🔷مقاله تحصیلی🔷
گاهي هدف انسان‌ها لذت بردن از دسترنج ديگران است؛ اينکه عده‌اي به قول معروف دود چراغ بخورند و روز و شبشان درس خواندن باشد و تو استراحت کني و تلويزيون ببيني و تخت و آرام بخوابي و با يک حرکت فني به اسم «تقلب» تمام زحمات آنها را به جيب بزني! گاهي تقلب، يک کلاس اجتماعي است؛ يعني صحبت کردن از شيوه‌هاي نوين تقلب و پيچاندن مراقب و استاد، و پذيرفتن ريسک تقلب، نشان دهندۀ شجاعت است و هيجان دارد! زماني هم مجبوري و نگراني از بازخورد منفي خانواده، اعتراض دبيران و کادر اجرايي مدرسه؛ ترس از اينکه در جمع دوستان و همشاگردي‌ها رتبه مناسبي نداشته باشي و به قول معروف «کم بياوري» و حتي براي اينکه به دروغ به خودت بقبولاني که وضعيت درسي‌ات خوب است تا نااميد نشوي، به دنبال به دست آوردن سؤال‌هاي امتحانات کلاسي يا پاسخ آزمون‌هاي آزمايشي، قبل از برگزاري آزمون باشي يا فضاي مجازي را فرصت مناسبي بداني که دور از چشم دبيران و مراقبانت، از کتاب‌هاي درسي استفاده کني يا جواب سؤال‌ها را از اين و آن بپرسي و اين نکته را نشان زيرکي و زرنگي خود نيز بداني؛ اين در حالي است که بازنده اصلي در واقع کسي است که تقلب مي‌کند.
در اين مقاله، دلايل خود را مبني بر اينکه متقلبان بدون شک متضرر مي‌شوند، ارايه مي‌دهيم:
دروغ گفتن به معلم = تنبيه کردن خود
«کافي بود کمي‌سؤال‌هاي امتحاني‌ام را سخت بگيرم تا نمره‌اش تک شود، اما در آزمون‌هاي آزمايشي، کمتر از 70 درصد نمي‌زد. وقتي مي‌پرسيدم چرا امتحان‌هاي خود را خوب نمي‌دهي، بهانه مي‌آورد که امتحان‌هاي شما سخت است يا مي‌گفت من در آزمون‌هاي تستي، بهتر از تشريحي هستم. بعد از مدتي رهايش کردم و پيش خودم گفتم: وقتي خودش به فکر آينده‌اش نيست، من چرا بايد دايه مهربان‌تر از مادر شوم؟ مشکل اينجا بود که کلاس برايش بي‌فايده بود؛ چون رويش نمي‌شد که سؤال‌هايش را از من بپرسد. حق هم داشت؛ وقتي دانش‌آموزي در آزمون‌هاي آزمايشي رتبه ايده‌آل مي‌آورد، نمي‌تواند از مباحث ساده يا متوسط، که اکثر دانش‌آموزان اين مباحث را بلد هستند، سؤال کند. آن وقت بي‌سوادي‌اش لو مي‌رود و درصدهايش قابل توجيه نخواهد بود. همين شد که همۀ بچه‌ها به مرور پيشرفت کردند، اما او روز به روز پسرفت کرد و در نهايت هم داوطلبي که در آزمون‌هاي آزمايشي، فيزيک را حداقل 70 درصد مي‌زد در آزمون سراسري، به کمتر از 10 درصد سؤال‌هاي اين درس پاسخ صحيح داد!»
آن چه خوانديد، خاطرۀ يک دبير مجرّب فيزيک است. درست است که کسب رتبه و تراز خوب، ديگران را به تحسين وا مي‌دارد و کسي به شما اعتراض نخواهد کرد، اما اين تحسين به چه قيمتي خواهد بود؟ به قيمت آيندۀ شما يا به قيمت اينکه نتيجۀ آزمون سراسري‌تان کمتر از آنچه در توان شماست، بشود؟!
راستي آيا مي‌دانيد که کمتر دبيري است که متوجه تقلب دانش‌آموزش نشود؟! به خصوص اگر اين امر چندين بار تکرار گردد، حتماً آن دبير متوجه تفاوت فعاليت و کارايي يک دانش‌آموز در کلاس و نتايج او در امتحانات تشريحي يا آزمون‌هاي آزمايشي مي‌شود. اينکه گاه دبيري به تقلب دانش‌آموزي اشاره نمي‌کند، دليل بر اين نيست که متوجه اين امر نشده است؛ شايد نمي‌خواهد به وضوح به اين امر ناپسند اشاره کند يا تصور مي‌کند که وقتي فردي نگران آيندۀ خود نيست، نصيحت وي هم بي‌فايده است؛ اما در دل به کوته فکري او افسوس مي‌خورد و در عمل نيز مي‌بينيم که اين دسته از دانش‌آموزان، حتي مورد تمسخر پيدا و پنهان دوستانشان هم واقع مي‌شوند.
انتظارات بيشتر اطرافيان
نتايج امتحانات کلاسي و آزمون‌هاي آزمايشي، سطح انتظارات اطرافيانتان را تعيين مي‌کند. بي‌شک، داوطلبي که در امتحانات کتبي کلاسي يا آزمون‌هاي آزمايشي، نمرات بسيار خوبي کسب مي‌کند، سطح انتظار اطرافيان خود را هم بالا مي‌برد. حال اگر داوطلبي، بدون دانش لازم و از راه تقلب، نمرۀ خوبي کسب کرده باشد، در زمان برگزاري آزمون سراسري، بيش از آنکه توجهش به سؤال‌ها و پاسخگويي به آنها باشد، به فکر انتظارات اطرافيان خويش است و نگران آنکه چگونه نتيجه متفاوت خود را براي ديگران توجيه کند؛ در نتيجه، نمي‌تواند در حد خويش پاسخگوي سؤال‌ها باشد و رتبه‌اش بدتر از سطح توانايي‌اش خواهدشد.
بي‌اطلاعي از نقاط ضعف
امتحانات کلاسي و آزمون‌هاي آزمايشي، راهي براي آمادگي بيشتر در آزمون اصلي است. يک دانش‌آموز به کمک همين آزمون‌ها به نقاط ضعف خويش، از جمله سرعت کم، عدم دقت و اطلاعات ناکافي‌اش، پي‌مي‌برد و براي رفع آنها با استفاده از راهنمايي‌هاي دبيران، مشاوران، دوستان و والدين خود قدم برمي‌دارد؛ اما داوطلبي که از پيش به سؤال‌ها يا پاسخ آنها دسترسي داشته است يا در جلسۀ آزمون تقلب مي‌کند، نمي‌تواند متوجه ضعف‌هاي خود شود، و در واقع، آزمون‌هاي تشريحي يا تستي، هيچ بهره‌اي براي او ندارد.
خودباوري کاذب
همان طور که پيش از اين گفتيم، هدف داوطلبان از شرکت در هر آزموني پيش از آزمون سراسري، پي بردن به سطح آمادگي خود نسبت به ساير داوطلبان و تلاش براي رفع نقاط ضعف خويش است؛ در اين ميان، داوطلبي که پيش از برگزاري آزمون، سؤال‌ها را به دست بياورد و از کمّ و کيف آنها اطلاع داشته باشد يا سر جلسۀ آزمون تقلب کند، با کسب نمره و ترازي خوب و بالاتر از سطح آمادگي علمي و روحي خود، ناخودآگاه به اين تصور مي‌رسد که در همين سطح است و نيازي به مطالعه و کسب اطلاعات لازم را ندارد؛ يعني بدون اينکه خودش متوجه باشد، به دروغِ خود ايمان مي‌آورد ! براي مثال، تصور مي‌کند که در محاسبات قوي است و بدين ترتيب نيازي به محاسبات ذهني ندارد و همچنان با ماشين حساب محاسباتش را انجام مي‌دهد، و در نتيجه، تمرکز و سرعت لازم را براي شرکت در آزمون اصلي به دست نمي‌آورد.
هاله‌اي از انرژي‌هاي منفي
هر چيز مثبت، مثبت خود را جذب مي‌کند و هر چيز منفي، منفي خود را جذب مي‌نمايد. صرفاً با تفکر انديشه‌هاي مثبت و بيان مطالب خوب و مثبت است که قادر مي‌شويم انرژي مثبت را به خود جذب کنيم؛ زيرا قدرتي عظيم در افکار و انديشه‌هاي ما نهفته است، و اين خود ما هستيم که محيط اطرافمان را با افکاري که در ذهن داريم، مي‌آفرينيم.
در اطراف کل موجودات، هاله‌اي از انرژي وجود دارد که موجب جذب اشياء و افراد مي‌شود. به همين دليل است که روان‌شناسان تاکيد دارند همواره مثبت فکر کنيد و نسبت به ديگران نيز خوش بين باشيد، و حتي به شوخي، افکار منفي خودتان را به يکديگر منتقل نکنيد.
هر انساني در بعضي از شرايط ممکن است که دچار احساسات منفي يا مرتکب اعمال ناپسند شده باشد. گناه کردن، تقلب، مقصر دانستن، افسردگي، نگراني، بي‌تفاوتي، قضاوت نابجا، دو دلي، تنبلي، بي‌ارزش دانستن خود و ... احساسات منفي هستند که انرژي منفي توليد مي‌کنند. در واقع، انرژي‌هاي منفي، هر چيز بد و زشتي است که ما را از شاد زيستن، تفکر مثبت، روحيه مشارکتي، ارتباط خلّاقانه، پيشرفت و ... باز مي‌دارد. انرژي‌هاي منفي، يعني جايگزين کردن اخم به جاي لبخند، و نااميدي و شکست به جاي تلاش و موفقيت و تفکر اميدوارانه. انرژي‌هاي منفي، يعني تحمل و بردباري را با کم تحملي و پرخاشگري عوض کنيم! آري، همه اينها، بخشي از انرژي‌هاي غير مثبتي است که مانع از جذب انرژي‌هاي مثبت در طول روز مي‌شود و ما را از خصلت‌هاي افرادي که انرژي مثبت دارند، تهي مي‌کند.
مي‌خواهيم بگوييم که راه‌هاي غيراخلاقي و نادرست، شما را در هاله‌اي از انرژي‌هاي منفي قرار مي‌دهد و نتيجۀ آن، خمودگي، بي‌حوصلگي و، در نهايت، بازدهي بد و پايين‌تر از حد انتظار خواهد بود و سرانجام شما را به ناکجا آباد راهنمايي خواهد کرد.
سخن آخر
شک نيست که وظيفۀ مدارس و مراکز آموزشي کشور، تامين حفظ امنيت آزمون است و آنها تمامي تلاش خود را نيز در اين زمينه به کارمي‌گيرند، اما بايد پذيرفت در برخي از آزمون‌ها که به صورت «آن‌لاين» برگزار مي‌شود، امکان تقلب نيز وجود دارد.
البته تعداد افرادي که به فکر تقلب هستند يا به نحوي قبل از برگزاري آزمون به سؤال‌ها دسترسي پيدا مي‌کنند، بسيار معدود هستند؛ اما ما معتقديم که همين تعداد معدود نيز نبايد به خاطر خوش آمد اين و آن، با سرنوشت خويش بازي کنند و آزموني که مي‌تواند ياور آنها براي موفقيتشان باشد، مانع پيشرفتشان شود.
گاه مي‌شنويم که داوطلبي مي‌گويد: اکنون براي مطالعه و کسب رتبۀ خوب دير شده است و براي همين به دنبال راهکارهايي عجيب و غريب و گاه غيراخلاقي براي کسب رتبۀ خوب مي‌گردد. به اين دسته از دوستان بايد گفت که اگر فرصت باقي مانده تا هر آزمون را به مطالعه و رفع ضعف‌ها يا تثبيت نقاط قوت خود بپردازيد، مطميناً از امروز خود بهتر خواهيد بود و، در نهايت، در آزمون سراسري، اگر در رشته محل ايده‌آل نيز پذيرفته نشويد، در رشته‌اي که پذيرفته مي‌‌شويد مي‌توانيد، با تکيه بر خلاقيت و توانايي‌هاي شخصي خويش، موفقيت‌هايي بزرگ و قابل توجه کسب کنيد و حتي در مقايسه با پذيرفته‌شدگان رشته محل‌هاي مطرح نيز موقعيت بسيار بهتري داشته باشيد.
در این وبلاگ مطالب مهم مشاوره‌ی تحصیلی، اخبار و اطلاعیه‌های کنکور سراسری، درباره‌ی بنیاد علمی و آموزشی شفیعی و استاد علیرضا شفیعی، مقالات تربیتی_تحصیلی_انگیزشی و روانشناسی، دل‌نوشته‌های مربوط به دانش‌آموزان بنیاد علمی و آموزشی شفیعی و کتاب‌های ارزنده معرفی و ارائه خواهد شد.