذهنی برای پذیرش هر نتیجه‌ای، شما نه تنها از اضطراب قبل از اعلام نتایج رها می‌شوید، بلکه خود را برای مواجهه با هر تقدیر، با قوت قلب و چشم‌اندازی مثبت آماده می‌کنید.

نتیجه‌گیری: این تابستان را به یک خاطره شیرین تبدیل کنید، نه یک دوره پر از اضطراب. شما قهرمان خودتان بوده‌اید، حالا وقت استراحت و جشن است.

شما ماراتن نفس‌گیر کنکور را به پایان رسانده‌اید. سال‌ها تلاش، نگرانی، استرس و امید، اکنون پشت سر شما قرار دارد. این تابستان، فرصتی بی‌نظیر برای تنفس عمیق، بازیابی انرژی و بازسازی روحی و جسمی شماست. دوران پس از کنکور، به هیچ وجه نباید با اضطراب، دغدغه و فکر مداوم به نتایج سپری شود. شما تمام تلاش خود را کرده‌اید و حالا زمان آن است که این تلاش را به یک خاطره شیرین تبدیل کنید، نه یک دوره پر از نگرانی.

شما قهرمان خودتان بوده‌اید:
به مسیری که طی کرده‌اید فکر کنید. به سختی‌هایی که پشت سر گذاشتید، به فداکاری‌هایی که انجام دادید. شما بار سنگین امتحانات، اضطراب شب امتحان، و فشارهای روانی را تحمل کردید. این خود، یک پیروزی بزرگ است. شما در برابر چالش‌ها ایستادگی کرده‌اید و این نشان‌دهنده قدرت و اراده شماست.

حالا وقت استراحت و جشن است:

• استراحت فعال: استراحت به معنای بی‌کاری نیست. به معنای انجام فعالیت‌هایی است که به شما انرژی می‌دهند و باعث تجدید قوا می‌شوند. از زمان خود برای کشف علایق، یادگیری مهارت‌های جدید، و ارتباط با طبیعت و آدم‌های مثبت استفاده کنید.

• جشن موفقیت: حتی اگر نتایج کنکور آن‌طور که انتظار داشتید نباشد، موفقیت شما در طی کردن این مسیر، شایسته جشن است. این تابستان، فرصتی است برای قدردانی از خود، جشن گرفتن تلاش‌هایتان، و شروعی دوباره با روحیه‌ای نو.

• باور به آینده: بدانید که زندگی همیشه راه‌های خود را پیدا می‌کند. کنکور، تنها یک نقطه در مسیر طولانی زندگی شماست. هر نتیجه‌ای، فرصتی برای یادگیری، رشد و کشف مسیرهای جدید است.

این تابستان را به تجربه‌ای تبدیل کنید که با لبخند به یاد می‌آورید؛ تابستانی که در آن، خود را دوباره کشف کردید، از زندگی لذت بردید، و با آمادگی کامل، قدم به فصل بعدی گذاشتید. آرامش پیش از طوفان، فرصتی است برای دیدن زیبایی‌های زندگی در سکوت، پیش از شروع فصل جدیدی از فعالیت‌ها و چالش‌ها. شما شایسته بهترین‌ها هستید. از این تابستان، نهایت استفاده را ببرید.

🔷مقاله تربیتی🔷

جستاری برای والدین: سخت‌گیری در پوشش نوجوانان

مقدمه

پدر و مادر بودن، سفری پر از چالش و شیرینی است. این مسیر، مملو از لحظات ناب شادی، افتخار و عشق بی‌پایان است، اما در عین حال، با پیچیدگی‌ها و نقاط دشواری نیز همراه است که نیازمند صبر، درایت و گاهی حتی بازنگری در رویکردهای خودمان است. یکی از این چالش‌های بنیادین، مواجهه با دوره پرتلاطم و دگرگون‌کننده نوجوانی فرزندان است؛ دوره‌ای که با تغییرات سریع و گاهی غیرمنتظره جسمی، روحی، عاطفی و فکری همراه است. در این مرحله حساس از زندگی، هویت فردی در حال شکل‌گیری است، ارزش‌ها مورد پرسش قرار می‌گیرند و نوجوان به دنبال کشف جایگاه خود در جهان پیرامونش است.

در این میان، مسئله "پوشش" به یکی از نقاطی تبدیل می‌شود که به کرات می‌تواند کانون تنش و گاهی حتی میدان نبردی بین والدین و فرزندان نوجوانشان باشد. تفاوت دیدگاه‌ها در خصوص انتخاب لباس، سبک پوشش، و حدود و چارچوب‌های آن، می‌تواند منجر به اختلاف نظرهایی جدی شود. در بسیاری از موارد، این اختلافات به سمت سخت‌گیری از سوی والدین و مقاومت از سوی نوجوان پیش می‌رود و فضایی ناخوشایند و تنش‌آلود را در خانواده ایجاد می‌کند.

این جستار با هدف ایجاد فضایی برای تأمل عمیق‌تر و گشایش باب گفت‌وگویی سازنده، به والدینی تقدیم می‌شود که با دغدغه‌هایی جدی در زمینه پوشش فرزندان نوجوان خود مواجه هستند. والدینی که شاید گاهی ناخواسته و از سر دلسوزی، به سمت رویکردهای سخت‌گیرانه و تحمیلی متمایل می‌شوند. هدف ما در این نوشتار، سرزنش یا قضاوت هیچ‌یک از طرفین نیست، بلکه تلاشی است برای فهم عمیق‌تر ریشه‌های این دغدغه‌ها، درک مقتضیات دوره نوجوانی، و ارائه راهکارهایی که بتوانیم از این دوران مهم و حساس، با حفظ احترام متقابل، درک عمیق‌تر و رابطه‌ای سالم و پویا عبور کنیم. معتقدیم که با رویکردی آگاهانه‌تر و مبتنی بر گفت‌وگو، می‌توانیم به تفاهمی پایدار دست یابیم که هم حافظ ارزش‌های خانواده باشد و هم به رشد استقلال و هویت نوجوان یاری رساند.

چرا والدین سخت‌گیری می‌کنند؟ درک دغدغه‌ها

درک چرایی سخت‌گیری والدین در مورد پوشش نوجوانان، اولین قدم برای یافتن راه‌حل‌های سازنده است. این سخت‌گیری‌ها، هرچند ممکن است در عمل به نتایج ناخواسته‌ای منجر شوند، اما معمولاً ریشه در نیات خیرخواهانه و دغدغه‌های واقعی والدین دارند. این دغدغه‌ها، اگرچه در ظاهر ممکن است مربوط به مسائل سطحی چون لباس باشد، اما اغلب عمیق‌تر و مرتبط با نگرانی‌های وجودی‌تر والدین است. بیایید نگاهی به مهم‌ترین دلایلی که باعث می‌شود والدین به سمت سخت‌گیری در این زمینه متمایل شوند، بیندازیم:

1. نگرانی برای امنیت و سلامت:

   • نگرانی از قضاوت جامعه: والدین آگاهند که جامعه، به‌ویژه در برخی فرهنگ‌ها و محیط‌ها، نسبت به پوشش افراد، به‌ویژه نوجوانان، قضاوت‌های خاصی دارد. آن‌ها نگرانند که پوشش "نامناسب" یا "نامتعارف" فرزندشان، موجب برچسب خوردن، تمسخر، یا برقراری روابطی ناسالم شود.

   • نگرانی از آسیب‌های احتمالی: در نگاه برخی والدین، پوشش خاصی ممکن است فرد را در معرض نگاه‌های نامطلوب، مزاحمت‌ها، یا حتی تهدیدات فیزیکی یا روانی قرار دهد. این نگرانی، به‌ویژه در مورد دختران نوجوان، می‌تواند شدیدتر باشد.

   • سلامت جسمی: گاهی نگرانی والدین صرفاً به مسائل اجتماعی محدود نمی‌شود، بلکه به سلامت جسمی فرزند نیز مربوط است. مثلاً پوشیدن لباس‌های نازک در هوای سرد یا لباس‌های نامناسب برای فعالیت‌های ورزشی.

2. حفظ ارزش‌ها و هنجارها:

   • ارزش‌های فرهنگی و ملی: هر خانواده‌ای بخشی از یک فرهنگ و ملت است و دارای ارزش‌های خاصی است که نسل به نسل منتقل می‌شود. پوشش، یکی از بارزترین نمودهای این ارزش‌هاست. والدین مایلند که فرزندانشان با این ارزش‌ها آشنا باشند، آن‌ها را بپذیرند و در عمل نیز رعایت کنند.

   • ارزش‌های دینی و معنوی: برای بسیاری از خانواده‌های مذهبی، پوشش (مانند حجاب) یکی از ارکان مهم باورهای دینی و سبک زندگی است. والدین، وظیفه خود می‌دانند که این جنبه مهم از اعتقادات را به فرزندانشان آموزش داده و در رعایت آن پافشاری کنند.

   • اخلاق خانوادگی: هر خانواده‌ای چهارچوب‌های اخلاقی خاص خود را دارد که ممکن است فراتر از هنجارهای عمومی جامعه باشد. والدین تلاش می‌کنند این حریم اخلاقی خانواده را با تأکید بر برخی جنبه‌های پوشش، حفظ کنند.

3. تصویر اجتماعی خانواده:

   • آبرو و اعتبار خانوادگی: والدین به طور طبیعی نگران هستند که رفتار و پوشش فرزندانشان چگونه بر تصویر و اعتبار خانواده در جامعه یا در نظر بستگان و آشنایان تأثیر می‌گذارد. آن‌ها می‌خواهند فرزندانی داشته باشند که مایه افتخار خانواده باشند.

   • همرنگی با جماعت (در برخی موارد): گاهی والدین می‌خواهند فرزندشان در جامعه "شکل پذیرفته" و "درجایی صحیح" دیده شود، نه به عنوان فردی که با هنجارهای غالب در تضاد است، تا از هرگونه مشکل احتمالی جلوگیری کنند.

4. تجربیات شخصی:

   • تجربیات گذشته خود والدین: بسیاری از والدین، تجربه‌های تلخ یا شیرینی از دوران نوجوانی خود دارند. اگر آن‌ها در دوران نوجوانی خود با پیامدهای منفی ناشی از انتخاب‌های پوششی (چه از سوی خودشان و چه اطرافیان) مواجه شده باشند، ممکن است به طور ناخودآگاه رویکردی محافظه‌کارانه‌تر و سخت‌گیرانه‌تر نسبت به فرزندانشان اتخاذ کنند.

   • مشاهدات از دیگران: دیدن مشکلات یا پیامدهای منفی که برای فرزندان دیگران به دلیل انتخاب‌های پوششی نامناسب رخ داده است، می‌تواند والدین را نسبت به فرزندان خودشان محتاط‌تر و نگران‌تر کند.

5. ناشناخته‌ها و نیاز به کنترل:

   • ابهام در دوره نوجوانی: دوره نوجوانی، برای والدین نیز مملو از ابهام و ناشناخته‌هاست. والدین با تغییرات سریع و گاهی غیرقابل پیش‌بینی در رفتار، علایق و شخصیت فرزندشان روبرو می‌شوند.

   • احساس کنترل: در دنیایی که بسیاری از جوانب زندگی خارج از کنترل والدین است، مسئله پوشش می‌تواند به عنوان یکی از معدود حوزه‌هایی تلقی شود که والدین احساس می‌کنند هنوز می‌توانند بر آن کنترل داشته باشند. این کنترل، ممکن است تلاشی باشد برای ایجاد حس ثبات و امنیت در خودشان.

درک این دغدغه‌ها، به ما کمک می‌کند تا با فرزندانمان در این زمینه همدلانه تر برخورد کنیم و به جای تقابل، به دنبال راه‌هایی برای رفع نگرانی‌ها با در نظر گرفتن نیازهای نوجوان باشیم.

دوران نوجوانی: جست‌وجوی هویت و استقلال

دوره نوجوانی، همانطور که اشاره شد، فقط یک مرحله گذار از کودکی به بزرگسالی نیست؛ بلکه یک مرحله "تحول" بنیادین است. در این دوره، مغز و روان نوجوان دستخوش تغییرات عظیمی می‌شود و او به تدریج از وابستگی صرف به والدین، به سمت استقلال فکری، عاطفی و اجتماعی گام برمی‌دارد. یکی از مظاهر و ابزارهای کلیدی این تحول، جست‌وجوی هویت و تأکید بر استقلال است.

هویت چیست و چگونه شکل می‌گیرد؟

هویت، مجموعه منحصر به فردی از باورها، ارزش‌ها، صفات شخصیتی، علایق، اهداف و احساس تعلق است که به فرد می‌گوید "من کیستم؟". در دوران نوجوانی، پرسش‌های بنیادین هویتی سر برمی‌آورند:

• "من واقعاً چه کسی هستم؟"

• "من به چه چیزهایی باور دارم و چه چیزهایی برایم مهم است؟"

• "چه استعدادها و توانایی‌هایی دارم؟"

• "در جامعه چه نقشی دارم یا می‌خواهم داشته باشم؟"

• "من متعلق به چه گروه‌ها یا خرده‌فرهنگ‌هایی هستم؟"

نوجوانان برای پاسخ به این پرسش‌ها، شروع به آزمون و خطا می‌کنند. آن‌ها هویت‌های مختلف را امتحان می‌کنند، خود را در موقعیت‌های گوناگون قرار می‌دهند، علایق و سلایق خود را کشف می‌کنند و سعی می‌کنند جایگاه خود را در میان همسالان و جامعه بیابند.

پوشش به عنوان ابزار ابراز وجود و هویت‌یابی:

در این فرآیند پیچیده هویت‌یابی، پوشش نقش بسیار پررنگی ایفا می‌کند. پوشاک صرفاً وسیله‌ای برای پوشاندن بدن نیست، بلکه یک زبان بصری است که فرد از طریق آن با جهان ارتباط برقرار می‌کند. نوجوانان از پوشش خود برای:

• ابراز وجود و منحصر به فرد بودن: نشان دادن شخصیت، سلیقه و تمایز خود از دیگران.

• همذات‌پنداری با گروه همسالان: انتخاب پوششی مشابه با دوستان یا گروه‌هایی که به آن‌ها تعلق دارند، احساس پذیرش و تعلق را تقویت می‌کند.

• آزمایش هویت‌های مختلف: امتحان کردن سبک‌های گوناگون پوشش (مثلاً راک، هیپ هاپ، کلاسیک، مینیمال و...)، فرصتی است برای کشف اینکه کدام سبک با شخصیت و احساساتشان سازگارتر است.

• بیان باورها و ارزش‌ها: گاهی پوشش می‌تواند بازتابی از باورهای دینی، سیاسی، اجتماعی یا حتی مخالفت با هنجارهای موجود باشد.

• جلب توجه و ابراز اعتماد به نفس: برخی نوجوانان از پوشش خود برای جلب توجه مثبت و نشان دادن اعتماد به نفسشان استفاده می‌کنند.

پیامدهای سخت‌گیری بیش از حد والدین:

وقتی والدین در زمینه پوشش فرزندان نوجوان خود، بیش از حد سخت‌گیری می‌کنند و فضای کافی برای ابراز وجود و آزمون هویت را سلب می‌کنند، پیامدهای ناخواسته‌ای ممکن است رخ دهد که نه تنها به حل مسئله کمکی نمی‌کند، بلکه روابط و رشد سالم نوجوان را نیز خدشه‌دار می‌سازد:

• افزایش مقاومت و پنهان‌کاری: نوجوان، که به دنبال استقلال و ابراز وجود است، هنگامی که با مخالفت شدید و تحمیل روبرو می‌شود، معمولاً به سمت مقاومت بیشتر و گاهی پنهان‌کاری روی می‌آورد. او ممکن است برای رسیدن به خواسته‌هایش، از والدین دروغ بگوید، لباس‌هایش را در بیرون از خانه عوض کند، یا به طور کلی از بیان علایق واقعی خود پرهیز کند. این پنهان‌کاری، اعتماد را در خانواده از بین می‌برد.

• آسیب به رابطه والد و فرزندی: فضایی که با سخت‌گیری و تحمیل ایجاد می‌شود، فضایی مملو از تنش، رنجش و ناامیدی است. این امر به مرور زمان، منجر به گسست عاطفی و کاهش صمیمیت و اعتماد بین والدین و نوجوان می‌شود. نوجوان احساس می‌کند درک نمی‌شود و والدین نیز احساس درماندگی و عدم کنترل می‌کنند.

• کاهش اعتماد به نفس و احساس بی‌ارزشی: وقتی والدین دائماً انتخاب‌های نوجوان را رد می‌کنند یا به او اجازه نمی‌دهند تا در مورد ظاهر خود تصمیم بگیرد، این پیام به او منتقل می‌شود که انتخاب‌هایش بی‌ارزش، اشتباه یا غیرقابل قبول هستند. این مسئله می‌تواند به شدت به اعتماد به نفس او آسیب بزند و احساس کند که مورد اعتماد والدینش نیست.

• شکل‌گیری هویت شکننده یا متزلزل: نوجوان برای شکل‌گیری هویتی سالم و پایدار، نیاز به فرصت دارد تا خودش را کشف کند، سبک‌ها و عقاید مختلف را بیازماید و در نهایت، هویتی را انتخاب کند که با درونش همخوانی دارد. سخت‌گیری بیش از حد، این فرصت را از او می‌گیرد و ممکن است باعث شود هویت او به جای اینکه از درون بجوشد، از بیرون تحمیل شود که این خود، هویتی شکننده و وابسته به تأیید دیگران خواهد بود.

• افزایش تمرد و شورش: در برخی موارد، مقاومت در برابر سخت‌گیری والدین می‌تواند به شکل شورش آشکار و تمرد درآید. نوجوان برای نشان دادن مخالفت خود، ممکن است عمداً رفتارهایی خلاف میل والدین انجام دهد، نه لزوماً به دلیل علاقه واقعی به آن رفتار، بلکه صرفاً برای اثبات استقلال و مخالفت.

درک این نکات، نشان می‌دهد که چقدر مهم است والدین در قبال نیازهای هویتی و استقلال نوجوان، حساسیت نشان دهند و رویکردی منعطف‌تر اتخاذ کنند.

راهکارهایی برای گفت‌وگوی سازنده و ایجاد تفاهم

مواجهه با دغدغه پوشش نوجوانان، نیازمند یک رویکرد تعاملی و مبتنی بر درک متقابل است، نه یک رویکرد دستوری و تحمیلی. سخت‌گیری صرف، اغلب نتیجه عکس می‌دهد و به جای حل مسئله، به پیچیده‌تر شدن آن دامن می‌زند. در این بخش، به ارائه راهکارهایی عملی می‌پردازیم که به والدین کمک می‌کند تا فضایی برای گفت‌وگوی سازنده و ایجاد تفاهم با فرزندان نوجوان خود در زمینه پوشش فراهم کنند:

1. گوش دادن فعال و همدلی:

   • شنیدن بدون قضاوت: اولین و مهم‌ترین گام، این است که به حرف‌های نوجوان خود گوش دهید، نه صرفاً برای پاسخ دادن، بلکه برای درک کردن. از او بپرسید که چرا این نوع پوشش را انتخاب کرده است. چه چیزی او را به این سبک علاقه‌مند کرده؟ چه احساسی دارد وقتی این لباس را می‌پوشد؟ دلایل او را بشنوید، حتی اگر در ابتدا با آن موافق نیستید. فضایی امن ایجاد کنید که او احساس کند می‌تواند آزادانه احساسات و افکارش را بیان کند.

   • تأیید احساسات، نه لزوماً انتخاب: لازم نیست با انتخاب پوششی موافقت کنید تا احساسات نوجوان را تأیید کنید. جملاتی مانند: "می‌فهمم که چقدر دوست داری مثل دوستانت باشی و با آن‌ها هم‌شکل باشی"، "می‌دانم که این مدل لباس به نظرت خیلی قشنگ است"، یا "می‌فهمم که دوست داری خودت در مورد اینکه چه چیزی بپوشی، تصمیم بگیری و احساس استقلال کنی"، می‌تواند نشان دهد که شما او و احساساتش را درک می‌کنید. این تأیید، دریچه‌ای برای شنیدن حرف‌های شما باز می‌کند.

2. بیان دغدغه‌ها به شیوه‌ای آرام، منطقی و محترمانه:

   • استفاده از ضمیر "من" (I-statements): به جای شروع جملات با "تو" که اغلب حس اتهام را منتقل می‌کند (مانند "تو همیشه اینطور می‌پوشی و ما را شرمنده می‌کنی" یا "تو به حرف ما گوش نمی‌دهی")، از جملاتی استفاده کنید که احساسات و نگرانی‌های خودتان را بیان می‌کند. مثال: "من نگرانم که این لباس ممکن است در فلان موقعیت باعث ناراحتی یا قضاوت دیگران نسبت به تو شود"، "من احساس ناراحتی می‌کنم وقتی می‌بینم این سبک پوشش با ارزش‌های خانوادگی ما کمی تفاوت دارد"، یا "من حس می‌کنم ممکن است این انتخاب، باعث شود که دوستانت کمتر به تو احترام بگذارند."

   • توضیح شفاف دلایل: به جای گفتن "این را نپوش، همین!"، دلایل نگرانی خود را به وضوح و با زبانی منطقی توضیح دهید. مثلاً: "من نگرانم که در این آب و هوای سرد، با این لباس نازک، سرما بخوری و مریض شوی"، "من فکر می‌کنم اگر در مهمانی فامیل این لباس را بپوشی، ممکن است دایی یا عمه‌ات نگران شوند و این موضوع ما را ناراحت کند"، یا "اینکه در محیط مدرسه، دانش‌آموزان از لباس‌های مشابهی استفاده می‌کنند، به نظر من نشان‌دهنده نظم و هماهنگی است و من دوست دارم تو هم در این چهارچوب باشی."

3. تعیین مرزهای منعطف، توافقی و با احترام:

   • مذاکره و یافتن نقطه مشترک: والدین و نوجوان می‌توانند با هم بنشینند و درباره مرزهای پوشش صحبت کنند. آیا می‌توان به راه‌حلی میانی رسید؟ مثلاً: "قبول، این لباس را برای مهمانی دوستانه در خانه خودتان بپوش، اما برای حضور در مراسم رسمی خانوادگی یا مهمانی که فامیل حضور دارند، لباس دیگری انتخاب کنیم؟" یا "می‌توانیم برای رفتن به مدرسه، از این مدل مانتو استفاده کنیم، اما برای بیرون رفتن در روز جمعه، حق انتخاب بیشتری داشته باشی."

   • اعطای حق انتخاب در مسائل کم‌اهمیت‌تر: به نوجوان اجازه دهید تا در مواردی که اهمیت کمتری دارند یا تأثیر مستقیم کمتری بر ارزش‌های اصلی خانواده یا امنیت او دارند، خودش تصمیم بگیرد. این کار به او احساس ارزشمندی و کنترل می‌دهد و احتمال همکاری‌اش در مسائل مهم‌تر را افزایش می‌دهد. مثلاً انتخاب رنگ شال، مدل کیف، یا نوع کفش در مواردی که خارج از قوانین اصلی است.

   • مشخص کردن خط قرمزهای اساسی: اگر برخی خطوط قرمز کاملاً غیرقابل عبور هستند (مثلاً به دلیل اعتقادات دینی یا فرهنگی عمیق)، این خط قرمزها باید به وضوح و با قاطعیت بیان شوند، اما تلاش کنید تعداد این خطوط قرمز را به حداقل برسانید و برای هر کدام، دلیل منطقی و قابل قبول (نه صرفاً "چون من گفتم") داشته باشید.

4. الگوی مثبت بودن:

   • عمل، گویاتر از سخن: نوجوانان، بیش از هر چیز، رفتار والدین خود را مشاهده و تحلیل می‌کنند. اگر شما به ارزش‌های خود پایبند هستید، در پوشش و رفتار خودتان نیز آن ارزش‌ها را منعکس کنید. اگر به پوشش مناسب و آراسته اهمیت می‌دهید، این موضوع را در ظاهر خودتان نیز نشان دهید. زمانی که والدین خودشان الگوی خوبی باشند، نیازی به سخنرانی‌های طولانی و نصیحت‌های مکرر نیست؛ تأثیر الگو بسیار عمیق‌تر و ماندگارتر است.

5. آموزش، نه تحمیل:

   • گفت‌وگو در مورد مفاهیم: به جای دیکته کردن، با نوجوان خود در مورد مفاهیمی مانند "موقعیت‌شناسی"، "احترام به فرهنگ‌ها"، "ملاحظه دیگران"، "اهمیت پوشش در انتقال پیام"، و "ارزش‌های اخلاقی" صحبت کنید. به او کمک کنید تا خودش به درک درستی از این مسائل برسد و بتواند بر اساس آن، انتخاب‌های آگاهانه داشته باشد. این امر، به پرورش تفکر انتقادی و مسئولیت‌پذیری در او کمک می‌کند.

با به‌کارگیری این راهکارها، والدین می‌توانند از دغدغه‌های خود در زمینه پوشش نوجوانان عبور کرده و به جای ایجاد شکاف، پلی از تفاهم و اعتماد بنا کنند که بنیان روابط خانوادگی را مستحکم‌تر خواهد کرد.

نتیجه‌گیری

دوران نوجوانی، همانطور که پیشتر اشاره شد، دورانی حیاتی برای رشد، شکوفایی و شکل‌گیری هویت فردی است. نوجوان در این مرحله، در حال گذار از دنیای وابستگی به دنیای استقلال است و نیازمند فضایی برای کشف خود، آزمودن توانایی‌ها و ابراز وجود است. در این میان، مسئله پوشش، به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای ابراز هویت، می‌تواند به بستری برای تعامل و گاهی تعارض بین والدین و فرزندانشان تبدیل شود.

اما تجربه نشان داده است که سخت‌گیری بیش از حد و رویکردهای تحمیلی از سوی والدین در این زمینه، نه تنها ممکن است به هدف نهایی آن‌ها – یعنی حفظ سلامت، امنیت و ارزش‌های فرزندشان – نرسد، بلکه می‌تواند پیامدهای ناخواسته‌ای داشته باشد. این رویکردها می‌توانند به روابط صمیمی و مبتنی بر اعتماد میان والدین و فرزند آسیب بزنند، حس استقلال و خودباوری نوجوان را خدشه‌دار کنند، و به جای پرورش فردی آگاه و مسئولیت‌پذیر، نوجوانی پنهان‌کار، سرکش یا وابسته به قضاوت دیگران را تربیت کنند.

در مقابل، زمانی که والدین رویکردی مبتنی بر درک، همدلی و گفت‌وگوی سازنده را اتخاذ می‌کنند، می‌توانند پل‌هایی از تفاهم بنا کنند که در نهایت به نفع هر دو طرف خواهد بود. پذیرش این واقعیت که نوجوانان نیاز به فضایی برای ابراز وجود و آزمون هویت دارند، همراه با گوش دادن فعالانه به دغدغه‌ها و نظرات آن‌ها، و بیان محترمانه و منطقی نگرانی‌های خود، مسیری را هموار می‌سازد که در آن، اعتماد متقابل تقویت شده و احترام متقابل شکل می‌گیرد.

در نهایت، اجازه دادن به نوجوانان برای آزمودن و خطا کردن در چارچوب‌هایی منطقی، به آن‌ها کمک می‌کند تا هویت خود را شکل دهند و بیاموزند که چگونه در جامعه، با حفظ ارزش‌های اصیل خود، انتخاب‌های درست و آگاهانه داشته باشند. مهم‌ترین پیامی که والدین می‌توانند به فرزندان نوجوان خود بدهند این است که خانه، همواره پناهگاه امن و قابل اتکایی برای آن‌ها خواهد بود، فارغ از انتخاب‌هایشان در زمینه پوشش یا سایر جنبه‌های زندگی، تا زمانی که این انتخاب‌ها بر مبنای احترام به خود، دیگران و ارزش‌های بنیادین جامعه باشد.

این مسیر، یعنی پیمودن دوران نوجوانی با گفتگو و تفاهم، شاید همیشه آسان نباشد و نیازمند صبر، حوصله و تلاش مداوم از سوی والدین باشد. اما ثمرات این تلاش، رابطه‌ای عمیق‌تر و پایدارتر، اعتمادی راسخ‌تر و رشدی سالم‌تر و متعادل‌تر برای فرزندانمان خواهد بود، که ارزشمندترین سرمایه‌گذاری برای آینده است.

🔷اخبار و اطلاعیه🔷

✅علیرضا کاظمی وزیر آموزش و پرورش:

افزایش سن ورود به دانشگاه فرهنگیان در اختیار شورای عالی انقلاب فرهنگی است

افزایش سن ورود به دانشگاه فرهنگیان در اختیار شورای عالی انقلاب فرهنگی است هر وقت نهایی شد، شورای عالی انقلاب فرهنگی طبیعتاً اعلام می‌کند.

هر مصوبه در شورای عالی انقلاب فرهنگی تا زمانی که به تایید رئیس جمهور نرسیده نه قابلیت ابلاغ دارد نه تمام شده است.

🔷مقاله انگیزشی🔷

تابستان غیرکلیشه‌ای: راهنمای شادی و کشف برای نوجوانان

تابستان! کلمه‌ای که با خودش هزاران تصویر از روزهای طولانی، آفتاب گرم، تفریحات بی‌پایان و دوری از بوی کتاب و دفتر را به همراه دارد. اما برای بسیاری از ما نوجوانان، این تصویر گاهی اوقات به یک چرخه تکراری تبدیل می‌شود: بیدار شدن دیر وقت، گشت و گذار بی‌هدف در شبکه‌های اجتماعی، و در نهایت، احساس دلزدگی و گذشتن بی‌صدا و بی‌اثر تعطیلات. امسال بیایید این کلیشه را بشکنیم! تابستان نه تنها فرصتی برای استراحت است، بلکه یک "بوم نقاشی سفید" است که می‌توانیم با خلاقیت خودمان، آن را به اثری ماندگار تبدیل کنیم. این راهنما برای کسانی است که می‌خواهند تابستانی متفاوت، پر از کشف، شادی و رشد فردی را تجربه کنند؛ تابستانی که فراتر از انتظارها باشد و آمادگی ما را برای سال تحصیلی جدید، نه تنها از نظر علمی، بلکه از نظر روحی و ذهنی، تقویت کند.

خودشناسی در تعطیلات: گشتی در باغچه درون

مدرسه، هرچند ضروری، اما چارچوب‌هایی دارد که گاهی جلوی شکوفایی برخی علایق پنهان ما را می‌گیرد. تابستان فرصتی طلایی است تا خودمان را بیشتر بشناسیم، آن گنجینه‌هایی که شاید در هیاهوی درس و مشق کمتر به چشم آمده‌اند را کشف کنیم.

چگونه علایق پنهانمان را پیدا کنیم؟

• پروژه‌های کوچک، اما بامعنی: لازم نیست یک پروژه عظیم علمی یا هنری را شروع کنید. شاید دلتان بخواهد اولین رمان کوتاه خود را بنویسید، یا یک مجموعه از داستان‌های پدربزرگ و مادربزرگتان را گردآوری کنید. شاید هم علاقه‌مند به عکاسی از جزئیات طبیعت در اطراف خانه‌تان هستید، یا می‌خواهید یک برنامه ساده با پایتون بنویسید. این پروژه‌ها، هرچند کوچک، دریچه‌ای به دنیای درونی شما باز می‌کنند.

• کارهای داوطلبانه غیرمعمول: فراتر از کمک به سالمندان یا پاکسازی پارک‌ها، فکر کنید به چه چیزی واقعاً علاقه دارید. شاید دوست دارید در یک پناهگاه حیوانات کار داوطلبانه انجام دهید، یا به بچه‌های کوچک‌تر در یادگیری یک مهارت کمک کنید. حتی اگر یک روز در هفته به یک مرکز تحقیقاتی محلی سر بزنید و بپرسید آیا کاری از دستتان برمی‌آید، همین هم یک تجربه ارزشمند است.

• ساختن با دستان خود: در دوران دیجیتال، لمس کردن و ساختن با دست، حس و حال عجیبی دارد. یاد بگیرید چگونه یک قفس پرنده بسازید، چطور یک کیک تولد برای مادرتان درست کنید، یا با خمیر سفالگری یک مجسمه کوچک بسازید. این فعالیت‌ها، نه تنها مهارت جدیدی به شما می‌آموزند، بلکه حس غرور و رضایت عمیقی به همراه دارند.

• جستجو در دنیای مجازی (به شیوه‌ای هدفمند): از یوتیوب برای یادگیری نواختن یک ساز جدید استفاده کنید، از پلتفرم‌های آموزشی برای یادگیری طراحی گرافیک یا ادیت ویدئو بهره ببرید. اما حواستان باشد، هدف، یادگیری و خلاقیت است، نه غرق شدن در محتوای بی‌هدف.

خلاقیت بدون فشار: رقص قلم و رنگ، بی دغدغه نمره

یکی از بزرگترین موانع خلاقیت، ترس از قضاوت و نمره است. تابستان، زمان آزادی از این فشارهاست. حالا وقت آن است که با ذهنی باز و دلی رها، دست به کار شویم.

چگونه خلاق باشیم، بدون استرس؟

• نوشتن، فقط برای دل خودتان: یک دفترچه بردارید و هرچه به ذهنتان می‌رسد را بنویسید. یک داستان کوتاه با شخصیت‌های عجیب و غریب، یک شعر درباره غروب خورشید، یا حتی خاطرات روزانه خودتان. لازم نیست شاهکار ادبی خلق کنید؛ فقط بنویسید تا ذهنتان باز شود.

• ساختن موسیقی، حتی بدون ساز: شاید ساز زدن بلد نباشید، اما می‌توانید با صداهای اطرافتان موسیقی بسازید. از اپلیکیشن‌های ساخت موسیقی روی گوشی خود استفاده کنید، یا حتی با ضربه زدن روی اشیاء مختلف، ریتم‌های خلاقانه بسازید. شاید دلتان بخواهد ترانه خودتان را بنویسید و آن را بخوانید.

• عکاسی تجربی: دوربین گوشی یا دوربین عکاسی خود را بردارید و به دنیای اطراف با نگاهی نو بنگرید. از زاویه‌های جدید عکس بگیرید، با نور و سایه بازی کنید، یا روی جزئیات تمرکز کنید. سعی کنید در عکس‌هایتان داستانی را روایت کنید.

• یادگیری یک مهارت هنری جدید: همیشه دلتان خواسته نقاشی رنگ روغن را امتحان کنید؟ یا طراحی با مداد رنگی را یاد بگیرید؟ یا شاید مجسمه‌سازی با آلومینیوم؟ کلاس‌های آنلاین زیادی برای این منظور وجود دارد، یا حتی می‌توانید با دیدن ویدئوهای آموزشی، این مهارت‌ها را در خانه تمرین کنید.

تعاملات اجتماعی معنادار: فراتر از صفحه نمایش

در دنیای امروز، ما همیشه به صورت مجازی با دیگران در ارتباط هستیم، اما این ارتباطات، گاهی اوقات سطحی و گذرا هستند. تابستان فرصتی است تا ارتباطات واقعی و عمیق‌تری با دوستان و خانواده برقرار کنیم.

چگونه ارتباطات عمیق‌تر بسازیم؟

• "ماجراجویی شهری" با دوستان: یک روز را انتخاب کنید و با دوستانتان برنامه‌ریزی کنید. این می‌تواند بازدید از یک محله قدیمی شهر، پیدا کردن بهترین بستنی فروشی، یا حتی شرکت در یک بازی فکری گروهی در فضای باز باشد. مهم این است که با هم وقت بگذرانید و خاطره بسازید.

• کمک به همسایگان: گاهی اوقات نزدیک‌ترین آدم‌ها، کسانی هستند که کمتر با آن‌ها صحبت می‌کنیم. به همسایگان خود، به خصوص سالمندان، پیشنهاد کمک بدهید. شاید حمل خرید، یا صرفاً یک گپ و گفت کوتاه. این اقدامات کوچک، پیوند بین شما و اطرافیانتان را قوی‌تر می‌کند.

• گفتگوهای عمیق با والدین: پدر و مادر شما نه تنها مراقب شما هستند، بلکه تجربیات ارزشمندی دارند. به جای اینکه فقط از آن‌ها پول توجیبی بخواهید، با آن‌ها درباره رویاهایتان، ترس‌هایتان، یا حتی اتفاقات روزمره‌تان صحبت کنید. شاید آن‌ها بتوانند راهنمایی‌های ارزشمندی به شما بدهند.

• قطع ارتباط موقت با شبکه‌های اجتماعی: یک روز در هفته یا حتی یک آخر هفته را به طور کامل از شبکه‌های اجتماعی فاصله بگیرید. در این مدت، با افرادی که دوست دارید، حضوری وقت بگذرانید. این کار به شما کمک می‌کند تا قدر ارتباطات واقعی را بیشتر بدانید.

مسافرت‌های کوچک و کشف‌های بزرگ: گنجینه شهر شما

لازم نیست برای کشف کردن، حتماً بلیط هواپیما بخرید و به کشوری دیگر سفر کنید. دنیای اطراف شما، پر از شگفتی است که شاید تا به حال به آن‌ها توجه نکرده‌اید.

چگونه در شهر خودمان کاوشگر باشیم؟

• موزه‌ها و گالری‌های محلی: بسیاری از شهرها موزه‌ها و گالری‌های کوچک و دیدنی دارند که شاید تا به حال نشنیده‌اید. در مورد تاریخ محلی، هنر معاصر، یا حتی موزه‌های علمی در شهرتان تحقیق کنید و یک روز را به بازدید از آن‌ها اختصاص دهید.

• کشف پارک‌های پنهان: هر شهری، گوشه‌های دنج و آرامش‌بخشی دارد که کمتر شناخته شده‌اند. نقشه شهر را بررسی کنید، از مردم محلی سوال بپرسید، و به دنبال پارک‌های کوچک، باغ‌های عمومی، یا حتی مسیرهای پیاده‌روی کنار رودخانه باشید.

• شرکت در فستیوال‌ها و رویدادهای محلی: از تقویم رویدادهای شهرتان باخبر شوید. فستیوال‌های غذایی، کنسرت‌های خیابانی، نمایشگاه‌های هنری، یا حتی بازارهای محلی، فرصت‌های خوبی برای تجربه فرهنگ و آشنایی با آدم‌های جدید هستند.

• عکاسی از معماری و جزئیات شهری: به ساختمان‌های اطراف خود با دقت بیشتری نگاه کنید. جزئیات معماری، نقش و نگارهای قدیمی، یا حتی نقاشی‌های دیواری (گرافیتی) می‌توانند سوژه‌های عکاسی جذابی باشند.

مسئولیت‌پذیری و استقلال: گامی به سوی بزرگسالی

تابستان فرصتی عالی برای یادگیری مهارت‌های زندگی و افزایش استقلال است. این تجربیات، نه تنها به شما در آینده کمک می‌کنند، بلکه حس اعتماد به نفس و توانمندی را در شما تقویت می‌کنند.

چگونه مسئولیت‌پذیری را تمرین کنیم؟

• مدیریت بودجه شخصی: اگر پول توجیبی دریافت می‌کنید، یاد بگیرید چگونه آن را مدیریت کنید. یک بودجه کوچک برای تفریحات، خرید کتاب، یا حتی پس‌انداز برای یک هدف بزرگتر تعیین کنید. این کار به شما در درک ارزش پول و برنامه‌ریزی مالی کمک می‌کند.

• انجام کارهای خانه با ابتکار: به جای اینکه منتظر باشید کسی از شما بخواهد، خودتان ابتکار عمل را به دست بگیرید. شاید شستن ماشین، مرتب کردن حیاط، یا حتی کمک به خرید هفتگی خانواده. این کارها، مسئولیت‌پذیری شما را نشان می‌دهد.

• یادگیری آشپزی: هرچند که غذاهای آماده و فست‌فودها وسوسه‌انگیز هستند، اما یادگیری آشپزی، یکی از اساسی‌ترین مهارت‌های زندگی است. با دستور پخت‌های ساده شروع کنید، مثلاً پختن املت، سالاد، یا حتی یک غذای سنتی ایرانی. این کار هم لذت‌بخش است و هم مفید.

• مدیریت زمان شخصی: بدون فشارهای مدرسه، شما مسئولیت زمان خودتان را به عهده دارید. یاد بگیرید چگونه برنامه‌ریزی کنید تا هم به تفریح بپردازید، هم مهارت جدیدی یاد بگیرید، و هم به مسئولیت‌هایتان عمل کنید.

زمان صفحه (Screen Time) هوشمند: تکنولوژی، یار همراه نه دشمن

گوشی و کامپیوتر، بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی ما هستند. اما چگونه می‌توانیم از این ابزارها به جای هدر دادن وقت، برای رشد و یادگیری استفاده کنیم؟

چگونه با تکنولوژی، هوشمندانه رفتار کنیم؟

• یادگیری کدنویسی: اگر به کامپیوتر و ساختن علاقه‌مندید، یادگیری کدنویسی می‌تواند فوق‌العاده باشد. پلتفرم‌های زیادی مانند Codecademy یا Khan Academy دوره‌های رایگان و جذابی برای شروع دارند.

• ساخت یک بازی ساده: با ابزارهایی مانند Scratch یا Roblox Studio، می‌توانید ایده‌های خلاقانه خود را به یک بازی تبدیل کنید. این کار، علاوه بر سرگرمی، مهارت‌های حل مسئله و خلاقیت شما را تقویت می‌کند.

• تماشای مستندهای آموزشی جذاب: دنیایی از مستندهای علمی، تاریخی، و فرهنگی در پلتفرم‌هایی مانند یوتیوب یا سرویس‌های پخش آنلاین وجود دارد. مستندهایی را انتخاب کنید که به علایق شما نزدیک هستند و دانش شما را گسترش می‌دهند.

• یادگیری زبان‌های خارجی: اپلیکیشن‌های زیادی برای یادگیری زبان وجود دارند که می‌توانند این فرآیند را لذت‌بخش کنند. حتی می‌توانید با استفاده از پلتفرم‌های تبادل زبان، با افراد بومی در سراسر جهان صحبت کنید.

• واقع‌گرایی در استفاده از شبکه‌های اجتماعی: به جای صرفاً اسکرول کردن بی‌هدف، از این پلتفرم‌ها برای دنبال کردن صفحات آموزشی، هنری، یا علمی استفاده کنید. با دوستانتان چت کنید، اما زمان مشخصی را به آن اختصاص دهید و از آن فراتر نروید.

نکاتی برای والدین: حمایت، نه کنترل

تابستان فرصتی است تا نوجوانان، استقلال و مسئولیت‌پذیری را بیاموزند. نقش والدین در این مسیر، حمایتی و هدایت‌کننده است، نه کنترل‌کننده و برنامه‌ریز بیش از حد.

چگونه والدین می‌توانند به تابستان غیرکلیشه‌ای فرزندانشان کمک کنند؟

• فراهم کردن فضا برای کشف: به جای اینکه برنامه دقیق روزانه فرزندتان را مشخص کنید، فضایی را برای او فراهم کنید تا خودش بتواند علایقش را کشف کند. سوال بپرسید: "چه چیزی بیشتر تو را هیجان‌زده می‌کند؟" و به پاسخ‌های او گوش دهید.

• عدم فشار برای موفقیت "کلیشه‌ای": انتظار نداشته باشید فرزندتان حتماً در تابستان در یک کلاس فوق برنامه شرکت کند و رتبه برتر کسب کند. اجازه دهید تجربه‌های او، لزوماً منجر به "موفقیت" به معنای رایج نشود، بلکه به "رشد" و "کشف" ختم شود.

• تشویق به ریسک‌های کوچک و مثبت: گاهی اوقات، اجازه دادن به نوجوان برای انجام کاری که کمی از منطقه امن او خارج می‌شود (مانند صحبت با یک غریبه در یک رویداد فرهنگی، یا امتحان کردن یک غذای جدید)، می‌تواند بسیار آموزنده باشد.

• گذراندن وقت با کیفیت: نیازی نیست تمام تابستان را برنامه پر و پیمانی داشته باشید. گاهی اوقات، یک عصرانه خانوادگی، یک بازی رومیزی، یا حتی یک پیاده‌روی ساده، می‌تواند ارتباط شما را با فرزندتان عمیق‌تر کند.

• اعتماد و احترام: به فرزندتان نشان دهید که به توانایی‌های او اعتماد دارید. به انتخاب‌های او، تا جایی که ایمن و معقول باشند، احترام بگذارید. این اعتماد، در نهایت باعث می‌شود او نیز به خود و توانایی‌هایش اعتماد پیدا کند.

نتیجه‌گیری: تابستان، بوم نقاشی زندگی

تابستان، تنها یک فصل نیست؛ یک فرصت است. یک فرصت طلایی برای "reboot" کردن خودمان، رها شدن از چارچوب‌های معمول، و باز کردن پنجره‌ای به سوی دنیایی از احتمالات. این بوم نقاشی سفید، منتظر قلم‌مو و رنگ خلاقیت شماست. لازم نیست نقاشی شما شبیه هیچ‌کس دیگری باشد. شاهکار شما، حاصل تجربه‌های منحصر به فرد، کنجکاوی بی‌حد و حصر، و شادی‌های صادقانه شماست. تابستانی را برای خودتان بسازید که نه تنها به یاد ماندنی باشد، بلکه شما را به فردی قوی‌تر، خلاق‌تر و شادتری تبدیل کند. این تابستان، فرصت شماست تا داستانی را بنویسید که فقط خودتان می‌توانید خلق کنید. پس قلم را بردارید و شروع کنید!

تابستان غیرکلیشه‌ای: راهنمای شادی و کشف برای نوجوانان

تابستان! کلمه‌ای که با خودش هزاران تصویر از روزهای طولانی، آفتاب گرم، تفریحات بی‌پایان و دوری از بوی کتاب و دفتر را به همراه دارد. اما برای بسیاری از ما نوجوانان، این تصویر گاهی اوقات به یک چرخه تکراری تبدیل می‌شود: بیدار شدن دیر وقت، گشت و گذار بی‌هدف در شبکه‌های اجتماعی، و در نهایت، احساس دلزدگی و گذشتن بی‌صدا و بی‌اثر تعطیلات. امسال بیایید این کلیشه را بشکنیم! تابستان نه تنها فرصتی برای استراحت است، بلکه یک "بوم نقاشی سفید" است که می‌توانیم با خلاقیت خودمان، آن را به اثری ماندگار تبدیل کنیم. این راهنما برای کسانی است که می‌خواهند تابستانی متفاوت، پر از کشف، شادی و رشد فردی را تجربه کنند؛ تابستانی که فراتر از انتظارها باشد و آمادگی ما را برای سال تحصیلی جدید، نه تنها از نظر علمی، بلکه از نظر روحی و ذهنی، تقویت کند.

خودشناسی در تعطیلات: گشتی در باغچه درون

مدرسه، هرچند ضروری، اما چارچوب‌هایی دارد که گاهی جلوی شکوفایی برخی علایق پنهان ما را می‌گیرد. تابستان فرصتی طلایی است تا خودمان را بیشتر بشناسیم، آن گنجینه‌هایی که شاید در هیاهوی درس و مشق کمتر به چشم آمده‌اند را کشف کنیم.

چگونه علایق پنهانمان را پیدا کنیم؟

• پروژه‌های کوچک، اما بامعنی: لازم نیست یک پروژه عظیم علمی یا هنری را شروع کنید. شاید دلتان بخواهد اولین رمان کوتاه خود را بنویسید، یا یک مجموعه از داستان‌های پدربزرگ و مادربزرگتان را گردآوری کنید. شاید هم علاقه‌مند به عکاسی از جزئیات طبیعت در اطراف خانه‌تان هستید، یا می‌خواهید یک برنامه ساده با پایتون بنویسید. این پروژه‌ها، هرچند کوچک، دریچه‌ای به دنیای درونی شما باز می‌کنند.

• کارهای داوطلبانه غیرمعمول: فراتر از کمک به سالمندان یا پاکسازی پارک‌ها، فکر کنید به چه چیزی واقعاً علاقه دارید. شاید دوست دارید در یک پناهگاه حیوانات کار داوطلبانه انجام دهید، یا به بچه‌های کوچک‌تر در یادگیری یک مهارت کمک کنید. حتی اگر یک روز در هفته به یک مرکز تحقیقاتی محلی سر بزنید و بپرسید آیا کاری از دستتان برمی‌آید، همین هم یک تجربه ارزشمند است.

• ساختن با دستان خود: در دوران دیجیتال، لمس کردن و ساختن با دست، حس و حال عجیبی دارد. یاد بگیرید چگونه یک قفس پرنده بسازید، چطور یک کیک تولد برای مادرتان درست کنید، یا با خمیر سفالگری یک مجسمه کوچک بسازید. این فعالیت‌ها، نه تنها مهارت جدیدی به شما می‌آموزند، بلکه حس غرور و رضایت عمیقی به همراه دارند.

• جستجو در دنیای مجازی (به شیوه‌ای هدفمند): از یوتیوب برای یادگیری نواختن یک ساز جدید استفاده کنید، از پلتفرم‌های آموزشی برای یادگیری طراحی گرافیک یا ادیت ویدئو بهره ببرید. اما حواستان باشد، هدف، یادگیری و خلاقیت است، نه غرق شدن در محتوای بی‌هدف.

خلاقیت بدون فشار: رقص قلم و رنگ، بی دغدغه نمره

یکی از بزرگترین موانع خلاقیت، ترس از قضاوت و نمره است. تابستان، زمان آزادی از این فشارهاست. حالا وقت آن است که با ذهنی باز و دلی رها، دست به کار شویم.

چگونه خلاق باشیم، بدون استرس؟

• نوشتن، فقط برای دل خودتان: یک دفترچه بردارید و هرچه به ذهنتان می‌رسد را بنویسید. یک داستان کوتاه با شخصیت‌های عجیب و غریب، یک شعر درباره غروب خورشید، یا حتی خاطرات روزانه خودتان. لازم نیست شاهکار ادبی خلق کنید؛ فقط بنویسید تا ذهنتان باز شود.

• ساختن موسیقی، حتی بدون ساز: شاید ساز زدن بلد نباشید، اما می‌توانید با صداهای اطرافتان موسیقی بسازید. از اپلیکیشن‌های ساخت موسیقی روی گوشی خود استفاده کنید، یا حتی با ضربه زدن روی اشیاء مختلف، ریتم‌های خلاقانه بسازید. شاید دلتان بخواهد ترانه خودتان را بنویسید و آن را بخوانید.

• عکاسی تجربی: دوربین گوشی یا دوربین عکاسی خود را بردارید و به دنیای اطراف با نگاهی نو بنگرید. از زاویه‌های جدید عکس بگیرید، با نور و سایه بازی کنید، یا روی جزئیات تمرکز کنید. سعی کنید در عکس‌هایتان داستانی را روایت کنید.

• یادگیری یک مهارت هنری جدید: همیشه دلتان خواسته نقاشی رنگ روغن را امتحان کنید؟ یا طراحی با مداد رنگی را یاد بگیرید؟ یا شاید مجسمه‌سازی با آلومینیوم؟ کلاس‌های آنلاین زیادی برای این منظور وجود دارد، یا حتی می‌توانید با دیدن ویدئوهای آموزشی، این مهارت‌ها را در خانه تمرین کنید.

تعاملات اجتماعی معنادار: فراتر از صفحه نمایش

در دنیای امروز، ما همیشه به صورت مجازی با دیگران در ارتباط هستیم، اما این ارتباطات، گاهی اوقات سطحی و گذرا هستند. تابستان فرصتی است تا ارتباطات واقعی و عمیق‌تری با دوستان و خانواده برقرار کنیم.

چگونه ارتباطات عمیق‌تر بسازیم؟

• "ماجراجویی شهری" با دوستان: یک روز را انتخاب کنید و با دوستانتان برنامه‌ریزی کنید. این می‌تواند بازدید از یک محله قدیمی شهر، پیدا کردن بهترین بستنی فروشی، یا حتی شرکت در یک بازی فکری گروهی در فضای باز باشد. مهم این است که با هم وقت بگذرانید و خاطره بسازید.

• کمک به همسایگان: گاهی اوقات نزدیک‌ترین آدم‌ها، کسانی هستند که کمتر با آن‌ها صحبت می‌کنیم. به همسایگان خود، به خصوص سالمندان، پیشنهاد کمک بدهید. شاید حمل خرید، یا صرفاً یک گپ و گفت کوتاه. این اقدامات کوچک، پیوند بین شما و اطرافیانتان را قوی‌تر می‌کند.

• گفتگوهای عمیق با والدین: پدر و مادر شما نه تنها مراقب شما هستند، بلکه تجربیات ارزشمندی دارند. به جای اینکه فقط از آن‌ها پول توجیبی بخواهید، با آن‌ها درباره رویاهایتان، ترس‌هایتان، یا حتی اتفاقات روزمره‌تان صحبت کنید. شاید آن‌ها بتوانند راهنمایی‌های ارزشمندی به شما بدهند.

• قطع ارتباط موقت با شبکه‌های اجتماعی: یک روز در هفته یا حتی یک آخر هفته را به طور کامل از شبکه‌های اجتماعی فاصله بگیرید. در این مدت، با افرادی که دوست دارید، حضوری وقت بگذرانید. این کار به شما کمک می‌کند تا قدر ارتباطات واقعی را بیشتر بدانید.

مسافرت‌های کوچک و کشف‌های بزرگ: گنجینه شهر شما

لازم نیست برای کشف کردن، حتماً بلیط هواپیما بخرید و به کشوری دیگر سفر کنید. دنیای اطراف شما، پر از شگفتی است که شاید تا به حال به آن‌ها توجه نکرده‌اید.

چگونه در شهر خودمان کاوشگر باشیم؟

• موزه‌ها و گالری‌های محلی: بسیاری از شهرها موزه‌ها و گالری‌های کوچک و دیدنی دارند که شاید تا به حال نشنیده‌اید. در مورد تاریخ محلی، هنر معاصر، یا حتی موزه‌های علمی در شهرتان تحقیق کنید و یک روز را به بازدید از آن‌ها اختصاص دهید.

• کشف پارک‌های پنهان: هر شهری، گوشه‌های دنج و آرامش‌بخشی دارد که کمتر شناخته شده‌اند. نقشه شهر را بررسی کنید، از مردم محلی سوال بپرسید، و به دنبال پارک‌های کوچک، باغ‌های عمومی، یا حتی مسیرهای پیاده‌روی کنار رودخانه باشید.

• شرکت در فستیوال‌ها و رویدادهای محلی: از تقویم رویدادهای شهرتان باخبر شوید. فستیوال‌های غذایی، کنسرت‌های خیابانی، نمایشگاه‌های هنری، یا حتی بازارهای محلی، فرصت‌های خوبی برای تجربه فرهنگ و آشنایی با آدم‌های جدید هستند.

• عکاسی از معماری و جزئیات شهری: به ساختمان‌های اطراف خود با دقت بیشتری نگاه کنید. جزئیات معماری، نقش و نگارهای قدیمی، یا حتی نقاشی‌های دیواری (گرافیتی) می‌توانند سوژه‌های عکاسی جذابی باشند.

مسئولیت‌پذیری و استقلال: گامی به سوی بزرگسالی

تابستان فرصتی عالی برای یادگیری مهارت‌های زندگی و افزایش استقلال است. این تجربیات، نه تنها به شما در آینده کمک می‌کنند، بلکه حس اعتماد به نفس و توانمندی را در شما تقویت می‌کنند.

چگونه مسئولیت‌پذیری را تمرین کنیم؟

• مدیریت بودجه شخصی: اگر پول توجیبی دریافت می‌کنید، یاد بگیرید چگونه آن را مدیریت کنید. یک بودجه کوچک برای تفریحات، خرید کتاب، یا حتی پس‌انداز برای یک هدف بزرگتر تعیین کنید. این کار به شما در درک ارزش پول و برنامه‌ریزی مالی کمک می‌کند.

• انجام کارهای خانه با ابتکار: به جای اینکه منتظر باشید کسی از شما بخواهد، خودتان ابتکار عمل را به دست بگیرید. شاید شستن ماشین، مرتب کردن حیاط، یا حتی کمک به خرید هفتگی خانواده. این کارها، مسئولیت‌پذیری شما را نشان می‌دهد.

• یادگیری آشپزی: هرچند که غذاهای آماده و فست‌فودها وسوسه‌انگیز هستند، اما یادگیری آشپزی، یکی از اساسی‌ترین مهارت‌های زندگی است. با دستور پخت‌های ساده شروع کنید، مثلاً پختن املت، سالاد، یا حتی یک غذای سنتی ایرانی. این کار هم لذت‌بخش است و هم مفید.

• مدیریت زمان شخصی: بدون فشارهای مدرسه، شما مسئولیت زمان خودتان را به عهده دارید. یاد بگیرید چگونه برنامه‌ریزی کنید تا هم به تفریح بپردازید، هم مهارت جدیدی یاد بگیرید، و هم به مسئولیت‌هایتان عمل کنید.

زمان صفحه (Screen Time) هوشمند: تکنولوژی، یار همراه نه دشمن

گوشی و کامپیوتر، بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی ما هستند. اما چگونه می‌توانیم از این ابزارها به جای هدر دادن وقت، برای رشد و یادگیری استفاده کنیم؟

چگونه با تکنولوژی، هوشمندانه رفتار کنیم؟

• یادگیری کدنویسی: اگر به کامپیوتر و ساختن علاقه‌مندید، یادگیری کدنویسی می‌تواند فوق‌العاده باشد. پلتفرم‌های زیادی مانند Codecademy یا Khan Academy دوره‌های رایگان و جذابی برای شروع دارند.

• ساخت یک بازی ساده: با ابزارهایی مانند Scratch یا Roblox Studio، می‌توانید ایده‌های خلاقانه خود را به یک بازی تبدیل کنید. این کار، علاوه بر سرگرمی، مهارت‌های حل مسئله و خلاقیت شما را تقویت می‌کند.

• تماشای مستندهای آموزشی جذاب: دنیایی از مستندهای علمی، تاریخی، و فرهنگی در پلتفرم‌هایی مانند یوتیوب یا سرویس‌های پخش آنلاین وجود دارد. مستندهایی را انتخاب کنید که به علایق شما نزدیک هستند و دانش شما را گسترش می‌دهند.

• یادگیری زبان‌های خارجی: اپلیکیشن‌های زیادی برای یادگیری زبان وجود دارند که می‌توانند این فرآیند را لذت‌بخش کنند. حتی می‌توانید با استفاده از پلتفرم‌های تبادل زبان، با افراد بومی در سراسر جهان صحبت کنید.

• واقع‌گرایی در استفاده از شبکه‌های اجتماعی: به جای صرفاً اسکرول کردن بی‌هدف، از این پلتفرم‌ها برای دنبال کردن صفحات آموزشی، هنری، یا علمی استفاده کنید. با دوستانتان چت کنید، اما زمان مشخصی را به آن اختصاص دهید و از آن فراتر نروید.

نکاتی برای والدین: حمایت، نه کنترل

تابستان فرصتی است تا نوجوانان، استقلال و مسئولیت‌پذیری را بیاموزند. نقش والدین در این مسیر، حمایتی و هدایت‌کننده است، نه کنترل‌کننده و برنامه‌ریز بیش از حد.

چگونه والدین می‌توانند به تابستان غیرکلیشه‌ای فرزندانشان کمک کنند؟

• فراهم کردن فضا برای کشف: به جای اینکه برنامه دقیق روزانه فرزندتان را مشخص کنید، فضایی را برای او فراهم کنید تا خودش بتواند علایقش را کشف کند. سوال بپرسید: "چه چیزی بیشتر تو را هیجان‌زده می‌کند؟" و به پاسخ‌های او گوش دهید.

• عدم فشار برای موفقیت "کلیشه‌ای": انتظار نداشته باشید فرزندتان حتماً در تابستان در یک کلاس فوق برنامه شرکت کند و رتبه برتر کسب کند. اجازه دهید تجربه‌های او، لزوماً منجر به "موفقیت" به معنای رایج نشود، بلکه به "رشد" و "کشف" ختم شود.

• تشویق به ریسک‌های کوچک و مثبت: گاهی اوقات، اجازه دادن به نوجوان برای انجام کاری که کمی از منطقه امن او خارج می‌شود (مانند صحبت با یک غریبه در یک رویداد فرهنگی، یا امتحان کردن یک غذای جدید)، می‌تواند بسیار آموزنده باشد.

• گذراندن وقت با کیفیت: نیازی نیست تمام تابستان را برنامه پر و پیمانی داشته باشید. گاهی اوقات، یک عصرانه خانوادگی، یک بازی رومیزی، یا حتی یک پیاده‌روی ساده، می‌تواند ارتباط شما را با فرزندتان عمیق‌تر کند.

• اعتماد و احترام: به فرزندتان نشان دهید که به توانایی‌های او اعتماد دارید. به انتخاب‌های او، تا جایی که ایمن و معقول باشند، احترام بگذارید. این اعتماد، در نهایت باعث می‌شود او نیز به خود و توانایی‌هایش اعتماد پیدا کند.

نتیجه‌گیری: تابستان، بوم نقاشی زندگی

تابستان، تنها یک فصل نیست؛ یک فرصت است. یک فرصت طلایی برای "reboot" کردن خودمان، رها شدن از چارچوب‌های معمول، و باز کردن پنجره‌ای به سوی دنیایی از احتمالات. این بوم نقاشی سفید، منتظر قلم‌مو و رنگ خلاقیت شماست. لازم نیست نقاشی شما شبیه هیچ‌کس دیگری باشد. شاهکار شما، حاصل تجربه‌های منحصر به فرد، کنجکاوی بی‌حد و حصر، و شادی‌های صادقانه شماست. تابستانی را برای خودتان بسازید که نه تنها به یاد ماندنی باشد، بلکه شما را به فردی قوی‌تر، خلاق‌تر و شادتری تبدیل کند. این تابستان، فرصت شماست تا داستانی را بنویسید که فقط خودتان می‌توانید خلق کنید. پس قلم را بردارید و شروع کنید!